Met haar bedrijf Fair Fabrics verkoopt Karin Kandt-Reinders unieke, handgemaakte tapijten van over de hele wereld. Daarbij vindt ze het belangrijk dat de maker eerlijk betaald wordt en de klant weet wie het kleed heeft geweven.

Het ambacht van het geweven tapijt dateert van honderden jaren voor Christus. De Griekse geschiedschrijver Herodotus schreef al over ‘inwoners van de Kaukasus die de meest mooie en kleurrijke tapijten die nooit vervaagden weefden’. En nog steeds worden tapijten met de hand geknoopt in kleine weefateliers.

Maar dit bijzondere ambacht vind je niet overal meer; je moet ervoor de bergen in, in Marokko of Tunesië. Of zelfs nog verder weg naar Zuid-Amerika of Azië. Daar worden de tapijten met de hand gemaakt door vrouwen en mannen die dit ambacht van generatie op generatie hebben meegekregen.

Ambachtelijke tapijten op maat 

Vanuit de liefde voor dit bijzondere ambacht, begon Karin tien jaar geleden haar bedrijf Fair Fabrics. Karin: “Voor mijn vorige baan reisde ik veel en zo kwam ik in aanraking met verschillende ambachten waaronder het weven van tapijten. Die maakcultuur zie je hier in het westen nauwelijks nog en het trok me."

"Ik wilde voor mezelf beginnen en ben handgemaakte tapijten gaan verkopen met Fair Fabrics. Via mijn bedrijf wil ik een duurzame band met de makers opbouwen. Zo koop ik hun tapijten voor een eerlijke prijs, én help ik de wevers op het gebied van ondernemerschap en professionalisering.”

Karin helpt de ateliers graag met hun ondernemerschap. Foto: Fair Fabric

Karin wil met Fair Fabrics de verbinding leggen tussen maker en koper. Vaak beseffen kopers namelijk niet dat er iemand weken aan hun tapijt heeft gewerkt. Fair Fabrics is dan ook geen winkel waar je even een tapijt kiest van een grote stapel: alles gaat op bestelling.

Karin: “Onze tapijten worden speciaal op maat gemaakt. Op onze website kies je een model uit. Vervolgens kun je de gewenste maat opgeven en eventuele kleuren aanpassen in het patroon. En geen enkel tapijt is hetzelfde. Ook niet qua kleur, daarom kan een besteld tapijt soms iets afwijken van het voorgestelde patroon. "

"Onze ateliers ontwikkelen regelmatig nieuwe patronen. Deze ontstaan omdat de wevers eigenlijk een tapijt ’tekenen’ met hun gedachten.  Ze verwerken belangrijke gebeurtenissen en ervaringen als patronen in de kleden. Daarbij maken ze gebruik van expressieve vormen en kleuren, maar kun je ook verwijzingen naar het dieren- en plantenrijk herkennen.”

Het weefambacht in stand houden

Toen Karin haar bedrijf startte had ze nog geen ateliers waarmee ze samen kon werken. Dus trok ze zelf het bergachtige Noord-Afrikaanse gebied in op zoek naar organisaties. Karin: “Dan vond ik een foto op internet van een streekmarkt in een Marokkaans stadje waarop mooie tapijten te zien waren. Met die foto op zak bezocht ik het plaatselijke politiebureau met de vraag of zij wisten in welk dorp het atelier zich bevond. Weefateliers vinden is tegenwoordig wel iets makkelijker, maar vaak bevinden de ateliers zich in kleine gemeenschappen met zo weinig mensen dat ze op de kaart niet te vinden zijn.”

Karin trok zelf de bergen in op zoek naar geschikte atelier. Foto: Fair Fabrics

Inmiddels werkt Fair Fabrics samen met verschillende weefateliers wereldwijd. Karin: “De meeste wevers zijn al behoorlijk op leeftijd, maar snappen dat het belangrijk is om het ambacht door te geven aan nieuwe generaties. Juist door met deze weefateliers een samenwerking aan te gaan, kunnen we het weefambacht een internationale boost geven. Dat maakt het aantrekkelijker voor jongeren om zich eraan te verbinden. Ook de gezamenlijke ontwikkeling van nieuwe designs en andere toepassingen van oude technieken spreekt meer aan bij jongeren.”

