Duurzame kieswijzer

Natuur

Het gaat niet goed met de natuur in Nederland. Niet alleen hebben we er vrij weinig van (slechts 15 procent van ons land bestaat uit natuur), onze natuur wordt ook steeds armer, blijkt uit het Living Planet Rapport van het Wereld Natuur Fonds. Gelukkig is er ook goed nieuws: het herstellen van onze natuur werkt en helpt om verder biodiversiteitsverlies te stoppen.

De regering kan heel veel doen om onze natuur te helpen herstellen en Nederland groener te maken. Bijvoorbeeld door er meer ruimte voor vrij te maken, en door delen van ons land te bestempelen als beschermd gebied. Maar ook door het gebruik van schadelijke bestrijdingsmiddelen te verbieden en opzettelijke vernieling van de natuur strafbaar te maken. Dat vraagt wat van de manier waarop we nu grond voor landbouw en veeteelt gebruiken.

Stem tijdens de Tweede Kamerverkiezingen op een partij die past bij wat jíj belangrijk vindt. Lees hieronder hoe de politieke partijen denken over onze stellingen over de natuur. 

Eens

De partij is het eens met de stelling

Neutraal

De partij is het niet eens of oneens met de stelling

Oneens

De partij is het niet eens met de stelling

Geen antwoord

De partij heeft geen reactie gegeven op de stelling

Stelling 1

In 2030 voldoet Nederland aan de EU-eis dat 30% van ons land beschermd gebied is voor een leefbaar en groen Nederland
Antwoorden
  • BBB Oneens
  • CDA Eens
  • ChristenUnie Neutraal
  • D66 Eens
  • GroenLinks-PvdA Eens
  • Partij voor de Dieren Eens
  • SP Eens
  • Volt Eens
  • VVD Oneens
  • Nieuw Sociaal Contract Geen antwoord
  • PVV Geen antwoord
CDA

Het CDA wil dat in 2030 30 procent van het Nederlandse grondgebied bestaat uit beschermde natuur. Daarmee voldoet Nederland aan Europese regelgeving.

D66

Zo zorgen we voor weerbare en sterke natuur. Goed voor de biodiversiteit, de gezondheid van de mens en het helpt tegen (de effecten van) klimaatverandering.

GroenLinks-PvdA

Nederland heeft meer natuur nodig. Zowel beschermde natuurgebieden als groene natuurlijke verbindingszones tussen natuurgebieden en natuurlijke overgangsgebieden.

 

Partij voor de Dieren

Er komt veel meer echte natuur. Grote, robuuste natuurgebieden zijn beter bestand tegen negatieve milieu-invloeden, zoals stikstofuitstoot en klimaatverandering. Ook zijn ze gunstiger voor de biodiversiteit, bijvoorbeeld doordat planten en dieren zich makkelijker kunnen verspreiden. We realiseren alsnog de Ecologische Hoofdstructuur (EHS), waarbij bestaande natuurgebieden uiterlijk in 2027 worden verbonden. Door een krimp van de veehouderij met 75% komt daarnaast ook elders meer ruimte vrij voor natuur. Er komt daardoor in ieder geval natuur bij ter grootte van de provincie Drenthe. We herstellen aangetaste natuurgebieden en gaan vervuiling tegen. Natuurbeleid wordt weer een taak van het Rijk, en rechten voor de natuur worden opgenomen in de Grondwet.

SP

We behouden en verbeteren de biodiversiteit. Natuurgebieden worden met elkaar verbonden en we zorgen voor een flinke uitbreiding van de natuur, ook in zee. Aantasting van de natuur en landschap door bebouwing en versnippering gaan we tegen. Met een nationaal bomenplan gaan we voor elke Nederlander een boom planten, ook als extra bijdrage aan een beter klimaat. Deze bossen worden vervolgens ecologisch beheerd.

Volt

Internationaal is afgesproken dat in 2030 dertig procent van het land- en wateroppervlak op aarde beschermd natuurgebied moet zijn. We zetten als Volt in op 30% natuurfunctie van het land. Dit bestaat uit natuurgebieden, koppelgebieden en bufferstroken met natuurinclusieve landbouw of recreatie. Hiervoor is 150.000 hectare extra natuur nodig en moet het Natuurnetwerk Nederland met 34.000 hectare worden uitgebreid.

ChristenUnie

In een klein land als Nederland zal multifunctioneel ruimtegebruik nodig zijn, net als meer natuur. Dat kan naast beschermde natuur ook meer natuur in de stad, in landbouwgebieden en op industrieterreinen zijn.

