Van burgers tot bioplastic: de eindeloze mogelijkheden van zeewier
In het midden van Nederland, aan de rand van het bos, ligt een eeuwenoude boerderij met de naam Schevichoven. De boerderij had door de jaren heen verschillende functies, maar sinds de familie Van Dam het landgoed betrok in 2015, floreert de biodiversiteit. En dat mede dankzij de succesvolle crowdfundingcampagne die ze samen met ASN Bank opzetten.
Maarten van Dam groeide op in Rotterdam, maar bracht in zijn jeugd een groot deel van zijn vakanties door in Zeeland. Hij genoot van de natuur en het buitenleven en ergens daar werd een zaadje geplant voor zijn latere boerenleven. Maar eerst wilde hij vooral ondernemen.
De twijfel sloeg toe
‘Na mijn studie Bedrijfskunde startte ik verschillende bedrijven in Nederland, Centraal- en Oost-Europa en Afrika.’ Geld verdienen was zijn voornaamste motivatie. Tot op een dag de twijfel toesloeg. ‘Eliëtte en ik hadden inmiddels 3 dochters en ik maakte me steeds meer zorgen over de wereld die we aan hen zouden achterlaten. Ik wilde iets doen dat betekenis had voor hun toekomst.’ Dit gevoel van urgentie en de gedachte dat boeren hier een sleutelrol in spelen, bracht Maarten uiteindelijk bij Schevichoven.
Maarten en Eliëtte
Investeren was niet genoeg
Vanaf 2008 richtte Maarten zijn aandacht en investeringen volledig op landbouw en voeding, maar hij wilde zélf ook meer in de natuur wonen. Toen hij in 2015 boerderij Schevichoven kon kopen en bij PYMWYMIC startte - een investerings-coöperatie met de focus op gezonde voedselsystemen - viel alles op zijn plek. Schevichoven was alles waar ze van droomden. Ze verbouwden de boerderij zo, dat ze er nu met 3 generaties wonen. Ook legden ze een kleine stadsverwarming aan om duurzaam te kunnen verwarmen. Op het dak plaatsten ze 17 zonnepanelen en op een nieuw te bouwen loods komen er nog veel meer bij. Ook gebruiken ze hun eigen waterbron.
‘We leefden bijna zelfvoorzienend. Alleen onze eigen voedselvoorziening ontbrak.’ En om dat op te lossen, begonnen ze hun eigen boerenbedrijf.
Kiezen voor regeneratieve landbouw
Maarten en Eliëtte besloten geen conventioneel boerenbedrijf te beginnen, maar een regeneratieve permacultuur boerderij. Ze maakten een businessplan waarbij gezonde voeding en een gezond financieel resultaat hand in hand gaan. ‘Het wereldwijde landbouwsysteem produceert enorme hoeveelheden voedsel. Dit gaat ten koste van de biodiversiteit en de bodemgezondheid. Door mijn ervaring in deze sector wisten we ook dat het anders kon, met regeneratieve landbouw. Tegelijkertijd wilden we aantonen, dat dit ook financieel haalbaar was.’
Regeneratieve landbouw heeft als doel de bodem tijdens het verbouwen van gewassen te herstellen. Het uitgangspunt is dat er wordt gewerkt met veel verschillende gewassen die elkaar versterken en de bodem voeden. Deze manier van landbouw vraagt in eerste instantie om een langetermijninvestering, want het duurt een aantal jaar voordat het systeem echt wat opbrengt.
De eerste oogst meteen verkocht
‘In 2020 gingen we van start op 2 hectare. Door de grond volledig te bedekken met houtsnippers en in te zaaien met witte klaver, vonden we al binnen 6 maanden ineens allerlei leven in de bodem. We plantten75 verschillende soorten kruiden, groenten, bessenstruiken, half- en hoogstam vruchtbomen en notenbomen in verschillende hoogtelagen. En de eerste oogst was bij voorbaat al verkocht aan een aantal bedrijven, zoals restaurants in de buurt, Wilder Land-thee en de maaltijdboxen van Boerschappen.’
Maar dit was slechts de start. Rondom Schevichoven lag nóg eens 20 hectare landbouwgrond, die Maarten ook op deze manier wilde bewerken. En daar was geld voor nodig. In samenwerking met ASN Bank startte Schevichoven crowdfundingcampagnes, die niet alleen de aankoop van een aantal hectare van de omliggende grond mogelijk kon maken, maar ook de bekendheid van het bedrijf zou vergroten.
ASN Bank steunt herstel van biodiversiteit
Alexandra Vrolijk van ASN Bank was betrokken bij de campagnes. Ze vertelt: ‘Onze gedeelde visie op biodiversiteit zorgde direct voor een goede match, in combinatie met het businessplan dat zich richtte op een gezond rendement. Daarnaast heeft Schevichoven de ambitie om zo veel mogelijk andere boeren te inspireren om ook een langetermijnvisie te ontwikkelen. Dat doen ze door hun businessmodel met zo veel mogelijk boeren en andere geïnteresseerden te delen.’
De crowdfundingcampagnes hielpen daarbij. Maarten vertelt hierover. ‘Het is een beetje de open-keuken-gedachte; met iedereen die interesse heeft in deze manier van landbouw gaan we in gesprek. En zij kunnen ons plan ook gewoon bekijken. Zo willen we in Nederland een beweging op gang brengen.’
€ 670.000 in 3 dagen
Het plan sprak de klanten van ASN Bank aan. In 3 dagen haalde Schevichoven het streefbedrag van € 670.000 op. Dit bedrag werd gebruikt voor de aankoop van de volgende 4 hectare en om de kosten te dekken om ook dit stuk geschikt te maken voor het regeneratieve landbouwsysteem. Een tweede crowdfundingsactie die snel volgde, leverde nog eens € 810.000 op. Dit werd onder andere gebruikt voor de exploitatie van nog eens 5,5 hectare grond en de aankoop van een kruidenoogstmachine.
De kracht van de natuur
Maarten: ‘Ik heb mijn hart totaal aan Schevichoven verloren. Als Eliëtte en ik ’s avonds een wandelingetje maken, dan filosoferen we over de toekomst en leggen we hier en daar nog iets op zijn plek. Het is zo mooi. Misschien klinkt het een beetje gek, maar ik blijf me elke dag verwonderen hoe veel kracht en energie er eigenlijk in de natuur zit.’
