Duurzame kieswijzer

Klimaat

De aarde warmt op. En snel ook. Dat komt door de uitstoot van broeikasgassen, waaronder CO₂. Als we die opwarming niet beperken, zal de wereldtemperatuur in 2100 met 3,2 à 5,4 graden Celsius stijgen. Grote delen van de wereld zullen door extreme droogte en levensbedreigende waterschade vóór het einde van de eeuw onbewoonbaar zijn.

Voor een leefbare wereld voor ons en voor toekomstige generaties, is het belangrijk dat die uitstoot vermindert. Alles wat je (niet) doet, helpt mee: met de trein op vakantie gaan, een elektrische auto rijden of minder vlees eten. Maar wie de grootste rol speelt in het verminderen van de CO₂-uitstoot, is de regering. Hoe ze dat de komende jaren willen gaan doen verschilt enorm per partij.

Stem tijdens de Tweede Kamerverkiezingen op een partij die past bij wat jíj belangrijk vindt. Lees hieronder hoe de politieke partijen denken over onze stellingen over het klimaat. 

Eens

De partij is het eens met de stelling

Neutraal

De partij is het niet eens of oneens met de stelling

Oneens

De partij is het niet eens met de stelling

Geen antwoord

De partij heeft geen reactie gegeven op de stelling

Stelling 1

In 2030 moeten waar mogelijk alle fossiele subsidies en fiscale vrijstellingen afgebouwd zijn. De extra (belasting)inkomsten en besparing die dit oplevert, moet worden geïnvesteerd in de energietransitie
Antwoorden
  • BBB Oneens
  • CDA Eens
  • ChristenUnie Eens
  • D66 Eens
  • GroenLinks-PvdA Eens
  • Partij voor de Dieren Eens
  • SP Eens
  • Volt Eens
  • VVD Oneens
  • Nieuw Sociaal Contract Geen antwoord
  • PVV Geen antwoord
CDA

Het CDA vindt het belangrijk dat er bij het afbouwen van de fossiele subsidies goed wordt gekeken naar de impact op de concurrentiepositie van Nederlandse bedrijven en dat er sprake is van een gelijk speelveld in Europa. Het afbouwen moet daarom zoveel mogelijk Europees worden opgepakt.

ChristenUnie

De ChristenUnie vindt dat voor de berekening van de fossiele subsidies gekeken moet worden waar er onderbeprijsd wordt, zowel ten opzichte van de ware prijs (externe kosten) als daar waar onderbeprijzing het halen van de klimaatdoelen in de weg staat.

D66

D66 wil zo snel mogelijk af van alle fossiele subsidies. Ook internationaal moet Nederland zich hiervoor inspannen, want veel fossiele subsidies liggen Europees of wereldwijd vast. Met de opbrengsten maken we de omslag naar een schone en innovatieve economie.

GroenLinks-PvdA

De fossiele subsidies moeten zo snel mogelijk worden afgebouwd. Daarbovenop komt er voor de zware industrie een ambitieuzere CO₂-heffing.

Partij voor de Dieren

Nederland zet zich maximaal in om de opwarming van de Aarde te beperken tot 1,5 graden Celsius. In 2030 gebruiken we geen fossiel meer en zijn we klimaatneutraal. Het afschaffen van fossiele subsidies en andere vormen van bevoordeling van fossiele bedrijven is hiervoor noodzakelijk. We voeren ook de druk op om Europese subsidies voor luchtvaart, scheepvaart en industrie af te schaffen via een hervorming van de Energiebelastingrichtlijn. Het geld dat vrijkomt investeren we in een sociaal rechtvaardige energietransitie.

SP

De SP vindt dat belastingvoordelen voor vervuilende industrie niet meer van deze tijd zijn, maar we moeten wel oog houden voor de betaalbaarheid van energie. De extra belastinginkomsten moeten primair geïnvesteerd worden in de energietransitie voor huishoudens.

