Heerlijk natuurlijk, als je al je GFT-afval kunt weggeven aan je kippen, varkens of andere boerderijdieren. Maar natuurlijk woont niet iedereen op of bij een boerderij. Natuurlijk kun je ook kiezen voor een composthoop in je achtertuin, waar we eerder al over schreven. Maar als zelfs dát er niet voor je in zit betekent het niet dat je al je afval dan maar in de restafvalbak moet gooien. Ook op een klein balkonnetje of in je keuken kun je prima composteren. Er zijn genoeg leuke oplossingen om thuis GFT-afval te verwerken!
Nieuwe huisdieren: neem een wormenbak!
Dit is de persoonlijke favoriet van ondergetekende, en dat heeft een reden. Wanneer je composteert met een wormenemmer heb je géén tuin nodig, heb je geen last van stank en is de kans op mislukkingen heel klein. What's not to like? Bovendien zijn er tegenwoordig hele mooie wormenbakken beschikbaar, die eerder een interieurstatement zijn dan een vuilnisbak. Maar gelukkig is er ook een DIY low-budget versie: een wormenbak heb je zo gemaakt. De truc bij wormencomposteren is zorgen dat je organische materiaal niet te nat en niet te droog is, dat je geen gekookt eten in de bak doet en dat je compost niet mag stinken. De wormen doen de rest! Liever zelf geen wormenbak in je huis of op het balkon? Check dan of er een wormenhotel bij jou in de buurt is.
De wormenbakken van Wurmkiste gaan op in je interieur. Foto: Wurmkiste.at
Balkonton: verticale tuin, met een kleine wormenbak
Wormenbakken heb je in allerlei soorten en maten, maar de varianten van Balkonton combineren het nuttige met het aangename. Zo kun je bijvoorbeeld kiezen voor de Balkonton classic. Deze verticale tuin fleurt je hele balkon op én heeft een kleine wormenbak in het centrum van de ton. Ook is er een gevelbak beschikbaar die precies in een geveltuin past. Leuk om de geveltuinen een extraatje te geven én misschien krijg je er nog wel financiering voor ook. Zelf een wormenbak maken? Dat is simpeler dan je denkt!
GFT-afval verwerken met een Bokashi-emmer
Het klinkt als een heel innovatief ding, of misschien wel een Japanse vechtsport. Maar het tegendeel is waar: een bokashi-systeem is supersimpel thuis op te zetten! Bokashi is het Japanse woord voor goed gefermenteerd organisch materiaal. Precies wat we willen dus. Dit systeem, waarbij je twee Bokashi-emmers hebt die je met elkaar afwisselt, werkt op basis van enzymen, die jouw bananenschillen, klokhuizen en andere GFT-restjes omzetten tot vruchtbaar plantensap.Je kunt al je restjes hier in kwijt, als het maar vers is. Gekookt vlees, botjes of gekookt voedsel vallen dus af. Maar gelukkig kun je daar lekkere kliekjesrecepten mee maken! Het voordeel van composteren met een Bokashi-emmer is dat je de emmer gewoon in je keuken kunt zetten, geen warmte nodig hebt en je een echte bodembooster terug krijgt. Meer over de bokashi-emmer kun je hier lezen.
Bokashi-emmer. Foto: Het Zero Waste Project
Compact en efficiënt: een biovergister
Wil je van je groenafval geen plantencompost maar liever energie maken? Dan is een biovergister de oplossing. Een compacte biovergister verwerkt zo'n 15 tot 30 kilogram organisch afval per dag en is dus ideaal om te delen in jouw appartementencomplex. Met een half brood kun je bovendien je woning al een uur (!) verwarmen. Wil de VVE of verhuurder niet meewerken? Dan kun je kiezen voor een nóg kleiner exemplaar, waarin je 5 kilo organisch afval per dag kwijt kunt. Het is nog wel even wachten op deze minivergister ter grootte van een kliko: aanbieder Circ verwacht dat deze kleine variant in 2023 op de markt komt. Maar het is het wachten zeker waard: volgens Circ kan een gemiddeld huishouden straks met het eigen afval tot wel 80% van de benodigde energie zelf opwekken! In Papendal is de eerste Circ BioDigester al in gebruik: daar wordt de energie die door de biovergister wordt opgezet omgezet in warm water voor een hotelcomplex én om mee te koken.
Lekker oldschool: kuilcomposteren
Misschien wel de makkelijkste manier om van je GFT-afval af te komen: kuilcomposteren. Gebruik een blender om je organische materiaal tot moes te vermalen en begraaf dit in een gat in de grond. Dit kun je echter niet zómaar ergens in het buurttuintje doen. Omdat kuilcompost, wanneer het niet goed wordt gedaan, ongedierte aan kan trekken is het op veel plekken verboden. Een ander nadeel is dat alleen de plek waar je het voedsel begraaft 'gecomposteerd wordt', en de bodem er dus niet overal van profiteert.
Elektronisch composteren met de FoodCycler
Deze innovatie uit Amerika mag niet in het rijtje ontbreken: de FoodCycler is een elektronische composteermachine. In slechts drie (!) uur kun je van jouw etensresten vruchtbare compost maken. En dat door simpelweg op een knopje te drukken. Volgens de makers van FoodCycler gebruikt het apparaat minder elektriciteit dan een kleine magnetron. Aan zo'n toffe innovatie hangt natuurlijk we leen prijskaartje: de FoodCycler wordt op dit moment aangeboden voor 400 dollar. En dan komen alle accessoires er nog bij.
Wat mag bij het GFT: thuis en in de wijk
Let er wel op wát je in je GFT-bak mag stoppen. In een reguliere GFT-bak mag je bijvoorbeed best eierschalen, mosselschelpen en oud brood gooien (een uitgebreid artikel met álles wat wel en niet in de GFT-bak mag vind je hier), maar in een wormenbak is dat bijvoorbeeld niet verstandig. Gebruik je thuiscompostsysteem dus (tenzij anders aangegeven) vooral voor groente- en fruitresten, thee en koffie, geplette eierenschalen en bloemen- en plantenresten. Kies zo veel mogelijk voor onbewerkt en onbespoten materiaal: zo krijg je er de beste compost voor terug.
