
Van grofvuil naar tof vuil
Ik weet het nog als de dag van gister: ik was een (arme) student met een klein studiootje, zonder stoel. Toen ik op een snikhete dag op mijn fietsje uit de stad reed kwam ik langs de perfecte vintage stoel, waar ik op slag verliefd op werd. Maar ik had natuurlijk geen auto. Met een dosis girl power hees ik de stoel op mijn tweedehands fiets en liep ik richting huis. Onderweg kwam ik een strijkplank tegen, die ik goed kon gebruiken als bijzettafel. Ik weet niet meer hóé ik het deed, maar ik heb het zowaar nog meegekregen ook. Het resultaat? Van grofvuil naar perfecte studenteninboedel. Dus: check de ophaaldagen van het grofvuil in jouw buurt en fiets een rondje op die dagen. Vooral rond studentenverhuizingen of bij kluswoningen liggen er vaak mooie parels.
Dé stoel, toen nog zonder strijkplank.
Online weggeefgroepen
Een van de beste plekken voor gratis spullen afhalen is misschien wel de weggeefgroep op Facebook. In bijna alle regio's bestaan wel lokale groepen, die ook veel worden gebruikt door expats (met mooie spullen!). Zoek op Facebook Marketplace naar €0 of zoek naar lokale groepen als Op straat gezet.
Zit je niet meer op Facebook? Dan kun je eens kijken op Nextdoor. Deze burenapp wordt ook veel gebruikt voor weggeefspullen, en het is dan meteen lekker in de buurt. Ook op Marktplaats Kijk In Je Wijk scoor je vaak goed. Zie je iets moois maar is het toch te duur? Bewaar de advertentie dan als favoriet. Vaak komt het item uiteindelijk toch goedkoper of zelfs gratis beschikbaar, omdat de eigenaar bijvoorbeeld met een verhuisdeadline zit. Hier krijg je dan automatisch een melding van. Handig!
Weggeefwinkels in de regio
Ook zijn er speciale Weggeefwinkels, waar je terecht kunt voor het brengen en halen van producten. In tegenstelling tot de kringloopwinkel vind je hier vaak géén kassa. Je kunt alles dus meenemen, maar sommige locaties hanteren wel een maximum aantal goederen per persoon.
Op de site van Weggeefwinkels vind je een overzicht met alle adressen in Nederland. Een ander fijn adresje is The Freecycle Network. Deze non-profit is speciaal opgericht voor het lenen of ontvangen van gratis spullen. Van printer tot wasbak.
Foto door Julia M Cameron via Pexels
Ervaringen en uitjes voor nop
Op Marktplaats en Nextdoor kun je vaak ook terecht voor gratis ervaringen. Zo zijn er bijvoorbeeld mensen die hun cadeaubon van de sauna of theaterkaartjes niet kunnen gebruiken en deze gratis last-minute beschikbaar stellen. Of denk aan volle spaarkaarten voor een dagje weg. En wist je dat er in vakanties ook genoeg leuke gratis uitjes te doen zijn?
Lenen is het nieuwe kopen
Heb je een item maar eventjes nodig? Dan is het een goede optie om te lenen. Dat kan bij je buren of vrienden, maar ook via het platform Peerby. En dat geldt natuurlijk niet alleen voor spullen: ook je outfit kan worden geleend. Kleding kun je perfect lenen in een kledingbibliotheek. Maar er zijn meer (gratis) manieren om aan een nieuwe look te komen. Organiseer een kleding(ketting)ruil met je vrienden. Of scoor iets van het gratis modemerk Free Fashion!
Foto door Julia M Cameron via Pexels
Vermenigvuldig de plantenliefde
Niet iedereen heeft groene vingers. Ondanks dappere pogingen om plant mom of plant dad te worden gaat dat niet altijd goed. Deze planten kun je vaak redden in een plantenbieb of plantenasiel! Of zoek in je omgeving/online naar gratis stekjes, en loop een stekjesroute in jouw buurt. Tegenwoordig is er zelfs een app voor gratis plantenstekjes en een online ‘Stekky’ marktplaats!
Het wachten waard
Ook een slimme tip: ga op het einde van de dag naar de (rommel)markt. Dan worden spullen vaak gratis weggegeven. Zo scoorde mijn vriend op Blaak dozen vol groenten voor nop en haalde ik een supermooie lamp bij de rommelmarktrestjes vandaan. Je hoeft je daar niet schuldig om te voelen; het andere scenario is helaas vaak dat het wordt weggegooid.
Aan het eind van de dag worden veel spullen op de (rommel)markt gratis weggegeven. Foto door Daria Shevtsova via Pexels
Free food for all
Gratis of bijna gratis eten kun je op véél meer plekken krijgen. Foodsharing groepen, restaurants, apps (hier vind je een overzicht) en openbare koelkasten vind je door heel Nederland. Hier kun je eten dat anders verspild zou worden ophalen. Van te veel gekookte maaltijden tot liefdadigheidsboodschappen. Zero Waste Nederland verzamelde alle foodsharing initiatieven op één handige overzichtskaart. Ook is er een kaart waar alle 'Buurtkastjes' (misschien beter bekend als Little Free Pantry's) in Nederland te vinden zijn. Handig!
Gratis boeken
Boeken zijn misschien wel hét item om gratis te scoren. En met WijDelen is dat nog makkelijker dan ooit. Dit initiatief geeft al meer dan 10 jaar gratis boeken weg, via een Facebookgroep en eigen website. Zij krijgen boeken van onder andere tweedehandswinkels die een overschot hebben en geven deze boeken weer een nieuw leven. Wanneer je een boekenbox bestelt betaal je alleen de verzendkosten. Ophalen kan ook.
Elisah koopt al meer dan 5 jaar niets nieuws
Tips van een pro
Natuurlijk vroegen we ook Elisah Pals van Zero Waste Nederland om tips. Zij leeft al meer dan 5 jaar zónder nieuwe spullen te kopen. ‘Ik kijk altijd in sloopcontainers op straat of grofvuil/bijplaatsingen’, vertelt Elisah. ‘Bijvoorbeeld als een wijk gesloopt wordt en mensen hun huis uitgaan. Zo heb ik eens een fiets gevonden, een wasrek, en een antieke houten treinkist.’ Haar favoriete items zijn erfstukjes van opa's en oma's. ‘Een prachtig oud vaasje van oma, het tuingereedschap van opa... Het zijn spullen waar hun liefde nog in zit. Ik gebruik ze graag.’
En ze heeft nog een speciale tip: ‘Het klinkt misschien een beetje luguber, maar huisopruimingen zijn vaak een goede plek voor spullen. Mensen emigreren, verhuizen of overlijden en dan moet alles weg. Je vindt vaak aankondigingen op Facebook.’ Dick Wittenberg, journalist bij De Correspondent en NRC Handelsblad, schreef er zelfs een boek over. Door die 'overgebleven' spullen gratis af te halen kun je een enorme impact creëren.
Dus: stap over eventuele gêne heen en word ook een waste warrior. Er valt meer gratis af te halen dan je denkt en zoals je inmiddels misschien wel doorhebt krijg je er niet alleen een praktisch item, maar ook een mooi verhaal voor terug. En dát gebeurt natuurlijk niet met een gedachteloze webshopbestelling.
Tips samengesteld in samenwerking met Elisah Pals/Zero Waste Nederland