Stel je voor: je hebt trek in een banaan, fietst naar de plaatselijke supermarkt, kiest een kilo mooie, rijpe exemplaren uit en rekent af bij de kassa. De prijs die je dan betaalt, ligt waarschijnlijk tussen de € 1 en € 2. Een logische en eerlijke prijs, toch? Het is immers de marktprijs van een kilo bananen. Nou, niet helemaal.
Verborgen kosten
Dat zit zo: er gaan allerlei verborgen kosten gepaard met de productie van bananen, zowel op ecologisch als sociaal vlak. Het draagt bijvoorbeeld bij aan klimaatverandering en leidt misschien wel tot ontbossing of vervuiling van lucht, water en grond. En misschien is er wel sprake van onderbetaling van boeren of gedwongen arbeid. Die negatieve impact op milieu en mens wordt tot nu toe niet meegenomen in de prijs die wij voor bananen betalen. En hetzelfde geldt voor alle andere producten die we kopen, van kleding en elektronica tot het kopje koffie bij het café om de hoek. Fijn voor onze portemonnee misschien, maar niet fijn voor onze planeet. En ook niet helemaal eerlijk.
Wat is true pricing?
Ondernemers Michel Scholte en Adrian de Groot Ruiz stoorden zich mateloos aan oneerlijke prijzen en besloten er iets aan te doen. In 2012 richtten zij de sociale onderneming True Price op en ontwikkelden een methodiek om de echte prijs van producten in kaart te brengen. Bart van Veen, onderzoeksanalist bij True Price: “In de huidige economie willen we alles vooral zo efficiënt en goedkoop mogelijk produceren. De focus ligt volledig op winstbejag en economische groei. Dat is niet houdbaar, want we lopen nu al tegen de grenzen van onze planeet aan.”
Een kapotte economie dus. Door de echte kosten van producten in kaart te brengen, kunnen we die veranderen. Van Veen legt uit: “True pricing biedt bedrijven inzicht in de keten van product, van de grondstoffenwinning tot het product en alle stappen die daartussen zitten. Die wordt immers volledig in kaart gebracht. Dat stelt hen in staat om de problemen en verbeterpunten in hun keten te identificeren én er iets aan te doen. Maar ook overheden hebben baat bij true pricing: als zij weten waar de verborgen kosten zitten, kunnen ze daar namelijk slim op belasten. Bijvoorbeeld door niet-duurzame en ongezonde voedselproducten gericht te belasten voor de extra kosten die zij met zich meebrengen. Ook dat geeft een stimulans aan marktspelers om tot actie over te gaan.”
