Een bloemetje: leuk om te geven, leuk om te krijgen (of leuk voor jezelf op de eettafel). Maar hoe duurzaam zijn ze eigenlijk? Hoe groen ze ook lijken, door bestrijdingsmiddelen en CO2-uitstoot zijn bloemen helaas niet zo milieuvriendelijk. Dat maakt je boeketje toch een stuk minder leuk.

In Nederland worden jaarlijks miljoenen bloemen verkocht. Helaas is de sector is ontzettend vervuilend. Een bosje van 10 anjers levert een uitstoot van 1,3 kilo CO2 op. Dat is meer dan de uitstoot van een stukje kippenvlees van 200 gram, dat voor 1 kilo CO2 uitstoot zorgt. Dat komt volgens Milieu Centraal vooral door verwarming en belichting in de kas, het invliegen uit andere landen of de teelt op potgrond. 

Naast de negatieve klimaatimpact zorgt de bloementeelt ook voor minder biodiversiteit. Op veel bloemen zijn bestrijdingsmiddelen te vinden. PAN NL (Pesticide Action Network Netherlands) onderzocht 12 boeketten tulpen, rozen en gemengde bloemen op gifstoffen. Wat blijkt? De boeketten bevatten gemiddeld 17 tot 25 verschillende gifstoffen. Toen Greenpeace een aantal jaar geleden eenzelfde soort onderzoek deed, werden er maar liefst 43 soorten stoffen gevonden. Sommige van die stoffen zijn giftig voor bijen. 

Ook voor onszelf zijn de gifstoffen niet goed: een derde is wegens gezondheids- en milieurisico’s in de EU verboden. Toch komen ze met een export- en importbocht in onze vazen terecht. Hoe dat kan? Een groot deel van de snijbloemen die in Nederland worden verkocht, komt uit het buitenland. De meeste rozen, nog steeds de bestverkochte bloem van ons land, komen bijvoorbeeld uit Afrika. Daar mogen telers bestrijdingsmiddelen gebruiken die in Nederland verboden zijn.

Rozen, de bestverkochte bloemen in Nederland, komen vaak uit Afrika

Zo’n bosje verderf geef je dus niet graag aan je vriend(en), moeder of Valentijn. Maar goed nieuws: het kán anders.

Kies voor biologische bloemen

De biologische bloementeelt gebruikt geen chemische bestrijdingsmiddelen. Het aantal bio-telers is in Nederland echter nog zeer gering. Zo is het grondoppervlak voor biologische sierbloemen in Nederland ongeveer 1 procent van het totale oppervlak dat wordt gebruikt voor de bloementeelt. Dit komt ook doordat er nog geen grote vraag is naar biologische bloemen. Maar hoe kom je dan aan een mooi, biologisch boeket? Wij spraken met Toma Smit, die sinds 2018 biologische bloemen verkoopt.

Toma Smit: "Wij merken dat er nog veel onwetendheid is over wat biologisch geteelde bloemen zijn. ‘Bloemen zijn toch altijd biologisch’, zegt men dan. Maar bij het telen van biologische bloemen worden absoluut geen chemische bestrijdingsmiddelen gebruikt, zoals bij de gangbare sierteelt wel het geval is.

Verder worden biologische bloemen, in tegenstelling tot de gangbare sierteelt, in de volle grond en op natuurlijke wijze geteeld. Een plant die in de volle grond groeit, maakt van nature afweerstoffen aan tegen plagen en ziekten zonder dat hierbij gif nodig is. Op deze manier bloemen telen is dus beter voor de bloem, de bodemkwaliteit en de biodiversiteit."

Foto: Eva Waardenburg

Hoe herken je biologische bloemen?

Biologische bloemen kun je herkennen aan het EU-Biologisch keurmerk, het logo van een wit blaadje op een groene achtergrond. Iets minder goed zijn de duurzame bloemen waar wel chemische bestrijdingsmiddelen voor zijn gebruikt maar minder dan bij de reguliere teelt. Deze bloemen hebben het MPS-keurmerk (Milieuprogramma Sierteelt). Biologische bloemen zijn te koop vanaf het voorjaar tot de eerste vorst. Buiten deze periode zijn er nauwelijks verse bio-bloemen te krijgen en ben je aangewezen op bloemen met het MPS-keurmerk. Wil je je Valentijn in februari dus met een biologisch boeket verrassen, dan heb je pech. Alternatief nodig? Misschien heb je iets aan één van deze duurzame cadeaus.

Hier vind je biologische bloemen

Waar kun je biologische bloemen kopen? Bij deze verkopers vind je ze zéker:

  • Bloemkracht8 - op landgoed Amelisweerd in Bunnik
  • Fleurabeille - bloemen onder andere te koop op de biologische markt in 's-Hertogenbosch
  • Iris plukt - biologische bloemenservice in Utrecht
  • TOMA | Bloemenservice - van tuinderijen uit de regio, levert in Hilversum en omstreken
  • Kore - winkel in Rotterdam en webshop; in het seizoen kunnen verse bloemen bezorgd worden in de buurt van Rotterdam, buiten het seizoen kunnen droogbloemen verstuurd worden via de post. 
  • Denise Collignon - winkel in Den Haag en webshop
  • Loofwerk - atelier bij Op Hodenpijl in Midden-Delfland en wekelijks te vinden op de Rotterdamse oogstmarkt
  • De Bio-bos van Bloomon – is biologisch gecertificeerd. Maat let op: dit geldt niet voor alle boeketten, dus kijk goed of er 100% biologisch in de omschrijving staat

Of check deze handige lijst met bio-bloemisten van Slowflowers. Je kunt natuurlijk ook zelf je bloemen plukken. Zo zijn er in Nederland verschillende pluktuinen waar je in de zomermaanden terecht kunt voor een duurzaam boeket. Of je stopt zélf biologische bloembollen in de grond. Daarvoor kun je o.a. terecht bij Natural Bulbs, De Warande en Huiberts.

Je kunt ook kiezen voor een plant, zodat de ontvanger langer van zijn cadeau kan genieten. Helaas gaat ook in de teelt van kamer- en buitenplanten nog veel mis, maar gelukkig probeert Sprinklr daar al enkele jaren verandering in te brengen. Bij hen kun je wél verantwoorde planten kopen. Ook leuk om iemand mee te verrassen!

Zo houd je bloemen lang goed

We vroegen Toma naar haar tips om bloemen zo lang mogelijk goed te houden: "Snij de bloemen schuin af met een scherp mesje. Zet ze op schoon water in een schone vaas, zorg dat er geen blad in het water zit en doe er vooral geen chloor in! Bloemen staan niet graag in de directe zon of op een tochtige plek, dus houd daar ook rekening mee. Verwijder uitgebloeide bloemen uit het boeket om vervuiling van het water te voorkomen en ververs het water als het troebel is."

ASN Bank zet zich in voor het behoud en de bescherming van biodiversiteit in Nederland. Lees hoe we als bank de biodiversiteit in Nederland beschermen.