

Douchen op zonne-energie? Dat kan met een zonneboiler. Dit apparaat gebruikt zonlicht om het water uit je kraan te verwarmen. Maar hoe werkt dat precies? Wij pluisden het voor je uit.
Voordelen van een zonneboiler
Een zonneboiler-installatie aanschaffen is een grote investering. Maar daarmee zorg je beter voor de wereld van morgen. En het is uiteindelijk goed voor je portemonnee. Dit zijn in het kort de voordelen:
- Je gebruikt een oneindige groene energiebron: de zon.
- Je bespaart op je energiekosten. Met een standaard zonneboiler bespaar je bijna de helft op je energieverbruik.
- Je bespaart gas. Zo bespaar je met een zonneboilercombi jaarlijks 180 m3 gas voor warm water in een huishouden met 4 personen en bijna 150 m3 gas voor verwarming, volgens MilieuCentraal.
- Je vermindert CO₂-uitstoot. Omdat je minder gas verbruikt, bespaar je gemiddeld 330 kilo CO₂ per jaar in een huishouden van 4 personen.
Wat is een zonneboiler?
Een zonneboiler gebruikt de warmte van de zon om water mee te verwarmen. Bijvoorbeeld voor het warme sopje in je keuken, een warme douche of de vloerverwarming. Een zonneboiler-installatie bestaat uit:
- Een zonnecollector, die vangt de warmte van de zon op.
- Een zonneboiler, dit is het voorraadvat met 80 tot 300 liter water voor het warme water.
- Een pomp.
- Een naverwarmer, dit is vaak de hr-ketel.

Een zonnecollector hoort bij een zonneboiler-installatie: hij ligt op je dak en vangt de zon op.
Hoe werkt een zonneboiler?
De werking van een zonneboiler in 5 stappen:
- Op het dak staat de zonnecollector. Dit is onderdeel van de zonneboiler-installatie. De zonnecollector bevat vloeistof. Als de zon schijnt, haalt de collector warmte uit het zonlicht en verwarmt daarmee de vloeistof. Op een zonnige dag kan de temperatuur van de vloeistof oplopen tot zo’n 90 graden.
- Een pomp pompt de warme vloeistof van de zonnecollector naar de zonneboiler. Dit heet ook wel het voorraadvat.
- In de zonneboiler stroomt de vloeistof door een warmtewisselaar. Deze zorgt dat de vloeistof zijn warmte overdraagt aan het drinkwater in de zonneboiler.
- Als het nodig is, wordt het water in de zonneboiler direct naverwarmd tot minstens 60 graden. In Nederland schijnt natuurlijk niet alle dagen de zon. Zo’n naverwarmer is bijvoorbeeld je hr-ketel of een duurzamer alternatief: een warmtepomp.
- Het opgewarmde water kun je gebruiken om bijvoorbeeld te wassen, douchen en koken. Afhankelijk van het soort zonneboiler-installatie, kun je ook je huis verwarmen via de cv-verwarming of vloerverwarming.
Zonneboiler: hoeveel ruimte heb je nodig?
Voor een zonneboiler-installatie heb je ruimte op het dak en in huis nodig. Op het dak staat de zonnecollector. En in huis de zonneboiler met het voorraadvat.
Ruimte voor de zonneboiler op het dak
De zonnecollector op het dak neemt meestal een paar vierkante meters in. Voor een huishouden met 4 personen, heb je ongeveer een zonnecollector van 3 tot 4 vierkante meter nodig. Let op: anders dan op een schuin dak, kunnen op een plat dak de zonnecollectoren minder dicht op elkaar geplaatst worden. De ene collector zou dan in de schaduw van de ander liggen. Je hebt daarom op een plat dak meer ruimte nodig voor hetzelfde aantal zonnecollectoren.
Heb je ruimte over op je dak? Overweeg dan de zonneboiler te combineren met zonnepanelen. De zonneboiler zorgt voor het warme water in je huis en de zonnepanelen voor elektriciteit. Stroom die ook nodig is voor de pomp van de zonneboiler. Dat is het beste voor het milieu. Je beperkt nog meer de CO₂-uitstoot en niet meer afhankelijk van gas, olie of steenkool.
Ruimte voor de zonneboiler in huis
Binnen staat de zonneboiler van de zonneboiler-installatie. Dat is het voorraadvat voor het warme water. De grootte van de zonneboiler hangt af van hoeveel warm water je gebruikt. Maar meestal is de zonneboiler tussen de 80 en 300 liter groot. Een boiler van 300 liter heeft ongeveer deze afmetingen: 150 tot 200 cm hoog en 60 cm breed.
Heb je een klein huis? Overweeg dan een compacte zonneboiler. Het vat zit dan onder de collector, op je dak. Ook heb je tegenwoordig liggende voorraadvaten. Deze passen onder het knieschot van je schuine dak.
De opbrengst van een zonneboiler
De opbrengst van een zonneboiler hangt af van veel factoren. Zoals de stand van de zon in een etmaal, maar ook de verschillende seizoenen. In de zomer staat de zon hoger dan in de winter. Maar het ligt ook aan hoe schuin een zonnecollector staat. Dat heet de hellingshoek.
Met welke omstandigheden vangt een zonnecollector zonlicht het meeste op?
De zonnecollector vangt het meeste zonlicht op een dak met deze omstandigheden:
- Op het zuidwesten, zuiden of zuidoosten
- In een hoek van 20 tot 60 graden
- Niet in de schaduw
Tip: bezuinig niet op een goede installatie. Een professioneel installatiebedrijf helpt je met de juiste plek, zodat je zonneboiler het meest oplevert.
Verschillende soorten zonneboilers
Er zijn verschillende soorten zonneboilers. Een standaard zonneboiler verwarmt het water uit de kraan. Net als de compacte zonneboiler. Deze is extra klein: de zonnecollector en de zonneboiler zijn één apparaat dat je op het dak plaatst. Handig voor als je geen ruimte in huis hebt. Dit apparaat slaat 75 tot 140 liter water op en is geschikt voor een niet al te groot huishouden.
Zonneboiler om water én huis te verwarmen
Wil je niet alleen water, maar ook je huis verwarmen? Kijk dan eens naar een zonneboilercombi. Je hebt wel meerdere zonnecollectoren en een groot voorraadvat (100 tot 240 liter) nodig. De zonneboilercombi werkt het beste samen met vloer- of wandverwarming, omdat dit werkt met relatief lage watertemperaturen van maximaal 55 graden.
Tip: voordat je een zonneboiler-installatie koopt, informeer uitgebreid wat bij jouw situatie past.
Zonnecollector: vlakke plaat of warmtebuizen
Ook zijn er verschillende soorten zonnecollectoren: zonnecollectoren met een vlakke plaat en vacuümbuis zonnecollectoren. De zonnecollectoren met vlakke plaat lijken op zonnepanelen. De vacuümbuis zonnecollectoren bestaat uit warmtebuizen en is een stukje duurder, maar levert wel meer op als de zon laag staat. Zo kun je ook in de herfst of lente profiteren van de zon.

