In deze serie geven bewoners een inkijkje in hun ‘groene huizen’. Van dit aardehuis op het platteland (Olst) tot deze zelfontworpen architectenwoning middenin de stad (Rotterdam). Nu is het de beurt aan Hale Yesilyurt (34); ze heeft net de sleutel gekregen van haar huurappartement in de Trudo Toren: een verticaal bos in Eindhoven.
Om een stukje natuur te zien, hoeft Hale alleen maar een van haar twee balkons op te stappen. Aan ieder balkon zit een grote bak waar struiken, vaste planten én een boom in staan. Hale: ‘Een van de bomen is zo hoog dat ik alleen de stam zie, mijn bovenburen kijken uit op de kruin. Maar ik heb nog genoeg ander groen om me heen hier.'
Stadsvergroening met verticale bossen
De architect van deze bijzondere woontoren, de Italiaan Stefano Boeri, noemt het gebouw niet voor niets ‘een huis voor bomen, ook bewoond door mensen’. Op de gevel van de negentien verdiepingen tellende toren ‘wonen’ 135 bomen, 1.500 struiken en 8.500 vaste planten. Samen goed voor 50.000 kilo CO₂-absorptie en 13.750 kilo zuurstof per jaar.
Het ontwerp van de Trudo Toren is gebaseerd op het Bosco Verticale in Milaan, dat in 2014 voltooid werd. Dit was het eerste verticale bos uit de koker van Boeri. Inmiddels is zijn concept bezig met een groene opmars in steden wereldwijd. Eerder deelden we al een overzicht van de mooiste verticale bossen ter wereld met je.
Aan de gevel van de Trudo Toren 'wonen' 135 bomen, 1.500 struiken en 8.500 vaste planten | Foto: Igor Vermeer fotografie
Deze groene woontorens zijn er niet alleen voor hun betoverende Alice in Wonderland-effect. Het idee van de architect is om steden flink te vergroenen. Met als belangrijkste doel dat al dit groen de uitstoot van CO₂ absorbeert.
En groene steden hebben nog meer (klimaat)voordelen. Zoals het verminderen van het stedelijk hitte-eiland effect en het zuiveren van de lucht.
Duurzaam en groen
‘Wow, dit is echt iets unieks’ dacht Hale toen ze het concept van de Trudo Toren drie jaar geleden voor het eerst zag. Het ontwerp hing verspreid door de Eindhovense wijk Strijp-S, waar het verticale bos gebouwd zou worden. Ooit het hoofdkwartier van Philips, nu een broeinest van creatieve ondernemers en bewoners.
Net als Hale, die hier haar eigen concept- en designstore Kiwano runde. Een winkel vol handgemaakte interieurartikelen en servies van duurzame materialen als keramiek en marmer. De meeste artikelen heeft ze zelf gemaakt. ‘Omdat ik zelf dagelijks bezig ben met het maken van producten op een duurzame en maatschappelijk verantwoorde manier, sprak het idee achter de Trudo Toren mij zo aan.’
Hale gaat haar loft vullen met zelfgemaakte interieurartikelen, zoals dit marmeren servies | Foto: Kiwano Concept
Eerste verticale bos voor de sociale huursector
Hale woonde bij haar moeder en was op zoek naar een eigen woning. ‘Strijp-S is het enige gebied in Eindhoven waar ik wilde wonen. Daar zie je oude en nieuwe architectuur door elkaar. Het is een creatieve wijk die constant in ontwikkeling is.’ Toch ging ze niet zomaar voor de eerste de beste woning die vrij kwam. Niet sinds ze van de komst van de Trudo Toren wist. Het was het beste van twee werelden voor haar: natuur én het creatieve stadsleven. En ook niet onbelangrijk: betaalbaar.
De Trudo Toren is het eerste verticale bos dat speciaal is ontworpen voor de sociale huursector. De maandhuur bedraagt 633,20 euro. Plus nog zo’n twintig euro servicekosten volgens Hale. ‘Ik had ook gekeken naar een koopwoning of huren binnen de vrije sector, maar beide opties zijn verschrikkelijk duur. Zonde om daar zoveel geld aan kwijt te zijn.'
