Tuinieren is heet. Figuurlijk dan. In de Randstad is er al jaren een enorme toeloop bij volkstuinverenigingen. Vooral veel jongeren lijken steeds vaker met de handen in de aarde te willen wroeten. Waar komt die populariteit vandaan? En hoe omzeil je de lange wachttijden?
Ga even met ons mee naar Okinawa. Een afgelegen stukje Japan in de Stille Oceaan vol glooiende heuvels, hagelwitte stranden en schattige dorpjes. En fitte tachtigers. Vrijwel nergens ter wereld is de gemiddelde bevolking ouder dan op dit eiland. Of gezonder en gelukkiger. En dus gingen onderzoekers een aantal jaar geleden op zoek naar het geheim van al die ronddartelende tachtigers. Het had niks met die stranden te maken. Wat wel? Bijna iedereen heeft er een moestuintje.
Tuinieren steeds populairder
Zover zijn we in Nederland nog niet. Maar ook hier neemt de populariteit van volkstuinen al jaren sterk toe. Vooral in de Randstad is de toeloop groot, merkt ook Jord Huffels (32). Hij is bestuurslid bij het acht jaar geleden geopende Koningshof in Utrecht. ‘We begonnen met vijf tuintjes op een stuk braakliggend terrein. Nu hebben we vijftig tuintjes. Die zijn allemaal gevuld.’
De Koningshof in Utrecht. Foto: Martin Hols (MMRY)
‘Deze plek brengt een magie met zich mee’, zegt Jord. ‘Ik geniet heel erg van de natuurlijke omgeving vlakbij mijn huis. Maar het is veel meer dan dat. Het is ook een broedplaats voor ideeën en ontmoetingen. Er is een bloementuin ontstaan, een horecagelegenheid en een biologisch food festival.’ De populariteit van de tuin is tijdens de coronacrisis alleen maar toegenomen, vertelt Jord. ‘Mensen hebben meer vrije tijd en zoeken iets leuks om te doen. Dat merken we.’
Wachttijden voor volkstuinen
Die populariteit leidt ook tot flinke wachtlijsten. ‘We hebben net zoveel wachtenden als tuintjes. We overwegen nu om de wachtlijst tijdelijk te sluiten omdat het zo druk is.’
Gelukkig zijn er ook alternatieven voor mensen die sneller aan de slag willen. Carlo Velthuis (25) is in Utrecht vrijwilliger van een stadstuin. In tegenstelling tot zijn collega’s bij een vereniging heeft hij geen eigen tuintje, maar deelt hij grond met andere vrijwilligers bij een gemeenschapstuin. Het voordeel: ‘Een week nadat ik had gebeld, kreeg ik een rondleiding en kon ik als vrijwilliger beginnen. Ik onderhield een tijdlang een tuin met een groep vooral oudere dames. Nu heb ik een eigen peperproject.’
Carlo (25) aan het werk in zijn tuin.
Subsidies voor tuinbakken
Carlo: ‘Het is heel lekker om buiten te werken als je verder vooral binnen zit. Het heeft iets meditatiefs om met de natuur bezig te zijn.’ En dan is er nog het oergevoel van je eigen eten verbouwen: ‘Het is heel leuk om te zien hoe dingen eruitzien als je ze zelf uit de tuin haalt. Courgettes zijn vier keer groter dan bij de Albert Heijn. Bep en Tonnie van onze tuin hadden een keer een pompoen gekweekt die zo enorm was dat je hem met een kruiwagen moest tillen. Dat vind ik mooi.’
Carlo heeft inmiddels ook in zijn eigen achtertuin een klein moestuintje aangelegd. Zo kan hij toch zijn eigen stempel drukken op wat hij aanplant. En Jord heeft ook nog een andere tip voor de enthousiaste tuinier die niet maanden of jaren wil wachten, maar wel wat gezelschap wil bij het schoffelen. ‘Er zijn subsidies om bijvoorbeeld moestuinbakken in de buurt neer te zetten. Daar kun je met buurtgenoten groente kweken.’ Voorbeelden van dit soort regelingen zijn het initiatievenfonds in Utrecht en de Subsidie Bewonersinitiatieven in Amsterdam-Zuid.
Heerlijk oer, je eigen eten verbouwen. En je komt nog eens buiten...
Zelf aan de slag in een volkstuin?
Wil jij ook graag je groene vingers testen, maar weet je niet goed waar je moet beginnen? Je kunt natuurlijk gewoon langsfietsen bij de dichtstbijzijnde tuin. Maar in de meeste grotere steden zijn er ook koepelorganisaties die je kunt bellen voor meer informatie. Zoals het Overleg Volkstuinen Utrecht of de Bond van Volkstuinders in Amsterdam. De kosten voor een volkstuin liggen in Nederland meestal rond de 200 euro per jaar. Wil je een plek waar je ook kunt overnachten in een huisje, dan stijgt dat bedrag naar zo'n 800 euro per jaar.
