Minder vlees eten, op treinvakantie; we kunnen op veel manieren bijdragen aan een gezond klimaat. Óók met het werk dat we doen. Door jouw duurzame ideeën te delen met je huidige werkgever, of - een tikje rigoureuzer - door te 'climate quitten'.
Wereldwijd zeggen steeds meer mensen hun baan op omdat hun baas zich te weinig bekommert om het klimaat. Dit fenomeen borrelt al enige jaren op, maar kreeg begin dit jaar een naam toen het Amerikaanse persbureau Bloomberg verhalen optekende van werknemers die 'klimaatontslag' hadden genomen. Namelijk: ‘climate quitting’. Er is ook nog zoiets als ‘conscious quitten’, een breder begrip: vertrekken omdat de baas te weinig doet voor klimaat én maatschappij.
Liever een baan met positieve impact
Uit een enquête van voormalig Unilever-topman Paul Polman onder Amerikaanse en Britse werknemers blijkt dat 50% zijn baan vaarwel zegt als de baas niet ambitieus genoeg is op het gebied van klimaat en sociale en ethische normen. Ook in Nederland krijgen klimaatnegerende bazen de bons. Een kleine steekproef van ondernemersplatform MT/Sprout geeft aan dat 37% in dit geval weg wil of al is opgestapt.
Voor Annemiek Nusmeijer, eigenaar van het duurzame vacatureplatform Greenjobs.nl, is climate quitten niets nieuws onder de zon. Toen ze in 2019 Greenjobs.nl overnam, dienden klimaatminnende werkzoekenden zich al massaal aan. “Vanaf het moment dat ik begon, kreeg ik te horen: ‘Halleluja, eindelijk een plek waar je een baan met positieve impact kunt zoeken!'. Net als vegetariërs die opgetogen zijn over meer vegetarische opties in de supermarkt.”
Al praat Annemiek liever over 'climate starters': “‘Quitter’ klinkt wat negatief. Als je bewust kiest voor het klimaat, is dat juist iets positiefs.”
Annemiek van Greenjobs.nl heeft het graag over ‘climate starten’
ESG-score leidend in baankeuze
Welke term je er ook aan ophangt, duidelijk is dat een groeiende groep werknemers warmer draait voor een bedrijf dat klimaatproblemen oplost, in plaats van dat het problemen veroorzaakt. Niet langer zijn grote beursgenoteerde bedrijven het populairst onder net afgestudeerden, maar bedrijven met een hoge ESG-score. ESG staat voor ‘environmental’ (milieu), ‘social’ (maatschappij) en 'governance' (bestuur).
Zo laat onderzoek van KPMG onder 6.000 Britse werkenden, studenten, en net-afgestudeerden zien dat 20% een baan afwees vanwege een te matig ESG-beleid van een potentiële werkgever. Bij jongeren onder de 24 jaar is dit zelfs zo’n 30%. 55% van de 25- tot 34-jarigen vindt het belangrijk dat hun werkgever de ESG-waarden serieus neemt.
In Nederland zeggen twee op de drie jongere werknemers dat duurzaamheid een doorslaggevende factor is in hun baankeuze. Dat blijkt uit een enquête van de Europese Investeringsbank (EIB).
Wie zijn deze climate quitters?
De onderzoeken en verhalen laten zien dat vooral jongere werknemers - millennials en generatie Z - het klimaat betrekken bij hun baankeuze. Ook Annemiek ziet dat de grootste groep climate starters bij Greenjobs.nl jonger is dan 35 jaar.
Zoals bijvoorbeeld Lisanne (29), bij wie er iets begon te wringen toen ze ruim zes jaar als marketeer voor een internationale elektronicafabrikant werkte. “In het begin vond ik het innovatieve karakter van mijn werk tof; constant leuke nieuwe dingen voor mensen verzinnen”, begint ze. "Totdat ik meer interesse kreeg in duurzaamheid. Dat begon met kleine stapjes - een Netflix-documentaire kijken, experimenteren met vegetarisch eten - en groeide uit tot een belangrijk onderdeel van mijn leven.”
Haar duurzame waarden dreven steeds verder af van de waarden van het bedrijf waarvoor ze werkte. Lisanne: “In mijn vrije tijd was ik bezig met consuminderen, tijdens mijn werk juist met consumeerderen.”
Lisanne koos een duurzaam carrièrepad
Het hoeft niet rigoureus
‘Kan het ook anders?’ dacht Lisanne. Weggaan was niet per se haar eerste keuze. “Misschien kon ik binnen het bedrijf iets veranderen met mijn idealen en ideeën. Daar werd positief op gereageerd, maar in de kern - het stimuleren van consumeerderen - veranderde er niets”, vertelt ze. “Ik werkte hard voor iets dat me eigenlijk niet meer diende en dat had impact op mijn mentale gezondheid. Terwijl ik juist wilde dat duurzaamheid iets positief zou brengen in mijn leven. Daarom nam ik begin 2022 ontslag.”
Ontslag nemen is lang niet altijd nodig. Je kunt net als Lisanne eerst aankloppen bij je huidige werkgever. Annemiek: “Sommige bedrijven staan erg open voor duurzame initiatieven. Veel werkgevers weten simpelweg gewoon niet waar te beginnen met verduurzaming. Stuit je op weerstand? Dan pas zou ik een andere baan overwegen.”
Iedere functie heeft duurzame potentie
Lisanne: “In het begin dacht ik dat ik me zou moeten laten omscholen. Ik had geen verstand van de energietransitie, was geen bioloog, wat wist ik nou van duurzaamheid?”