BBB

Een strikte EU-norm van 30% beschermd gebied kan ten koste gaan van landbouw en woningbouw. Nederland moet een evenwicht vinden dat ecologie respecteert maar ook ruimte laat voor onze economische en sociale behoeften.

VVD

Bestaande beschermde natuurgebieden gaan we versterken, zodat ze in goede staat verkeren. Uitbreiding van natuurareaal is wat de VVD betreft niet nodig.

Nieuw Sociaal Contract

Geen antwoord

PVV

Geen antwoord

Stelling 2

Er moet een verbod komen op het gebruik van schadelijke bestrijdingsmiddelen zoals glyfosaat
Antwoorden
  • BBB Oneens
  • CDA Oneens
  • ChristenUnie Eens
  • D66 Eens
  • GroenLinks-PvdA Eens
  • Partij voor de Dieren Eens
  • SP Eens
  • Volt Eens
  • VVD Oneens
  • Nieuw Sociaal Contract Geen antwoord
  • PVV Geen antwoord
ChristenUnie

Zolang glyfosaat niet bewezen veilig is, is er een pas op de plaats nodig en moet het verboden worden. Sowieso, daar waar alternatieven zijn, zoals bij het platspuiten van grasvelden en vanggewassen, moet daarvoor gekozen worden.

D66

Glyfosaat is aangetoond slecht voor de natuur, met name voor de bodem(schimmels) en insecten. Het is daarnaast zeer waarschijnlijk dat het het risico op Parkinson verhoogt. D66 zet zich in voor dit verbod door de minister met aangenomen moties op te roepen het gebruik te verminderen en tegen de toelating te stemmen in de EU.

GroenLinks-PvdA

Glyfosaat is funest voor de biodiversiteit. Het geld dat we ophalen door middel van een heffing op schadelijke bestrijdingsmiddelen helpen we boeren om minder chemische middelen te gebruiken.

Partij voor de Dieren

We willen de land- en tuinbouw gifvrij maken, door onder ander de controle op en handhaving van het gebruik van landbouwgif te intensiveren, en de verkoop van bestrijdingsmiddelen aan particulieren te verbieden. Recentelijk is er een motie van voormalig PvdD-kamerlid Leonie Vestering aangenomen om in Europees verband te stemmen tegen het voor 10 jaar verlengen van de toelating van Glyfosaat tot de Europese markt. Talloze wetenschappelijke onderzoeken wijzen op het verband tussen Glyfosaat-gebruik, kanker en de ziekte van Parkinson, giftigheid voor het waterleven en vervuiling van ons drinkwater. Helaas wordt dit gif nog steeds op grote schaal gebruikt. Als de nieuwe toelating er niet komt, wordt het per 1 januari 2024 in de EU verboden om glyfosaat te spuiten. We voeren de druk op andere lidstaten op om ook tegen te stemmen.

SP

Glyfosaat is een landbouwgif dat volksgezondheid in gevaar brengt en dient zo snel mogelijk uitgefaseerd te worden. 

Volt

De kwaliteit van water en bodem is drastisch afgenomen door gebruik van giftige bestrijdingsmiddelen, met een beschadigde natuur als gevolg. Daarom wil Volt het gebruik van giftelijke bestrijdingsmiddelen zoals glyfosaat verbieden.

BBB

Een totaalverbod op glyfosaat kan de voedselproductie beïnvloeden. Beter is in te zetten op veilig gebruik en alternatieven te ontwikkelen die zowel effectief als milieuvriendelijk zijn, om zo een balans te vinden tussen landbouw en natuur.

CDA

Het is niet aan de politiek om te bepalen welke bestrijdingsmiddelen schadelijk zijn. We hebben instanties met wetenschappers die toetsen of gewasbeschermingsmiddelen schadelijk zijn voor mens, dier en milieu. De politiek stelt wel het kader waaraan getoetst wordt.

VVD

Alle werkzame stoffen in gewasbeschermingsmiddelen die toegelaten worden op de Europese markt moeten aan dezelfde toelatingseisen voldoen. Waar de toelatingsprocedure kan worden verbeterd, bijvoorbeeld op het gebied van de effecten op gezondheid, juichen we dat toe.

Nieuw Sociaal Contract

Geen antwoord

PVV

Geen antwoord

Stelling 3

Het aantal hectares grond voor landbouw en veeteelt moet de komende 10 jaar fors krimpen ten gunste van natuurontwikkeling
Antwoorden
  • BBB Oneens
  • CDA Oneens
  • ChristenUnie Oneens
  • D66 Eens
  • GroenLinks-PvdA Eens
  • Partij voor de Dieren Eens
  • SP Neutraal
  • Volt Neutraal
  • VVD Oneens
  • Nieuw Sociaal Contract Geen antwoord
  • PVV Geen antwoord
D66

Landbouwgrond bedekt ongeveer twee derde van ons land. Een deel daarvan zou gebruikt moeten worden om de natuur te versterken en verbinden. Daarmee herstellen we verloren natuur en zorgen we dat deze niet verslechtert.

