Zorgt kip voor minder uitstoot dan avocado’s?

Zijn avocado’s eigenlijk wel vegan

Avocado’s zijn super populair in de vegan food community, dus we hoeven niet bang te zijn dat er dieren voor worden uitgebuit. Tenminste… dat hangt er vanaf wat je onder ‘vegan’ verstaat. In de populaire BBC tv-show QI werd namelijk beweerd dat avo’s niet vegan zijn. Er worden bijen gebruikt voor het bestuiven van de avocadogewassen (net als voor de meeste andere gewassen). Dat is in principe helemaal niet erg, maar het kán voor dierentransport zorgen. Op plekken waar niet genoeg lokale bijen zijn, bijvoorbeeld in Californië, worden vaak bijenkolonies gebruikt die op vrachtwagens worden getransporteerd voor de bestuiving. Dit kun je zien als een vorm van ‘dierenuitbuiting’,  omdat de kolonies op een niet-natuurlijke manier van locatie naar locatie worden verplaatst. Toch kwam er ook veel kritiek op deze uitspraak in de tv-serie. Het is namelijk niet zo dat je direct een (deel van een) dier eet, bestuiving is niet per se anti-vegan en voor bijna alle gewassen zijn bijen nodig. Maar… het is wél food for thought. 

Is avocado minder duurzaam dan kip?

Berichten op internet beweren dat avocado’s minder duurzaam zijn dan lokaal vlees. Toch blijkt dat vooral veel bangmakerij en wordt uitgegaan van het slechtste-avocado-scenario. Als we naar de algemene impact kijken kunnen we zéker zeggen dat avocado’s duurzamer zijn dan producten die van of door dieren gemaakt zijn. Het is een beetje hetzelfde als met sojamelk in je koffie: die soja heeft veel minder impact  dan het soja dat voor veevoer wordt gebruikt. Toch kan de impact van een avocado en dat van een stukje kip kan best dicht bij elkaar liggen. Volgens onderzoek gebruikt een avocado zo’n 140-272 liter water (daarover straks meer). De waterimpact van kip is 650 liter. Dat scheelt dus relatief weinig. Biefstuk is bijvoorbeeld een stuk meer: 2.315 liter water.

Ook op het gebied van CO₂-uitstoot is het goed om te kijken naar de CO₂-impact van een avocado. Hiervoor wordt de maat CO₂eq gebruikt. Één kilogram CO₂-equivalent staat gelijk aan de broeikasverwerking van 1 kilogram CO₂. Deze maat wordt vaak gebruikt om de impact van uitstoot te meten. De CO₂-impact van een avo’tje is 0.19 kg CO2eq. Dezelfde hoeveelheid kaas zorgt voor 3.15 kg CO₂eq. Nog altijd scoort de avocado dus beter, maar als je het bijvoorbeeld vergelijkt met lokale appels is het best een verschil. Nederlandse appels stoten maar 14 kg CO2eq uit per 100.000 kg! Wanneer producten met het vliegtuig worden vervoerd schiet die CO₂-impact overigens direct omhoog. Check dus, waar mogelijk, of je groene goud per boot gekomen is of een vliegtripje achter de rug heeft. Want een ingevlogen avocado zou wel héél dicht bij een lokaal gefokte kip (die geen geïmporteerd veevoer eet) kunnen komen.

Waterslurpende avocado’s

Een andere groot onderdeel van de (verborgen) impact van avocado’s zit in het waterverbruik. Avocadobomen hebben relatief veel water nodig om te kunnen groeien. Toch worden ze soms geteeld op plekken waar weinig water beschikbaar is. En ook de toenemende vraag (de vraag naar avocado’s is de afgelopen jaren explosief gestegen) zorgt voor problemen. Een hectare aan avocadobomen (156 bomen) gebruikt bijvoorbeeld 1.6 keer meer water dan een bos (waar op hetzelfde oppervlakte meestal 677 bomen staan). En laat dat bos door de enorme vraag nu steeds vaker plaats moeten maken voor plantages, met al het biodiversiteitsverlies als gevolg… Dagelijks wordt zo’n 9,5 miljard liter water gebruikt voor de avocadoproductie. Dat zijn 3.800 Olympische zwembaden. Wanneer dit niet op een goede manier gebeurt kan dit lokaal aardbevingen en uitdroging veroorzaken.

Een eerlijke prijs voor avocado’s

Jij kunt dus nogal een verschil maken door bewust te kiezen voor avocado’s waar weinig leed aan kleeft. Net als bij andere voedingsmiddelen betaal je als consument vaak niet de eerlijke prijs voor je avocado. Veel grootschalige plantages hebben te maken met oneerlijke lonen, handelsverdragen die de lokale consumptie in gevaar brengen en niet meegerekende kosten voor bijvoorbeeld bodemuitputting door bestrijdingsmiddelen en watergebruik. Het is dus belangrijk dat je zoekt naar avocado’s waar een eerlijke prijs voor is betaald. Het Zwitserse bedrijf gebana werkt bijvoorbeeld direct samen met familiebedrijven die een beter-dan-eerlijk loon krijgen én zorgvuldig omgaan met water. En ook via Crowdfarming kun je avocado’s direct van boeren uit Spanje kopen. En natuurlijk kan het ook een goed idee zijn om op de markt de bijna-vergane avocado’s (laten we het ‘heel erg eetrijp’ noemen) te redden die anders verspild zouden worden.

Avocado's en verspilling

Je hebt vast wel eens meegemaakt dat je een avocado kocht, twee keer met je ogen knipperde en de avo in kwestie overrijp was. Ook in de keten vóór de supermarkt vindt verspilling plaats omdat avocado's vrij kwetsbare producten zijn. Volgens foodbusiness bereikt naar schatting 15 tot 20% van de avocado's nooit het winkelschap. Gelukkig betekent dit niet dat al deze avocado's weggegooid worden. Duurzaam cosmeticamerk Food For Skin maakt er avocado-olie van voor in verzorgingsproducten. En Natures Pride, een bekende avocadohandelaar, levert de avocado's die niet direct verkocht kunnen worden aan een guacamolefabriek. Ook jij kunt thuis natuurlijk goed opletten of je avocado rijp is of niet. Een te harde avocado maak je rijp door hem in aluminiumfolie te wikkelen en 10 minuten in de oven op 100 graden te leggen. 

Avocado's zijn wel/niet duurzaam

Eigenlijk is het duidelijk: een avocado is beter dan een dierlijk product, maar dat betekent niet automatisch dat het een superduurzame keuze is. Er kleven namelijk wellicht nog wat issues aan op het gebied van onder andere werkomstandigheden, transport en watergebruik. Dus… bestel gerust die avocadotoast in plaats van de chicken club sandwich, maar denk wél even na wat die avocado heeft moeten doorstaan om op jouw Instagrammable bordje eten te belanden.