Annemiek herkent deze onzekerheden bij andere klimaatbaanzoekers: “Overstappen naar een duurzame baan is niet zo’n grote stap als je denkt. Eigenlijk is het dezelfde zoektocht als voor iedere andere baan, maar dan met extra nadruk op klimaat en maatschappij. En nee, je hoeft niet per se een groene studie te hebben gedaan. Elke functie kan bijdragen aan een duurzamere toekomst. Of je nu in marketing, finance of administratie werkt.”
Ook voor Lisanne viel het kwartje: als marketeer kon ze juist iets positiefs betekenen. “Ik ging nadenken over wat ik al wél kon en waar ik al een connectie mee had.” En zo bleek ze onbewust ineens op de stoep te staan van haar nieuwe werkgever. “Ik haalde een bestelling op bij Miisha Eco Shop, zij verkoopt duurzame, ethisch geproduceerde producten. Spontaan vroeg ik haar of ze misschien een marketeer nodig had. Ik kon direct aan de slag.”
Steeds meer klimaatvriendelijke banen
Er zijn niet alleen steeds meer climate quitters, ook het aantal duurzame banen groeit. Volgens de Internationale Arbeidsorganisatie van de Verenigde Naties kan de uitvoering van het klimaatakkoord van Parijs tegen 2030 voor 18 miljoen banen zorgen. In Nederland ziet
vacatureplatform Indeed het aantal vacatures met groene termen als ‘biodiversiteit’ en ‘klimaatverandering’ met 59% stijgen in de afgelopen drie jaar. Al garanderen deze termen niet direct een klimaatvriendelijke baan, ze geven wel aan dat duurzaamheid speelt onder werkgevers.
“Het aantal duurzame banen groeit alleen maar”, zegt Annemiek. Op Greenjobs.nl komen er maandelijks meer dan 550 duurzame vacatures bij. Bij bedrijven in de duurzaamheidssector, maar ook duurzame functies bij ‘normale’ bedrijven. “Werkgevers begrijpen dat duurzaamheid steeds belangrijker is om goede werknemers aan te trekken. Maar ook wet- en regelgeving draagt een steentje bij: vanaf volgend jaar moeten bedrijven in hun jaarcijfers gaan rapporteren wat ze voor het klimaat hebben gedaan.”
Er komen steeds meer duurzame banen | Foto: Brooke Cagle, via Unsplash.com
Herken de écht duurzame bedrijven
Hoe weet je nu of je met een écht duurzaam bedrijf te maken hebt? Websites als Greenjobs.nl filteren de vacatures op greenwashing, maar hoe herken je zelf de oprecht duurzame bedrijven? Je kunt kijken naar de eerder genoemde ESG-score. Hoe hoger de score, hoe beter het bedrijf presteert op het gebied van milieu, arbeidsomstandigheden en het bestuur van de organisatie. Daarnaast kun je kiezen voor een B Corp: een bedrijf dat hoog scoort op sociaal en ecologisch vlak.
Schiet bedrijven zonder ESG-score of B Corp-certificering ook niet te snel af. Annemiek: “Kijk naar de missie van een bedrijf. Organisaties met een hele duidelijke missie - zoals het slaafvrij maken van chocolade van Tony Chocolonely - hebben vaak klimaat en mensenrechten als belangrijkste drijfveren.”
Zo is Lisanne nadat ze de marketingstrategie bij Miisha op poten had gezet, bij Stichting Koos de Koala terechtgekomen. Lisanne: “Hun missie is heel helder: ‘Kinderen in het basisonderwijs leren hoe ze goed voor onze aarde kunnen zorgen.’ Daar help ik ze graag bij.” Daarnaast werkt ze inmiddels als marketeer bij Greenjobs.nl. Met de missie dat alle bedrijven, overheidsinstanties en banen een positieve impact hebben op het klimaat en de maatschappij.
Ja, je hebt invloed als individu
Vraag je je af of je in je eentje wel een verschil kunt maken? Volgens Annemiek onderschatten veel mensen welke macht ze hebben. “Helemaal als ze zich als collectief gaan organiseren. Dan ontstaat er een domino-effect: uiteindelijk worden werknemers verplicht om zich te bekommeren om duurzaamheid, omdat anders hun hele hut leegloopt. De oude gedachte van ‘winst omwille van alles’ kan echt niet meer. Betrokkenheid bij het klimaat is het nieuwe normaal. Climate starters hebben daar zeker aan bijgedragen.”
Ook Lisanne voelt zich onderdeel van een beweging: “Als ik zie hoeveel duurzame vacatures er dagelijks bij komen, met functies die vroeger nog niet eens bestonden, dan denk ik: wow, er is echt verandering gaande.”
Collectief kiezen voor het klimaat maakt impact | Foto: fauxels, via Pexels.com
Werken met gelijkgestemden
“Het is ontzettend leuk om mee te werken aan positieve oplossingen voor de klimaatproblematiek. En dat samen met gelijkgestemde collega’s te doen”, zegt Lisanne. “Ik ben een gelukkiger mens nu ik werk doe dat aansluit bij mijn waarden.”
Ook een klimaatbaan? Kom werken bij ASN Bank
Wil je met je werk een positieve bijdrage leveren aan de wereld en een duurzame samenleving dichterbij brengen? Bij ASN Bank zijn we altijd op zoek naar nieuwe collega's. Misschien staat jouw perfecte duurzame baan wel tussen onze vacatures!