Een vacuümbuis zonnecollector levert ook energie als de zon laag staat. Foto: Vijaya narasimha via Pixabay.
Check of je cv-ketel geschikt is voor een zonneboiler
Alleen cv-ketels met het keurmerk Gaskeur-NZ (Naverwarming Zonneboiler) zijn geschikt voor een zonneboiler. Soms heb je nog wel een aansluitset nodig. Die kost ongeveer € 100. Check daarom eerst of jouw cv-ketel geschikt is, voordat je een zonneboiler koopt.
Kosten zonneboiler én korting
Kosten zonneboiler
Een zonneboiler voor 4 personen (een collector van 3,5 m² en een 150 liter voorraadvat) kost ongeveer € 3.300 inclusief de installatie. Een zonneboiler gaat gemiddeld 20 jaar mee. Goed nieuws: je kunt een subsidie voor energiebesparing in huis van de overheid krijgen voor een zonneboiler. Hoeveel dat is, hangt af van het soort zonneboiler en hoeveel die aan energie oplevert. Vaak gaat het om een bedrag tussen de € 750 en € 2.000. Je kunt de subsidie voor 2020 aanvragen tot en met 31 december 2020.
Korting op je hypotheek
Misschien ben je van plan om binnenkort een huis te kopen en dat te verduurzamen met een zonneboiler. Slim! En het is ook nog eens supergoed voor het klimaat. ASN Bank wordt daar ook blij van en wil energiebesparende maatregelen stimuleren. Daaronder valt niet alleen de aanschaf van een zonneboiler, maar ook die van zonnepanelen en een warmtepomp. En betere isolatie van je dak, gevel, spouwmuur, vloer en ramen. Daarom krijg je bij ASN Bank korting op de rente van je hypotheek. De zonneboiler financier je dan via een bouwdepot: ASN Duurzaam Wonen. Lees meer over ASN Duurzaam Wonen.