Vloerkleden van duurzame wol

Voor klanten in Nederland vindt Karin het vooral belangrijk dat ze weten hoe en door wie hun tapijt gemaakt is. Zo staan er mooie portretten van 'haar' wevers op de website. Karin: “Het zijn geen goedkope tapijten, dus ik vind het belangrijk dat de prijs klopt en mensen weten waarom een tapijt deze prijs heeft."

Er wordt vaak weken aan één tapijt gewerkt, soms door meerdere mensen tegelijk. Het opzetten van het getouw, is bijvoorbeeld een flinke klus waarvoor je meerdere mensen nodig hebt. De weeframen verschillen in grootte: van minder dan een meter tot bijna vier meter. Die passen natuurlijk lastig in een huis, maar in een atelier kunnen ze daar enorm grote tapijten op maken aangezien het weefraam alleen de breedte van een kleed bepaalt en de lengte geen begrenzing heeft.”

Er werken vaak meerdere wevers aan de tapijten. Foto: Fair Fabrics

Ook de kwaliteit van het materiaal van de tapijten is standaard hoog. “Van oudsher zijn de meeste weefcoöperaties gevestigd op plekken waar de schapen de beste wol produceren. De wol van deze schapen wordt in het eigen atelier gewassen, gekamd en gesponnen. Vervolgens wordt de wol op kleur geverfd met natuurlijke kleurstoffen zoals gedroogde vruchten, boomschors en kruiden."

"Dat gebeurt overigens niet altijd, want het is een arbeidsintensief proces en die extra tijd kunnen ze op de lokale markt vaak niet terugkrijgen in de prijs. Een alternatief is dat ze de wol op de markt kopen, waarbij iedere coöperatie zijn vaste wolkraam heeft: dan weten ze dat de kwaliteit goed genoeg is. Niet ieder tapijt is overigens van schapenwol: in sommige landen zijn katoen, zijde en alpacawol meer gangbaar.”

Makers zijn voor altijd verbonden aan hun tapijt

Bij alles wat Karin doet, probeert ze de verbinding te leggen tussen maker en koper. Karin: “Als een klant een tapijt op maat bestelt, stuur ik tussentijds foto’s en filmpjes waarop te zien is hoe een wever aan het tapijt werkt. Dat zorgt niet alleen voor een persoonlijke band met het eindproduct, maar kweekt ook begrip voor het feit dat het even kan duren voor het tapijt klaar is."

"Daarnaast zit onder ieder tapijt een label met de naam van de maker. Wat ik in Nederland altijd probeer te doen, is een foto maken van het tapijt op haar plek. Die stuur ik dan weer naar het weefatelier. Dat geeft de makers ook een trots gevoel.”

Het eindresultaat: een uniek kleed met een mooi verhaal over ambacht en cultuur. Foto: Fair Fabrics

Karin houdt innig contact met haar leveranciers. “We houden veel contact via WhatsApp en communiceren regelmatig over het proces, vaak aan de hand van foto’s.”

“Maar ik maak me wel zorgen door corona. Omdat de toeristenindustrie stil ligt, krijgen de weefateliers geen opdrachten meer van lokale handelaren. Het is daarom belangrijker dan ooit om de ateliers van opdrachten te voorzien. Daarom bestel ik af en toe een extra sample-tapijt om de misgelopen inkomsten iets te compenseren.”

Handgemaakt & duurzaam tapijt kopen

Wil je zelf zo’n bijzonder tapijt op de vloer hebben? Via de site van Fair Fabrics zoek je een patroon uit, voor ieder patroon geldt een andere prijs per vierkante meter tapijt. Dat begint rond de 300 euro en kan oplopen tot 500 (of meer), per vierkante meter. Een behoorlijke investering dus maar dan heb je wel een uniek vloerkleed geheel naar je eigen wens. Mét een heel bijzonder verhaal over de maker.

Heb je vragen of specifieke wensen, dan kun je Karin een email sturen.