Ben je vanwege het coronavirus veel thuis en zijn alle huishoudelijke klusjes al gedaan? Geen nood! Je kunt altijd nog die compostbak bouwen waar je altijd van hebt gedroomd. In de tuin, op je balkon, of (wanneer de maatregelen weer zijn opgeheven) samen met de buurt. Dan krijgen ook jouw plantjes straks energie van al die gezette kopjes koffie.

Door groente-, fruit- en tuinafval te scheiden, zorg je dat organisch materiaal niet onnodig in de verbrandingsoven terecht komt. Zelf composteren is een slimme (en leuke!) manier om jouw gft-afval vervolgens om te zetten in vruchtbare grond. Ook wanneer je nu al een groene bak voor de deur hebt staan. Een goed opgebouwde eigen composthoop bespaart namelijk energie en verkleint de afvalberg. Met deze vier tips ga je in no time van aardappelschil naar moestuingrond:

  1. Kies een voor jouw situatie geschikt compostsysteem.
  2. Creëer optimale omstandigheden.
  3. Let goed op welk gft-afval niet (of juist wel) in de compostbak hoort.
  4. Zoek een toffe bestemming voor je zelfgemaakte compost!

Belangrijk: houd je aan de richtlijnen van het RIVM en vermijd drukke bouwmarkten. Met een beetje creativiteit kom je met oude spullen uit de schuur een heel eind! Toch materiaal nodig? Kies voor duurzaam of gerecycled materiaal en laat het bezorgen bij je thuis.

1. Het juiste compostsysteem voor jouw project

Heb je een grote tuin tot je beschikking? Lucky you! Kies voor een brede composthoop waar je zowel je groente- en fruit-, als (veel van) je tuinafval op kwijt kan. De allersimpelste variant maak je door drie schotten in een U-vorm in de grond te zetten. Maar je kunt ook vier paaltjes in de grond slaan en deze met fijnmazig gaas omwikkelen. Of timmer gewoon een complete compostbak in elkaar. Tip: houd aan de voorkant de afscheiding laag, zodat je de compost later makkelijker kunt omscheppen.

Indien mogelijk, zet drie bakken naast elkaar en schep de compost om de twee maanden over. Foto: Pixabay

Maar ook wanneer je een kleine tuin of alleen een balkon hebt, kun je meteen aan de slag. Kies dan voor een gesloten compostvat. Als je twee rechterhanden hebt, kun je deze zelf knutselen van hout, zo niet dan kun je er een kopen van gerecyled materiaal.

Ook een kleiner vat zoals de Balkonton is een goede optie, een systeem waarin je een handje wordt geholpen door compostwormen. Deze hardwerkende beestjes smullen van jouw gft-afval en versnellen daardoor het composteerproces.

2. Voorkom vorming van broeikasgassen

Wanneer er geen of te weinig zuurstof in de bak aanwezig is, kunnen er broeikasgassen onstaan. Dat moeten we natuurlijk niet hebben! Het goed luchten van de composthoop door deze tweemaandelijks om te scheppen is daarom erg belangrijk. In het geval van een compostvat is het advies deze elke week te luchten.

Ook de variatie van het afval en de vochtigheid hebben invloed op de hoeveelheid zuurstof in de bak. Begin altijd onderin met een laag houtafval en voeg daarna groente- en fruitafval in laagjes toe, om en om met tuinafval. Wissel ook om de beurt nat en droog materiaal af. Een goed gevarieerde compostbak zorgt er bovendien voor dat deze fris blijft ruiken.

3. Welk gft-afval mag op mijn composthoop?

Eerder zochten we al eens voor je uit welk gft-afval niet (of juist wel) in de groene bak mag. Omdat de temperatuur van jouw eigen composthoop lager is dan bij industriële compostering zijn er bij het zelf composteren extra restricties. Gooi bijvoorbeeld geen gekookte etensresten, dierlijke producten of vette etenswaren in de compostbak.

Groenteschillen, bladeren en (in beperkte mate) aardappel- en citrusschillen doen het daarentegen wel weer goed. En koffiedik natuurlijk, maar even eerlijk: is er iets dat je niet met koffiedik kunt? Twijfel je of iets wel of niet mag? Op de website van Milieu Centraal vind je een uitgebreid overzicht met extra uitleg.

4. Dit kun je doen met al die vruchtbare grond

Na het harde werk en het lange wachten (gemiddeld 4 tot 6 maanden) is het moment daar: de compost is klaar voor gebruik! Het ideale moment om bij Sprinklr een Tuiny Forest plantenpakket te bestellen. Hiermee verander je jouw tegeltuin in één klap in een biologisch mini-bos. Daarmee verhoog je niet alleen je eigen geluk maar draag je ook bij aan het hoognodige herstel van de biodiversiteit.

Met jouw compost groeit een Tuiny Forest extra snel. Foto: IVN

Liever je eigen eten verbouwen? Moestuinexpert Floor Korte deelde met ons haar gouden tips voor een vliegende start. Een moestuin past overigens ook prima naast het compostvat op je balkon. Hoe? Door slim gebruik te maken van verticale hangzakken en plantenrekken.

Composteren zonder tuin of balkon

Zelfs zonder tuin of balkon is het soms mogelijk je gft-afval zelf te composteren. In veel gemeentes zijn er initatieven waarbij je samen met je buren een compostbak deelt. Misschien is er zelfs een Wormenhotel bij jou in de buurt. Dit toffe initiatief realiseert door heel Nederland gedeelde compostbakken en behaalde daarmee een plek in de Duurzame 100 van Trouw.

Wormenhotel bij het Sarphatipark in Amsterdam. Foto: Erik Peschier

Genoeg opties dus om zelf aan de slag te gaan met jouw gft-afval. Veel compostplezier!