In het midden van Nederland, aan de rand van het bos, ligt een eeuwenoude boerderij met de naam Schevichoven. De boerderij had door de jaren heen verschillende functies, maar sinds de familie Van Dam het landgoed betrok, floreert de biodiversiteit en inspireert de boerderij veel verschillende mensen. In aflevering 3 van Ondernemer in de Spotlight vertelt Maarten van Dam over het avontuur dat hij samen met zijn echtgenote Eliëtte aanging, hun succesvolle crowdfundingcampagne en zijn ambities voor de toekomst van ons voedselsysteem.
Agrarisch ondernemer en impact investeerder Maarten van Dam groeide op in Rotterdam, maar bracht in zijn jeugd een groot deel van zijn vakanties door in Zeeland. Hij genoot van de natuur en het buitenleven en ergens daar werd een zaadje geplant voor zijn latere boerenleven. Maar eerst wilde hij vooral ondernemen.
De twijfel sloeg toe
‘Na mijn studie Bedrijfskunde startte ik verschillende bedrijven in Nederland, Centraal- en Oost-Europa en Afrika.’ Geld verdienen was zijn voornaamste motivatie. Tot op een dag de twijfel toesloeg. ‘Eliëtte en ik hadden inmiddels drie dochters en ik maakte me steeds meer zorgen over de wereld die we aan hen zouden achterlaten. Ik wilde iets doen dat betekenis had voor hun toekomst.’ Dit gevoel van urgentie en de gedachte dat boeren hier een sleutelrol in spelen, bracht Maarten uiteindelijk bij Schevichoven.
Investeren was niet genoeg
Vanaf 2008 richtte Maarten zijn aandacht en investeringen volledig op landbouw en voeding, maar hij wilde zelf ook buiten wonen. Toen hij in 2015 Schevichoven kon kopen en bij PYMWYMIC startte - een investerings-coöperatie met de focus op gezonde voedselsystemen - viel alles op zijn plek. Schevichoven was alles waar ze van droomden. Ze verbouwden de boerderij zo, dat ze er nu met drie generaties wonen. Ook legden ze een kleine stadsverwarming aan om duurzaam te kunnen verwarmen. Op het dak van de nieuwe kapschuur komen 400 zonnepanelen en ze maken ze gebruik van hun eigen waterbron. ‘We leefden bijna zelfvoorzienend. Alleen onze eigen voedselvoorziening ontbrak.’ En om dat op te lossen begonnen ze hun eigen boerenbedrijf.
Geen conventioneel boerenbedrijf
Maarten en Eliëtte besloten geen conventioneel boerenbedrijf te beginnen, maar een regeneratieve permacultuur boerderij. Ze maakten een businessplan waarbij gezonde voeding en een financieel gezond bedrijf hand in hand gaan. ‘Het wereldwijde landbouwsysteem produceert enorme hoeveelheden voedsel. Dit gaat ten koste van de biodiversiteit, bodemgezondheid en zorgt voor minder voedingsstoffen in de verschillende gewassen. Door mijn ervaring in deze sector wisten we ook dat het anders kon, met regeneratieve landbouw. Tegelijkertijd wilden we aantonen, dat dit ook financieel haalbaar zou moeten zijn.’
Regeneratieve landbouw heeft als doel de bodem tijdens het verbouwen van gewassen te herstellen, door te werken met een grote variëteit aan gewassen die elkaar versterken en de bodem voeden. Deze manier van landbouw vraagt in eerste instantie om een langetermijninvestering, want het duurt een aantal jaar voordat het systeem echt wat opbrengt.
75 verschillende soorten
‘In 2020 gingen we van start op 2 hectare. Door de grond volledig te bedekken met houtsnippers en in te zaaien met witte klaver, vonden we al binnen 6 maanden ineens allerlei leven in de bodem. Afgelopen najaar en dit voorjaar plantten we, in verschillende hoogtelagen, 75 verschillende soorten kruiden, groenten, bessenstruiken, half- en hoogstam vruchtbomen en notenbomen. En de eerste oogst is al bij voorbaat verkocht aan een aantal bedrijven, zoals restaurants in de buurt, Wilder Land thee en de maaltijdboxen van Boerschappen.’
Maar dit is slechts de start. Rondom Schevichoven ligt 20 hectare landbouwgrond, die Maarten ook op deze manier wil bewerken. En daar is geld voor nodig. In samenwerking met ASN Bank startte Schevichoven een crowdfundingcampagne, die niet alleen de aankoop van een aantal hectare van de omliggende grond mogelijk kon maken, maar ook de bekendheid van het bedrijf zou vergroten.
Crowdfunding via ASN Bank
Alexandra Vrolijk van ASN Bank was betrokken bij de campagne. Ze vertelt: ‘Onze gedeelde visie op biodiversiteit zorgde direct voor een goede match, in combinatie met het businessplan dat focust op een gezond rendement. Daarnaast heeft Schevichoven de ambitie om zo veel mogelijk andere boeren te inspireren om ook een langetermijnvisie te ontwikkelen. Dat doen ze door hun businessmodel met zo veel mogelijk boeren en andere geïnteresseerden te delen.’
De crowdfundingcampagne hielp daarbij. Maarten vertelt hierover. ‘Het is een beetje de open-keuken-gedachte; met iedereen die interesse heeft in deze manier van landbouw gaan we in gesprek. En zij kunnen het plan ook inzien. Zo willen we in Nederland een beweging op gang brengen.’
670.000 euro in drie dagen
Het plan sprak de klanten van ASN Bank aan. Afgelopen mei haalde Schevichoven in drie dagen het streefbedrag van 670.000 euro op. Dit bedrag gaan ze gebruiken voor de aankoop van de volgende 4 hectare en om de kosten te dekken om ook dit stuk geschikt te maken voor het regeneratieve landbouwsysteem.
Crowdfunding Schevichoven fase 2
Na de eerste succesvolle crowdfunding in mei, is Schevichoven nu toe aan de volgende stap. Er is daarom een nieuwe crowdfunding campagne gestart. De nieuwe crowdfundlening gaan ze inzetten voor de exploitatie van de 6 hectare grond, aankoop van plantgoed en machines en een nieuwe loods. Lees meer over crowdfunding
Binnen 3 of 4 jaar staat er een robuust systeem
‘Ik heb mijn hart totaal aan Schevichoven verloren. Als Eliëtte en ik ’s avonds een wandelingetje maken, dan filosoferen we over de toekomst en leggen we hier en daar nog iets op zijn plek. Je ziet nu al stekjes van de bessenstruiken. Ze zijn 18 cm hoog en hebben nog hele kleine besjes, maar binnen 3 of 4 jaar zal er een robuust ecosysteem staan. Het is zo mooi. Misschien klinkt het een beetje gek, maar ik blijf me elke dag verwonderen hoe veel kracht en energie er eigenlijk in de natuur zit.’
