Waar staat het CDA voor? En hoe heeft de partij gereageerd op onze duurzame stellingen? Je leest het hieronder. Zo weet jij of het CDA dé partij is waar jij 22 november bij de Tweede Kamerverkiezingen op gaat stemmen.
Het CDA staat voor een fatsoenlijk land waar we omzien naar elkaar. Een land waar mensen zich weer thuis voelen, en onderdeel van een sterke gemeenschap. Respect, waarden en normen zijn niet ouderwets, maar juist vanzelfsprekend. Een respectvolle samenleving vereist dat we het maatschappelijk debat over fatsoen, waarden en normen blijven voeren. Van de voetbalbond die de wedstrijd stillegt bij antisemitische spreekkoren, tot het herstel van het gezag van de leraar op school en de agent op straat.
Stellingen
Zo denkt het CDA over onze stellingen
1.
Alle woningen moeten in 2040 energieneutraal zijn
Antwoorden
Het CDA wil dat uiterlijk in 2050 alle woningen energieneutraal zijn, conform de afspraken in het Klimaatakkoord. Hoe eerder, hoe beter, maar 2040 is geen haalbaar en realistisch streven.
2.
Nederlandse huishoudens en bedrijven gebruiken in 2040 uitsluitend duurzame energie
Antwoorden
Het CDA streeft ernaar dat huishoudens en bedrijven in 2040 volledig op duurzame energie draaien. Uiteindelijk is het vooral van belang dat Nederland in 2050 klimaatneutraal is, maar hoe eerder onze energievoorziening volledig duurzaam kan zijn, hoe beter.
3.
Reizen met het OV moet gestimuleerd en toegankelijk worden door het goedkoper te maken
Antwoorden
Reizen met het openbaar vervoer is ontzettend duurzaam. Daarom zet het CDA vol in op het stimuleren van het openbaar vervoer. Ook moet het openbaar vervoer betaalbaarder en toegankelijker worden, zodat meer mensen van het openbaar gebruik kunnen maken.
4.
In de prijs van producten moeten alle kosten zijn meegenomen, ook die van klimaat- en milieuschade en leefbaar loon
Antwoorden
Het CDA vindt vanuit het principe van ‘de vervuiler betaalt’ dat de negatieve effecten van producten op onder andere het milieu en klimaat zoveel mogelijk terug te zien zouden moeten zijn in de kosten van een product. De verantwoordelijkheid voor de prijs van producten ligt in eerste instantie bij de producenten. Dat neemt niet weg dat het beprijzen van bijvoorbeeld de uitstoot van CO₂ al gebeurt met onder andere de CO₂-heffing industrie.
5.
Duurzaamheidsonderwijs moet verplicht worden binnen lager en middelbaaronderwijs
Antwoorden
Het CDA vindt dat er in het onderwijs aandacht moet zijn voor duurzaamheid en rentmeesterschap.
6.
In 2030 moeten waar mogelijk alle fossiele subsidies en fiscale vrijstellingen afgebouwd zijn. De extra (belasting)inkomsten en besparing die dit oplevert, moet worden geïnvesteerd in de energietransitie
Antwoorden
Het CDA vindt het belangrijk dat er bij het afbouwen van de fossiele subsidies goed wordt gekeken naar de impact op de concurrentiepositie van Nederlandse bedrijven en dat er sprake is van een gelijk speelveld in Europa. Het afbouwen moet daarom zoveel mogelijk Europees worden opgepakt.
7.
Bij nieuwbouw moet de bouw van kleine of collectieve woningen met lage aankoopprijzen en huur worden bevorderd
Antwoorden
Het CDA vindt dat er meer betaalbare woningen moeten worden gebouwd. Door de trend van veranderende gezinssamenstelling is er ook meer behoefte aan kleine en betaalbare woningen voor kleine gezinnen en alleenstaanden, vooral in de steden.
8.
In 2030 voldoet Nederland aan de EU-eis dat 30% van ons land beschermd gebied is voor een leefbaar en groen Nederland
Antwoorden
Het CDA wil dat in 2030 30 procent van het Nederlandse grondgebied bestaat uit beschermde natuur. Daarmee voldoet Nederland aan Europese regelgeving.
9.
