Toen ik na een welverdiend weekje vakantie thuiskwam, dacht ik weer vol energie aan het werk te gaan. Maar ik werd begroet door een ongewenste verrassing - wel 130 ongelezen e-mails in mijn inbox. Mijn ergernis deed me dieper nadenken over onze verborgen digitale voetafdruk.

Die uitpuilende mailbox na een vakantie zullen veel mensen herkennen. Van uitnodigingen voor congressen, updates van lopende projecten tot talloze nieuwsbrieven: allerlei soorten berichten schreeuwden om mijn aandacht. Het ergste vond ik eigenlijk wel de mailtjes van mensen die enkel ’Dankjewel!’ of ‘Is goed, tot dan!’ reageerden. Hartstikke beleefd natuurlijk, maar ik kan dit soort mails niet rijmen met de CO2-uitstoot die digitaal verkeer veroorzaakt.

Oud-minister Jacqueline Cramer – tegenwoordig hoogleraar Duurzaam Innoveren aan de Universiteit Utrecht -  vertelde een aantal jaar terug aan Radio EenVandaag dat 20 mails per dag sturen, gedurende een jaar, gelijkstaat aan een uitstoot van 1.000 kilometer autorijden. Toen ik dat las, schrok ik. Terwijl ik mijn best doe voor het klimaat door met het OV te reizen en bewust geen auto te hebben, maak ik nog steeds flink wat digitale kilometers.

“Terwijl ik mijn best doe voor het klimaat door met het OV te reizen, maak ik nog steeds flink wat digitale kilometers.”

Jessica den Outer

Jurist & voorvechter Rechten voor de Natuur

We betalen dus een flinke prijs voor het gemak van een berichtje sturen naar de andere kant van de wereld – of gewoon naar je collega twee bureaus verderop. Het lijkt onschuldig, maar ook door te mailen draag je bij aan CO2-uitstoot. Elke e-mail die je stuurt, wordt opgeslagen op servers die 24 uur per dag, zeven dagen per week hard staan te werken. Die servers vereisen enorme hoeveelheden energie om al die data op te slaan.

E-mails zijn natuurlijk nog maar één voorbeeld van wat onze servers bewaren. Ook al onze WhatsApp-jes, Instragram-posts en foto’s en video’s die we opslaan in de cloud nemen plek in. Als je 200 gigabyte opslaat in de cloud, verbruik je zonder dat je het doorhebt je al gauw 59,2 kilowattuur per jaar aan energie, goed voor ruim 19,4 kilo CO₂ uitstoot.

Al dit soort digitale communicatie, we zijn er zo aan gewend. En werken zonder te mailen gaat simpelweg niet meer in onze digitale wereld. Wat kunnen we dan doen om digitale uitstoot te verminderen? Als het om e-mail gaat, denk ik dat het belangrijkste is dat we een stuk bewuster omgaan met onze mail. Minder mailtjes sturen is een start. Zo zouden we één e-mail kunnen gebruiken om meerdere korte berichten te sturen, in plaats van meerdere losse mails te sturen.

Ook kunnen we ons afvragen of we wel echt op al die nieuwsbrieven ingeschreven willen staan en kunnen we regelmatig onze inbox en prullenbak leegmaken. Want hoe minder e-mails er bewaard hoeven te worden, hoe minder servers er nodig zijn. En dat scheelt weer energie.

“We betalen een flinke prijs voor het gemak van een berichtje sturen naar die collega twee bureaus verderop.”

Jessica den Outer

Jurist & voorvechter Rechten voor de Natuur

In mijn zoektocht naar oplossingen voor onze digitale voetafdruk, viel het mij op dat veel mensen in de ondertekening van hun e-mail een zinnetje hebben staan over het milieu: ‘denk aan het milieu voordat je deze mail print’. Wat mij betreft vullen we dat zinnetje aan met een zin over de uitstoot van mailen. Zo heb ik tegenwoordig in de ondertekening van mijn e-mails het volgende staan: ‘20 mails per dag sturen, gedurende een jaar, staat gelijk aan de uitstoot van 1.000 km rijden in een auto. Denk goed na voordat je een mail stuurt en ruim je inbox op’. Op deze manier wil ik anderen aanmoedigen om bewuster te zijn over de verborgen impact van e-mail.

Terwijl ik met een diepe zucht de 130 ongelezen mailtjes doorlas, stelde ik mijzelf telkens de vraag: hoeveel van deze e-mails zijn echt belangrijk? Kan ik een agendaverzoek accepteren zonder een mail erachteraan te hoeven sturen met enkel een ‘dankjewel’? Dat laatste besloot ik te doen. Wellicht krijg je nu niet altijd meer een mailtje van me terug, maar weet dat ik het lees. Ik neem mijn digitale voetafdruk serieus. Hopelijk ga ik zo minder digitale kilometers maken en anderen inspireren hetzelfde te doen.