Volt

We starten direct met het beëindigen van fossiele subsidies, in Nederland én in de EU. Op dit moment besteedt Nederland miljarden aan fossiele vrijstellingen en subsidies aan vervuilers.

BBB

Subsidies en vrijstellingen voor fossiele brandstoffen abrupt afschaffen kan onze economie schaden. Een geleidelijke overgang geeft bedrijven tijd om te adapteren en zorgt voor behoud van banen. Focus op innovatie, niet enkel op belastingen.

VVD

Voor fiscale regelingen die verduurzaming in de weg staan moet er een realistisch afbouwpad komen. Per regeling wordt bekeken of dit vóór of na 2030 logisch is.

Nieuw Sociaal Contract

Geen antwoord

PVV

Geen antwoord

Stelling 2

Nederland moet nieuwe kerncentrales bouwen
Antwoorden
  • BBB Eens
  • CDA Eens
  • ChristenUnie Eens
  • D66 Eens
  • GroenLinks-PvdA Oneens
  • Partij voor de Dieren Oneens
  • SP Oneens
  • Volt Eens
  • VVD Eens
  • Nieuw Sociaal Contract Geen antwoord
  • PVV Geen antwoord
BBB

De bouw van nieuwe kerncentrales kan bijdragen aan een stabiele energievoorziening en is een belangrijk onderdeel van de energiemix voor de toekomst van Nederland.

CDA

Het CDA wil doorgaan met de plannen om twee nieuwe kerncentrales te bouwen. Daarnaast moet er ook aan de slag worden gegaan met de bouw van kleine modulaire kerncentrales

ChristenUnie

Alle vormen van CO₂-vrije energie zijn nodig om op korte termijn af te komen van fossiel.

D66

D66 wil zo snel mogelijk, zo veel mogelijk duurzame energie. We zetten in op wind op zee, zon op dak en op kernenergie. Wel hebben we daarbij oog voor de hoge kosten van kerncentrales en voor kernafval. We blijven aandringen op een goede oplossing voor het langdurig opslaan van kernafval.

Volt

Volt wil inzetten op de bouw van nieuwe kerncentrales in Nederland en Europa. We maken het recyclen van energiestaven tot Europese standaard. Dit gebeurt nu alleen in Nederland en Frankrijk. Dit bespaart ons heel veel kernafval, omdat 95% van een gebruikte energiestaaf uit een kerncentrale nog bruikbaar is.

VVD

Om voldoende CO₂-vrije energie op te wekken, houden we de bestaande kerncentrale in Borssele langer open en zetten we in op de bouw van tenminste vier nieuwe kerncentrales.

GroenLinks-PvdA

Kernenergie is geen oplossing voor de klimaatcrisis, het is te duur en duurt te lang. Tegen de tijd dat er nieuwe kerncentrales zijn gebouwd, is er voldoende wind- en zonne-energie voor handen.

Partij voor de Dieren

Nederland bouwt geen nieuwe kerncentrales en bestaande centrales worden zo snel mogelijk gesloten. Kerncentrales komen te laat, de bouw duurt jaren terwijl de klimaatcrisis nu actie vergt. Het kost miljarden aan belastinggeld, die we beter kunnen steken in het sneller terugdringen van de uitstoot. En het is immoreel om toekomstige generaties met nog meer kernafval op te zadelen.

SP

Kernenergie is pas duurzaam als er een milieuveilige oplossing is voor de opslag van kernafval en er internationaal sprake is van duurzame winning van grondstoffen. Kernenergie kan daarom nu niet als alternatieve energiebron worden ingezet.

Nieuw Sociaal Contract

Geen antwoord

PVV

Geen antwoord

Stelling 3

Duurzaamheidsonderwijs moet verplicht worden binnen lager en middelbaaronderwijs
Antwoorden
  • BBB Oneens
  • CDA Eens
  • ChristenUnie Eens
  • D66 Eens
  • GroenLinks-PvdA Eens
  • Partij voor de Dieren Eens
  • SP Oneens
  • Volt Eens
  • VVD Oneens
  • Nieuw Sociaal Contract Geen antwoord
  • PVV Geen antwoord
CDA

Het CDA vindt dat er in het onderwijs aandacht moet zijn voor duurzaamheid en rentmeesterschap.