Hale met op de achtergrond de Trudo Toren | Foto: Igor Vermeer fotografie
‘Het kostenplaatje was even billenknijpen,’ geeft projectdirecteur van Strijp-S, Jack Hock toe. Hij was degene die architect Stefano Boeri benaderde of hij niet ook een verticale toren in Eindhoven wilde bouwen. Hock raakte enthousiast toen hij in 2015 het Bosco Verticale in Milaan zag. Hij wilde het centrumgebied van Strijp-S, dat voornamelijk uit betonnen en stenen gebouwen bestond, flink vergroenen om de levendigheid van de buurt te vergroten.
Hock: ‘Wij wilden alleen wel een toren die betaalbaar zou zijn voor iédereen. Het Bosco Verticale is gebouwd voor een 1 miljoen-plus doelgroep, dat wilden wij uiteraard niet.' Het ontwerpen voor sociale huur trok Boeri juist over de streep. 'Het was een uitdaging voor hem om dit voor elkaar te krijgen,’ zegt Hock.
‘De toren heeft uiteindelijk drie ton extra gekost ten opzichte van een ontwerp zonder groen. Op 125 woningen valt dat nog mee. Met de huurinkomsten is hij over vijftig jaar kostenneutraal. We kijken vooral naar de lange termijn; de waarde van het pand zal alleen maar stijgen. Zeker als we zelf een gewild gebied van het centrum van Strijp-S maken,’ legt Hock uit.
Hij is blij met het resultaat: ‘Laat deze toren in godsnaam gekopieerd worden.’ Niet op Strijp-S, want Hock is ‘niet van de kopietjes’. Hij weet toevallig wel dat Boeri samen met de aannemer onderzoekt of het verticale bos ook in andere steden gebouwd kan worden.
Een vriendelijke community
Van de 125 sociale huurwoningen zijn dertig woningen gereserveerd voor spoedzoekers en statushouders. De rest van de woningen is toegewezen op basis van motivatie en loting. Hale heeft een motivatiebrief geschreven. Haar belangrijkste punten waren duurzaamheid, diversiteit en een bijdrage kunnen leveren aan de Strijp-S community.
In Istanboel, waar Hale werd geboren en tot haar vijftiende heeft gewoond, kende ze iedereen in haar buurt. ‘Ik maakte altijd een praatje met de buren, we dronken koffie samen en hielpen elkaar. De sfeer was gastvrij en gezellig.’ Dit wil ze ook voor Strijp-S. In haar brief schreef ze dat ze graag wat toevoegt aan de toren, maar ook aan de wijk. ‘Ik ken het gebied en wil graag mensen wegwijs maken. Maar ook als ontwerper kan ik iets toevoegen aan de gezamenlijke ruimtes.’
Dit sloot naadloos aan op wat woningcorporatie Trudo voor ogen had: van Strijp-S een vriendelijke community maken. Hale’s brief scoorde zo goed, dat ze uit duizend aanmeldingen werd gepikt. ‘Ik wachtte al tweeënhalve maand en had de moed al opgegeven,' zegt Hale. 'Tot ik op mijn verjaardag, 12 juni de kaarsjes op de taart uitblies en wenste dat ik die woning zou krijgen. Tien minuten later kreeg ik een e-mail met positief bericht. Een beter cadeau kon ik me niet wensen.’
Abseilende tuinmannen
In haar huurcontract stond iets opmerkelijks. ‘Ik mag niet aan de planten in de bakken aan mijn balkons komen. Hooguit wat gevallen bladeren opvegen.’ De bomen, struiken en planten krijgen een speciale verzorging. Om te beginnen zijn de kluiten van de bomen twee jaar lang ‘getraind’ door een boomkwekerij. Zodat ze kunnen floreren in kleine bakken op grote hoogte (met veel wind).
