Van goeie ouwe sojamelk en de bekende havermelk tot newby erwtenmelk: plantaardige melk is populairder dan ooit. Steeds vaker kiezen we voor een plantaardige melksoort voor in onze koffie, en de supermarktschappen puilen uit van de verschillende varianten. Maar hoe duurzaam zijn deze ‘nieuwe’ melksoorten eigenlijk?
Wij zijn fan van plantaardige melksoorten, maar de zuivelindustrie is dat een stuk minder. Dankzij de politieke lobby van deze sector bepaalde het Europese Hof van Justitie dat plantaardige melk geen ‘melk’ genoemd mag worden. Daarom moeten de producenten hun plantaardigemelk namen geven als amandeldrink en haverdrink. Maar hoe groot zijn de verschillen tussen koemelk en plantaardige melk eigenlijk? En zijn alle plantaardige melken even duurzaam of zijn er soorten die beter scoren? We zochten het voor je uit.
Ook in Nederland melkland drinken we steeds meer plantaardige melk. Foto: Knarrhultpia via Pixabay
Hoe duurzaam is koemelk?
Dat het eten van vlees een grote impact op onze planeet heeft, is je waarschijnlijk wel bekend. Iets minder bekend is dat dit – in mindere mate – ook voor het consumeren van melk en andere zuivel geldt. Voor het produceren van koemelk wordt veel land en water verbruikt. De koeien hebben niet alleen ruimte nodig om te grazen en te leven, ook voor het verbouwen van hun voer is enorm veel land nodig. In totaal kost de productie van 1 liter melk 500 liter water en 0,9 m2 grond.
Daarnaast wordt bij de productie van 1 liter melk ook nog eens 1,2 kilo aan broeikasgassen uitgestoten. Tel daar de verwoesting van regenwoud voor het verbouwen van veevoer en het dierenleed van de bio-industrie bij op, en je begrijpt waarom er wordt gezocht naar goede alternatieven.
Hoe duurzaam is plantaardige melk?
Bij de productie van plantaardige melk zijn geen dieren, en dus geen veevoer nodig. Daardoor wordt al stukken minder land en water verbruikt. Ook de CO2-uitstoot van plantaardige melk is bijna drie keer zo laag als die van koemelk, aldus een studie van de University of Oxford. Genoeg redenen om vaker plantaardige zuivel te gebruiken! Maar welke melksoort is dan het duurzaamst?
Welke plantaardige melksoort is het duurzaamst?
Hoewel plantaardige melk op alle fronten duurzamer is dan gewone melk, zit tussen de vegan melksoorten zelf nog wel wat verschil. En soms is dat verschil best flink. Zo kost de productie van amandelen voor amandelmelk veel water. Minder water dan nodig is voor koemelk, maar nog steeds veel. Ter daarbij op dat 80% van de amandelen wereldwijd wordt geteeld in Californië, de Amerikaanse staat die geteisterd wordt door droogte en hevige natuurbranden, en je snapt dat amandelmelk niet de allerbeste optie is. Ook het produceren van rijstmelk kost relatief veel water.
Californië kampt met natuurbranden terwijl de amandelteelt veel water kost. Foto: Skeeze via Pixabay
Als we kijken naar landgebruik, zijn de melken die het slechtst scoren havermelk en sojamelk. Vergelijk je dit met koemelk dan stelt het gelukkig weinig voor, en het verschil met andere plantaardige melken is heel klein. Haver- en sojamelk komen daardoor in the end het beste uit de bus op het gebied van duurzaamheid. En nee, sojamelk is niet de reden voor de massale ontbossingcvan het Amazonegebied. De soja uit de Amazone wordt vooral geteeld voor veevoer, dat uiteindelijk in vlees en koemelk beland. De soja in sojamelk komt hoofdzakelijk uit Europa en Canada. Doe dus gerust sojamelk in je ‘hipsterkoffie’.
Onze favorieten: sojamelk en havermelk
Wil je je glaasje melk of kopje cappuccino voortaan zo duurzaam mogelijk drinken? Kies dan voor plantaardige melk in plaats van koemelk, ga voor producten die lokaal (Europees) zijn en let er bij sojamelk op dat het is gemaakt van gecertificeerde sojabonen. Het zal je niet verrassen: onze favoriete plantaardige melken zijn sojamelk en havermelk. Deze twee komen op het gebied van duurzaamheid het beste uit de bus. En havermelk schuimt ook nog eens fantastisch op voor je cappuccino of chai latte.