ChristenUnie

Duurzaamheidsonderwijs hoeft geen apart vak te worden, maar de staat van de aarde en de natuur betrekken bij bestaande vakken zou vanzelfsprekend moeten zijn.

D66

Het is belangrijk dat kinderen en jongeren weten wat er speelt in de wereld om hen heen. De klimaatcrisis is daarbij vanzelfsprekend een goed onderwerp om te bespreken. Wel willen we dit goed inpassen in het curriculum, zodat leraren ook genoeg tijd hebben voor andere belangrijke onderwijstaken zoals rekenen en taal.

GroenLinks-PvdA

Op dit moment wordt het curriculum aangepast. We willen dat er meer aandacht komt voor onder andere duurzaamheid.

Partij voor de Dieren

Kennis- en lespakketten over duurzaamheid, klimaat, voedsel, natuur- en milieueducatie en dierenwelzijn komen ter beschikking aan het onderwijs. Dat geldt ook voor de opleiding van leraren. We stoppen de onwenselijke beïnvloeding van kinderen door schadelijke sectoren. Lesmateriaal afkomstig van de fossiele industrie, van jagers, van vissers, de vee-industrie of andere ontwrichtende sectoren weren we uit het onderwijs. In het agrarisch onderwijs stimuleren we het verder versterken van de positie van biologische landbouw en natuurinclusief ondernemerschap.

Volt

De toekomst ziet er duurzaam uit. Daarom wil Volt dat er nu al ingezet wordt op duurzaamheidsonderwijs. 

BBB

BBB gelooft dat het curriculum evenwichtig en breed moet zijn, zonder overmatige focus op een enkel onderwerp zoals klimaatverandering. Hoewel het een belangrijk thema is, moet de educatieve aandacht verdeeld worden over een scala aan vakken en onderwerpen om de ontwikkeling van leerlingen te waarborgen. Wij vertrouwen op de professionaliteit van leraren en schooldirecties om een gebalanceerd en informatief curriculum te bieden dat de diverse belangen en behoeften van de leerlingen dient.

SP

In het onderwijs is aandacht voor duurzaamheid. En dat is terecht. Maar de SP kiest primair voor meer aandacht voor taal, rekenen en burgerschap.

VVD

We willen dat de focus in het onderwijs ligt op het versterken van basisvaardigheden. Dit zorgt ervoor dat alle kinderen een goede basis hebben voor het leren van andere vakken en vaardigheden.

Nieuw Sociaal Contract

Geen antwoord

PVV

Geen antwoord

Stelling 4

Reizen met het OV moet gestimuleerd en toegankelijk worden door het goedkoper te maken
Antwoorden
  • BBB Eens
  • CDA Eens
  • ChristenUnie Eens
  • D66 Eens
  • GroenLinks-PvdA Eens
  • Partij voor de Dieren Eens
  • SP Eens
  • Volt Eens
  • VVD Eens
  • Nieuw Sociaal Contract Geen antwoord
  • PVV Geen antwoord
BBB

BBB steunt toegankelijk en beschikbaar OV voor iedereen, daarbij richt BBB zich op het versterken van OV-verbindingen op het platteland. Daarbij wordt rolstoeltoegankelijk de norm. 

CDA

Reizen met het openbaar vervoer is ontzettend duurzaam. Daarom zet het CDA vol in op het stimuleren van het openbaar vervoer. Ook moet het openbaar vervoer betaalbaarder en toegankelijker worden, zodat meer mensen van het openbaar gebruik kunnen maken.

ChristenUnie

De ChristenUnie heeft daar afgelopen Algemene Politieke Beschouwingen nog werk van gemaakt door het initiatief te nemen en 420 miljoen extra voor het OV te begroten.

D66

D66 introduceert een klimaatticket, waar elke Nederlander voor een vaste lage prijs per maand gebruik kan maken van al het OV.