Al het groen wordt bewaterd vanuit vier grote ondergrondse bassins die in totaal 80.000 liter regenwater kunnen opvangen. Dat wordt automatisch via een installatie omhoog gepompt. Het snoeien en ander onderhoud wordt door speciaal getrainde abseilende tuinmannen gedaan. Aan het dak van de toren hangen daarvoor 820 abseilogen. Hale: ‘Ze doen vier keer per jaar onderhoud. Gelukkig word ik van tevoren geïnformeerd, anders schrik ik me rot.’
Het onderhoud van de bomen wordt gedaan door abseilende tuinmannen | Foto: Eurosafe Solutions
De bomen zorgen in de zomer voor extra verkoeling van de appartementen. Goede isolatie doet de rest. Qua energieverbruik en duurzaamheid voldoen de woningen aan alle moderne eisen. De vloer wordt verwarmd met stadsverwarming en koken gebeurt elektrisch. Bijna alle bewoners, inclusief Hale, kiezen voor groene stroom.
Bohemian loft
Hale is nog druk aan het klussen in haar huis. Ze heeft een hoekwoning op de veertiende verdieping van 55 vierkante meter. Net als bij alle andere appartementen is het plafond 3,5 meter hoog. ‘Het is een soort loft, dat je op de keuken en badkamer na zelf kunt indelen. Ik heb een room divider geplaatst om een apart woon- en slaapgedeelte te creëren,' vertelt Hale.
Ze wil een bohemian sfeer creëren. ‘Met natuurlijke kleuren en materialen, veel hout. Mijn spullen koop ik handgemaakt en vintage, of ik maak ze zelf. Zoals mijn eigen servies. En er komen natuurlijk veel planten, misschien zelfs wel een boompje in mijn interieur.’
Hale huurt een appartement op de 14e verdieping met twee balkons (en twee bomen!) | Foto: Norbert van Onna
Gemeenschappelijke creatieve ruimte
Maar Hale klust niet alleen in haar eigen woning. Ze heeft zich ook opgeworpen om te helpen met het inrichten van de gemeenschappelijke ruimte op de derde verdieping. Met een groot dakterras eraan vast. Hale: ‘Ik heb grootse plannen, het wordt een mix van industrieel en groen. Maar het duurt nog wel drie maanden voor het klaar is hoor.’
De ruimte zal onder andere worden gebruikt als werkruimte. De meeste bewoners werken als zzp’er in de creatieve sector. Van dj’s tot kunstenaars. Ook zullen er evenementen georganiseerd worden. Hale: ‘Het krijgt echt die Strijp-S vibe; sociaal, open en creatief.’
Een kijkje nemen bij de Trudo Toren?
Hale maakt je graag wegwijs. ‘Je mag me altijd een mailtje sturen.’ Ook als er evenementen georganiseerd worden, zullen uiteindelijk niet-bewoners welkom zijn. Voor alles wat in en rond de Trudo Toren georganiseerd wordt, kun je het best hun Instagrampagina in de gaten houden. Zo deelden ze al de eerste - wel hele speciale - geboorte in de Toren.
Welkom in huize Hale: de room divider staat, de vloer is gelegd en de eerste meubels zijn binnen
De Trudo Toren in cijfers
- 70 meter hoog
- 19 verdiepingen
- 125 sociale huurwoningen
- 1 gezamenlijke ruimte
- 135 bomen
- 1.500 struiken
- 8.500 planten
- 50.000 kilo CO₂-absorptie (op jaarbasis)
- 13.750 kilo zuurstof (op jaarbasis)
Wat kun jij zelf doen aan stadsvergroening?
In zijn manifest noemt architect Stefano Boeri ook kleinschalige acties die bijdragen aan het vergroenen van steden. Zoals de aanleg van nieuwe tuinen en het omtoveren van stadsdaken tot gazons en moestuinen. Dus laat je inspireren door de meester en leg bijvoorbeeld een geveltuin aan.
