Die ene blouse waar je op bent uitgekeken of die te kleine jeans: grote kans dat ze in de prullenbak belanden. Hebben ze wat meer geluk, dan komen ze in de textielbak terecht, zodat ze gerecycled kunnen worden. Maar wat gebeurt er eigenlijk met deze ingezamelde kledingstukken? Duik met ons mee in de (wereld van de) kledingcontainer.
Nog altijd gooien Nederlanders massaal kleding en ander textiel bij het afval. Jaarlijks bijna zo’n 140 miljoen kilo. Deze (vooral) kledingstukken kunnen niet worden gerecycled, en worden verbrand. Ontzettend zonde, want als je je kleding in de textielbak gooit kan het wél worden gerecycled.
In de textielbak is al het textiel welkom: niet alleen wat nog draagbaar is, maar ook items die versleten of kapot zijn. Van oude kleding tot versleten handdoeken en gordijnen. En naast textiel mogen ook schoenen, knuffels en accessoires als riemen, tassen en hoeden de container in. Let op, dit is dus niet hetzelfde als inzamelpunten voor kleding die nog wordt doorgegeven zoals Sam’s kledingactie of Stichting Babyspullen. Daar mag alleen kleding in die nog van goede kwaliteit is.
Van kledingcontainer naar sorteercentrum
De ingezamelde kledingstukken worden niet gratis aan ‘arme’ mensen gegeven zoals men vaak denkt. Alle items die in de textielbak terechtkomen, worden verkocht. Allereerst aan sorteercentra. Hier wordt de gehele inhoud van de container bekeken en zaken die er niet in horen zoals glas, plastic en ander huisvuil eruit gehaald. Van de totale inhoud gaat zo’n 85 procent wél een nieuw leven tegemoet.
Van het ingeleverde textiel wordt zo’n 70 procent direct hergebruikt. Deze kledingstukken zijn nog goed en kunnen opnieuw gedragen worden. De overige items zijn niet herdraagbaar, die zullen worden gerecycled tot isolatiemateriaal, akoestisch materiaal en nieuwe textielproducten. Door zo’n grote hoeveelheid textiel te hergebruiken wordt er flink wat water, CO2 en pesticiden bespaard. Wat écht niet kan worden hergebruikt, belandt in de verbrandingsoven.
Oude kleding verkocht aan kringloopwinkels en het buitenland
De kledingstukken die nog gedragen kunnen worden, worden door het sorteercentrum weer doorverkocht. Aan tweedehandswinkels bijvoorbeeld, die de parels eruit pikken. De kleding die hierna overblijft wordt verkocht, bijvoorbeeld aan Oost-Europa, en daarna wordt er een sortering gemaakt om naar Afrika en Azië te sturen. Of er wordt een verdeling gemaakt tussen winterkleding (Oost-Europa) en zomerkleding (Afrika en Azië). Zo komt 60 tot 70 procent van de hier ingezamelde kleding in het buitenland terecht.
Heidy Winkel, die bij kledinginzamelaar Sympany werkt, vertelt: ‘Veel mensen denken dat álle gedoneerde textiel één-op-één in arme landen terechtkomt. Natuurlijk gaat er daar kleding heen, maar ook daar moeten mensen het gewoon kopen.’
Foto: Sympany
In de documentaire ‘Goodwill Dumping’ is inderdaad te zien dat de kleding in Afrika weer verder wordt doorverkocht. Bijvoorbeeld in Kenia. Maandelijks komen hier vier- tot vijfhonderd containers vol gedragen kleding binnen (niet alleen vanuit Nederland). Via groothandelaren wordt dit verkocht aan marktkoopvrouwen en vervolgens aan kleinere kledingstalletjes, waar consumenten het kunnen kopen.
Ingezamelde kleding tóch bij het afval
Aan deze kledinghandel zit een donkere kant. In de landen waar deze oude kleding terechtkomt, maakt men zelf ook kleding. Maar door de aanwas van onze afdankertjes wordt die lokale industrie bedreigd. In Ethiopië en Rwanda is de verkoop van toegestuurde kledingstukken daarom verboden.
Daarnaast neemt de kwaliteit van de ingeleverde kleding af. Dat komt door de vele fast fashion-items die kwalitatief een stuk minder zijn (want: hoe slechter zij de kwaliteit van hun kleding maken, hoe sneller je iets nieuws koopt). Er kán dus ook minder gerecycled of hergebruikt worden, omdat het materiaal dit helemaal niet aankan.
En zo neemt de totale hoeveelheid afgedankte kleding toe, terwijl de kwaliteit afneemt. Met als resultaat dat er met steeds meer kledingstukken niets meer kan. Zo komt je shirt dus toch nog op de vuilnisstapel terecht. Maar dan op een buitenlandse.
Foto: uit Goodwill Dumping
Dit kun je doen om afdankers te voorkomen
Oude kleding in de textielbak gooien is daarmee niet per se slecht. Maar het beste is om te voorkomen dat je massaal (kwalitatief slechte) kleding weggooit, of dat nou in de prullenbak of de textielbak is. Wat doe je dan met je oude kleding? Stap één is om ervoor te zorgen dat je veel minder koopt. Koop alleen wat je écht nodig hebt en leer je eigen stijl kennen, zodat je minder of zelfs geen miskopen meer doet. En zeg nee tegen fast fashion.
Is er een item uit je kledingkast kapot? Repareer het dan zelf of bezoek je lokale kleermaker. Ben je op een kledingstuk uitgekeken? Organiseer een ruilfeestje! Grote kans dat er iemand om je heen hartstikke blij is met het item dat jij eigenlijk wilde weggooien. Én andersom!
Blijft er dan toch kleding of textiel over? Denk pas dán aan de textielbak. Hoe minder jij (mis)koopt, hoe minder er op de (buitenlandse) brandstapel belandt. En hoe kwalitatief beter je afdankers zijn, hoe groter de kans dat iemand anders er wél mee blij gemaakt kan worden.