GroenLinks-PvdA

Alle regio’s moeten goed bereikbaar zijn met het openbaar vervoer. Om het OV toegankelijk te maken komt er een Klimaatticket waarbij iedereen voor 49 euro per maand onbeperkt kan reizen in daluren.

Partij voor de Dieren

Het OV is, zeker in combinatie met de fiets, de schoonste en goedkoopste manier om je te verplaatsen. Helaas verdwijnen steeds meer buslijnen, rijden er kortere treinen en worden de prijzen ook nog eens flink verhoogd. Dat is geen wetmatigheid, dat zijn politieke keuzes. Veilig, betaalbaar en toegankelijk vervoer is een basiswaarde voor ieders welzijn. Daarom zorgen we voor betere verbindingen in de regio, maken we het OV 50% goedkoper, schaffen we het klassensysteem in de trein af, maken we al het OV toegankelijker voor o.a. mensen met een beperking en ouderen, en zorgen we voor betere voorzieningen in treinen en op stations – zoals schone toiletten, fietsenstallingen, en werkfaciliteiten zoals internet en stopcontacten.

SP

De SP wil fors investeren in het openbaar vervoer en toewerken naar gratis OV. Met meer haltes en gratis OV-kaartjes winnen we reizigers terug naar het OV, halen we klimaatdoelen en bestrijden we files. Investeren is daarvoor hard nodig, want het Nederlandse OV-stelsel is het duurste van Europa en op veel plaatsen ontoereikend. In vijf jaar tijd verdwenen 1500 bushaltes, waardoor het openbaar vervoer voor steeds minder mensen een optie is. Er moet direct een inhaalslag komen voor de plekken waar het OV het meest is uitgekleed. Om voor iedereen in Nederland een bushalte of treinstation op loopafstand te garanderen draaien we de privatisering terug. 

Volt

We voeren stapsgewijs een nieuw tarievenstelsel in voor openbaar vervoer. Volt wil dat het dubbele instaptarief bij wisselen van trein naar ander ov vervalt, zodat het combineren van vervoermiddelen goedkoper wordt. Ook gaan we voor het hele ov tariefdifferentiatie toepassen, zoals een dalurenkorting, een tarief dat progressief daalt op langere stukken en korting in regio’s.

VVD

De VVD wil het openbaar vervoer betaalbaar houden. Veel mensen zijn namelijk van het openbaar afhankelijk en het openbaar vervoer is essentieel in het dagelijks leven. De VVD wil daarom werk maken van de betaalbaarheid van het OV. Bovendien heeft de VVD zich eerder gekeerd tegen een spitsheffing waardoor het reizen in de spits duurder zou worden.

Nieuw Sociaal Contract

Geen antwoord

PVV

Geen antwoord

Energietransitie: op naar hernieuwbare energie

Fossiele energiebronnen zoals steenkool en aardolie zorgen voor een enorme uitstoot van broeikasgassen, en raken op de lange termijn uitgeput. Daarom is het tijd voor een energietransitie: de overgang naar hernieuwbare energie. Hernieuwbare energie is afkomstig uit bronnen die niet opraken, zoals de wind en de zon. Bovendien leidt dat tot minder uitstoot van broeikasgassen. Maar deze transitie kost tijd, en de energieopbrengst van zon en wind is voorlopig niet genoeg om de gas- en oliekraan dicht te zetten. Daarom wordt kernenergie toch weer als optie gezien.

Geef duurzaamheid door

Het is cru dat volgende generaties pas écht last hebben van wat wij de aarde op dit moment aandoen. Om het tij te keren, is het belangrijk dat we bewuster omgaan met onze uitstoot. Bijvoorbeeld door te reizen met de trein. Maar ook dat we de volgende generatie meegeven wat wij hebben geleerd. Onderwijs over duurzaamheid zorgt ervoor dat kinderen al op jonge leeftijd leren hoe ze bewuster met de aarde kunnen omgaan.