GroenLinks-PvdA

Door de hoge stikstofuitstoot is de kwaliteit op veel plekken erg slecht. Hoewel vernieuwende technieken een deel van de oplossing zijn, moet het aantal hectares ook omlaag. Wel is het ook belangrijk dat boeren perspectief krijgen over hun toekomst.

Partij voor de Dieren

Er komt een einde aan de vee-industrie. Elk jaar worden er in ons land meer dan 500 miljoen dieren geslacht na een ellendig leven in de veehouderij. De manier waarop wij met dieren omgaan is daarnaast een belangrijke oorzaak van veel van de grote problemen van onze tijd, zoals klimaatverandering, biodiversiteitsverlies, infectieziektes zoals COVID-19 en vogelgriep, en uitputting van de bodem. Als we dieren bevrijden uit de voedselketen, lossen we veel van deze problemen in één klap op. Het totale aantal dieren dat in de Nederlandse veehouderij wordt gefokt en gedood krimpt met minstens 75% in de komende twee jaar. Een flink deel van de landbouwgrond wordt omgevormd tot natuur, waarmee we zowel de dieren uit de voedselketen redden, als een gezonde en fijne leefomgeving voor mensen en dieren creëren. Eigenaars worden gecompenseerd voor de verandering in de bestemming van de grond.

SP

De extensivering van de landbouw en voedselvoorziening verdragen zich niet met inperking van het areaal landbouwgrond. Wij kiezen voor duurzame boerenlandbouw omdat deze gebruik maakt van en meewerkt met de natuur en de milieudruk op bodem, water en lucht aanzienlijk vermindert. Het bodemleven wordt verbeterd door minimalisering van grondkering, wisselteelt, groenbemesting en het achterlaten van organische stof op het land. Ziekten en plagen en overmaat aan ongewenste kruiden worden op natuurlijke wijze bestreden, biologisch of mechanisch. Het gebruik van landbouwgif is second best en wordt alleen toegelaten wanneer er bewezen precisietoediening plaatsvindt die ruimte laat aan akker- en graslandkruiden en boerenlandvogels. Het gebruik van kunstmest wordt geminimaliseerd ten gunste van natuurlijke mest. Er wordt niet meer mest op het land gebracht dan door de planten wordt opgenomen.

Volt

Internationaal is afgesproken dat in 2030 dertig procent van het land- en wateroppervlak op aarde beschermd natuurgebied moet zijn. We zetten als Volt in op 30% natuurfunctie van het land. Dit bestaat uit natuurgebieden, koppelgebieden en bufferstroken met natuurinclusieve landbouw of recreatie. Hiervoor is 150.000 hectare extra natuur nodig en moet het Natuurnetwerk Nederland met 34.000 hectare worden uitgebreid.

BBB

Landbouw en veeteelt zijn de ruggengraat van ons land. Drastisch krimpen schaadt de voedselzekerheid en economie. Duurzame landbouw en natuurontwikkeling kunnen naast elkaar bestaan met de juiste innovaties en beleid.

CDA

Het CDA wil alleen natuur realiseren als dat echt noodzakelijk is en onderhouden kan worden. Een groot deel van de natuur- en klimaatopgave kan in combinatie met landbouw worden gerealiseerd. Daarnaast willen we vruchtbare landbouwgronden beschermen tegen functieverandering.

ChristenUnie

Vruchtbare landbouwgrond wordt door klimaatverandering steeds schaarser, terwijl de vraag naar voedsel toeneemt. Er moet wel een eiwittransitie plaatsvinden, waarbij we meer plantaardige eiwitten telen en consumeren, waardoor we meer mensen kunnen voeden van dezelfde grond.

VVD

Er liggen grote opgaven op onze economie te verduurzamen en de stikstofproblemen op te lossen. Maar het is geen doel om de landbouw fors te laten krimpen. We staan voor een landbouwsector die door haar innovatiekracht wereldwijd voorop blijft lopen en met perspectief voor ondernemerschap.