Er moet een verbod komen op het gebruik van schadelijke bestrijdingsmiddelen zoals glyfosaat
Antwoorden
Het is niet aan de politiek om te bepalen welke bestrijdingsmiddelen schadelijk zijn. We hebben instanties met wetenschappers die toetsen of gewasbeschermingsmiddelen schadelijk zijn voor mens, dier en milieu. De politiek stelt wel het kader waaraan getoetst wordt.
10.
Het aantal hectares grond voor landbouw en veeteelt moet de komende 10 jaar fors krimpen ten gunste van natuurontwikkeling
Antwoorden
Het CDA wil alleen natuur realiseren als dat echt noodzakelijk is en onderhouden kan worden. Een groot deel van de natuur- en klimaatopgave kan in combinatie met landbouw worden gerealiseerd. Daarnaast willen we vruchtbare landbouwgronden beschermen tegen functieverandering.
11.
Reclame voor klimaatonvriendelijke producten zoals vliegen of vlees eten moet worden verboden
Antwoorden
Het CDA staat voor een ambitieus, maar realistisch klimaatbeleid. Het verbieden van ‘fossiele reclame’ valt daar niet onder, omdat het niet uitvoerbaar is als de overheid moet bepalen welk product wel klimaatvriendelijk is en welk product niet. Het CDA is wel voor streng optreden tegen greenwashing, bijvoorbeeld als bedrijven misleidende duurzaamheidsclaims doen.
12.
Er moet een wet komen die een bedrijf verplicht misstanden in eigen productieketen op te lossen (zoals kinderarbeid en milieuschade)
Antwoorden
Het CDA is voorstander van bindende en vrijwillige maatregelen, in lijn met de internationale OESO-richtlijnen, om maatschappelijk verantwoord ondernemen de norm te maken. Dit regelen wij op een Europees niveau en moet worden meegenomen in de handels- en klimaatverdragen.
13.
Dierlijke ingrediënten en producten moeten duurder zijn dan de plantaardige alternatieven
Antwoorden
Dierlijke ingrediënten zijn op zichzelf niet ongezond en staan in de schijf van vijf.
14.
Nederland moet nieuwe kerncentrales bouwen
Antwoorden
Het CDA wil doorgaan met de plannen om twee nieuwe kerncentrales te bouwen. Daarnaast moet er ook aan de slag worden gegaan met de bouw van kleine modulaire kerncentrales
15.
Ecocide (grootschalige en/of opzettelijke vernieling van de natuur) moet strafbaar worden
Antwoorden
Het CDA is uiteraard absoluut tegen het grootschalig of opzettelijk vernielen van de natuur en de huidige Europese wetgeving biedt voldoende ruimte om bij milieuschade tot strafrechtelijk vervolging over te gaan.
16.
Het huidige statiegeldsysteem voor plastic flessen en blikjes wordt uitgebreid naar álle drankverpakkingen, zoals sapflesjes en drankenkartons
Antwoorden
Het CDA vindt het nog te vroeg om het statiegeldsysteem verder uit te breiden. Voordat het systeem wordt uitgebreid naar álle drankverpakkingen moet er eerst goed worden gekeken naar het nut, de noodzaak en de effecten. Ook moet het huidige systeem voor plastic flesjes en blikjes eerst goed worden geëvalueerd.
Hoe denkt het CDA over duurzaamheid
Het CDA zet in op ambitieus en realistisch klimaatbeleid. We zetten alles op alles om de aarde fatsoenlijk door te geven aan onze kinderen en kleinkinderen. Tegelijk hebben we oog voor het effect dat klimaatmaatregelen vandaag de dag hebben. Klimaatbeleid is zinloos als we bedrijven het land uitjagen om ergens anders alsnog CO₂ uit te stoten.
De overheid, samenleving en bedrijven hebben samen de sleutels voor de oplossing van het klimaatvraagstuk in handen. Zonder innovatieve bedrijven vinden we de oplossingen voor het klimaatvraagstuk niet. De energietransitie wordt alleen een succes als iedereen meedoet. Duurzaamheid begint daarom bij iedereen thuis; bij ons allemaal in een groene, schone en gezonde leefomgeving. Duurzaam beleid moet hand-in-hand gaan met het vergroten van de bestaanszekerheid van mensen met een krappe beurs.
Henri Bontenbal, lijsttrekker van het CDA (Credit: Leonard Walpot)
Henri Bontenbal is de aanvoerder van het nieuwe CDA. Hij studeerde Natuurkunde in Leiden en werkte jarenlang in de energiesector. Sinds 2021 is Henri Tweede Kamerlid.