Nieuw Sociaal Contract

Geen antwoord

PVV

Geen antwoord

Stelling 4

Ecocide (grootschalige en/of opzettelijke vernieling van de natuur) moet strafbaar worden
Antwoorden
  • BBB Eens
  • CDA Neutraal
  • ChristenUnie Eens
  • D66 Eens
  • GroenLinks-PvdA Eens
  • Partij voor de Dieren Eens
  • SP Eens
  • Volt Eens
  • VVD Oneens
  • Nieuw Sociaal Contract Geen antwoord
  • PVV Geen antwoord
BBB

Het strafbaar stellen van het opzettelijk vernielen van natuur t de ernst van grootschalige milieuschade. Dit kan een afschrikkende werking hebben en bijdragen aan de bescherming van onze natuurlijke leefomgeving.

ChristenUnie

De ChristenUnie is voorstander van het strafbaar stellen van ecocide.

D66

D66 zet zich op veel fronten al in tegen milieucriminaliteit, zoals het OM dat vaker bestuurders/directeurs van bedrijven strafrechtelijk moet aanpakken en een voorstel voor een veelplegeraanpak. Het strafbaar stellen van ecocide kan ook bijdragen aan het verminderen van deze vorm van criminaliteit en zou een goede aanvulling zijn op onze plannen.

GroenLinks-PvdA

Veel milieu- en klimaatschade blijft onbestraft voor de veroorzaker. Het strafrecht biedt een krachtig middel om hier consequenties aan te bieden.

Partij voor de Dieren

We werken aan een initiatiefwet om het welbewust grootschalig beschadigen van ecosystemen, ofwel ecocide, strafbaar te stellen. We voegen ecocide als misdaad toe aan het Wetboek van Strafrecht. Het Internationaal Strafhof krijgt de mogelijkheid om bedrijven en landen voor ecocide te vervolgen.

SP

De SP wil milieuvervuiling en milieucriminaliteit, zoals illegale dumping en gesjoemel met stookolie hard aanpakken. Incidenten zoals bij ChemiePack, Shell en DuPont zorgen voor veel onrust bij (ex)-werknemers en omwonenden. De chemiesector is kwetsbaar. Milieuregels moeten dan ook strikt worden nageleefd, voor bedrijven die een loopje nemen met de veiligheid is geen ruimte. Goed onafhankelijk toezicht en strenge handhaving hierop is essentieel.

Volt

Veel te lang is er niet hard genoeg gestraft voor grootschalige vernieling van de natuur. Daarom wil Volt ecocide strafbaar maken. Dit willen we doen door rivieren en de natuur een juridische status te geven. Volt wil dat Nederland voor gaat lopen op het strafbaar stellen van ecocide, en dat ecocide uiteindelijk op Europees niveau strafbaar wordt.

CDA

Het CDA is uiteraard absoluut tegen het grootschalig of opzettelijk vernielen van de natuur en de huidige Europese wetgeving biedt voldoende ruimte om bij milieuschade tot strafrechtelijk vervolging over te gaan.

VVD

We maken werk van natuurherstel en voeren de afspraken van Natuurnetwerk Nederland uit. Milieudelicten moeten gewoon worden aangepakt. Echter, een verdere uitbreiding van de taken van de politie of OM voorzien we hierbij niet. Zij moeten zich richten op bijv. de georganiseerde misdaad.

Nieuw Sociaal Contract

Geen antwoord

PVV

Geen antwoord

We kunnen niet zonder natuur

Een rijke natuur met veel biodiversiteit is een levensvoorwaarde voor mensen. Het zorgt voor schone lucht, drinkwater, voedsel en medicijnen. Maar ook beschermen bossen, parken en groene daken ons tegen de effecten van klimaatverandering. Zo binden planten regenwater, wat helpt tegen overstromingen en zorgt voor afkoeling bij hittegolven. Bovendien verschoont groen de lucht, bodem en water. Het park om de hoek zorgt ervoor dat we kunnen ontspannen. En dit zijn nog maar een paar voorbeelden van de waarde die de natuur ons biedt.

Ecocide: ernstige schade aan de natuur

Efficiënte landbouw en het gebruik van bestrijdingsmiddelen, zoals glyfosaat, zorgen voor grotere landbouwopbrengsten, maar zijn schadelijk voor de natuur. Op de lange termijn put deze aanpak onze bodem uit en zullen veel insecten verdwijnen. Hierdoor stort de biodiversiteit in. De natuur verliest haar bestuivers, de waterkwaliteit verslechtert en de kwaliteit van ons voedsel komt in gevaar. Daarnaast verdringt de hoge concentratie stikstof in de grond snelgroeiende grassen, struiken en bomen de heideplanten en bloemige kruiden. Hierdoor hebben insecten en vogels weer minder te eten. Zo wordt onze natuur steeds schraler.