Op dit moment leveren we in Nederland driekwart van al het papier en karton al gescheiden in, aldus Milieucentraal. Dat is goed nieuws! Maar… doen we het eigenlijk ook een beetje goed? Op dit moment wordt jaarlijks in Nederland 2.167 kton papier ingezameld. Ongeveer 85% van al het papier wordt gescheiden ingeleverd en hiervan wordt 72,5% gerecycled. Goed nieuws dus. Maar nog steeds is een deel van het ingezamelde papier vervuild, waardoor het niet gerecycled kan worden. Wat mag er wel en niet in de papierbak? Hoe zit het met de pizzadozen en kassabonnetjes? Zo doe je het nooit meer fout.
Dit mag er wél in de papierbak
Verreweg de meeste vervuiling komt doordat gesealed papier in de papierbak wordt gegooid, aldus onderzoek van Papier Recycling Nederland. Dit zijn bijvoorbeeld de reclamefolders die met plastic hoesje en al in de bak gegooid worden. Tijd voor de Nee-Nee-sticker dus! Kranten, kartonnen (verhuis)dozen, folders, enveloppen en wc-rolletjes mogen gewoon bij het oud papier. Zo kan er weer een nieuw product van gemaakt worden.
Heb je flink geshopt bij een woongigant en een megagrote doos in huis? Maak het milieu dan blij door hem in stukken te knippen of scheuren. Wanneer je ze als hele doos naast de bak zet worden ze vuil of nat en kunnen ze niet meer gerecycled worden. Eigenlijk is de regel dan ook heel eenvoudig: oud papier dat schoon en droog is mag in de bak. Er mogen dus geen voedselresten, mogelijke bacteriële besmettingsbronnen en niet-papier materialen zoals kunststof en metaal op zitten. Doordat het droog is wordt schimmelvorming voorkomen. In het Papiervezelconvenant is opgenomen dat maximaal 3 gewichtsprocent van de papierbak ‘productvreemde vervuiling’ mag zijn. Hierbij kun je denken aan etensresten, puin of kunststof.
Zet lege verpakkingen niet naast de container. Dan worden ze vuil en nat en zijn ze niet meer te gebruiken.
Dit kun je beter niet in de papierbak gooien
Om meteen even terug te komen op de vorige zin: schoon en droog is dus het credo. Dat betekent dat die gebruikte tissues, stukken afgestoomd behang, koffiebekers of pizzadozen met vetvlekken absoluut niet in de papierbak mogen. En er zijn meer ‘twijfelgevalletjes’ die je nu voor eens en altijd uit je bak moet bannen. Hoewel een melk- of sappak van karton lijkt, moet dit niet bij het papier maar juist bij het PMD (plastic, metaal, drankverpakkingen) gegooid worden. Dit komt omdat er een plastic- en aluminiumlaagje in zit.
Ook bakpapier, fotopapier, siliconenpapier (de achterkant van stickervellen en pleisters) en keukenpapier mogen niet in de papierbak. Handig om te weten: kassabonnen mogen sinds 2020 wel in de papierbak!
Doe de test: mag iets wel of niet bij het oud papier?
Een simpele test om te kijken of iets bij het oud papier mag, is het volgende:
- Vraag jezelf af: is het schoon en droog? Zitten er bijvoorbeeld geen vetvlekken op? Ook bijvoorbeeld papier bij vleeswaren of gebakjes tellen mee: deze mogen niet bij het papier.
- Check of er geen groot plastic omslag omheen zit. Indien dit wel het geval is, haal dit dan even apart los.
- Kun je het papier scheuren? Dan kan het in de papierbak. Lukt dat niet? Dan zit er een plastic laagje op en moet het item bij het restafval. Dit is soms bij luxe ‘papieren’ tassen of magazinecovers het geval.
Gelukkig: afgedankte liefdesbrieven mogen gewoon bij het oud papier
Hoe zit het met toevoegingen?
Moet je elk nietje of envelopvenster nu uit elkaar peuteren voordat je naar de papierbak loopt? Gelukkig niet. Plastic envelopvensters, paperclips en nietjes mogen gewoon bij het oud papier. Dit valt namelijk niet onder de eerder genoemde ‘productvreemde vervuiling’, maar onder ‘producteigen vervuiling’. Ook de garen voor het binden van een boek, spiraal van een schrijfblok en lijm van een brochure gelden hieronder. Bij het recyclen worden ze namelijk uit de stroom gefilterd en apart gerecycled of verbrand. Voor grotere stukken plastic, zoals een tijdschriftfolie of een omslag moet je het plastic wel even apart scheuren en weggooien.
Papier recyclen is natuurlijk een slim idee. Foto: Bas Emmen via Unsplash
Twijfelgevallen: wel of niet in de papierbak?
Eigenlijk is het dus heel eenvoudig, maar sommige dingen zijn soms een beetje tricky. Zo mag de kartonnen doos van een diepvriespizza (als er geen vet op zit) wél in de papierbak, maar mag papier met een waslaagje (een ‘kartonnen’ diepvriesverpakking) er niet bij. Dit moet je bij het restafval gooien. Dit waslaagje beschermt tegen uitdrogen, vocht en vlekken, maar zorgt er wel voor dat het niet meer als papier te recyclen is.
Een ander lastig geval: haal je je broodjes in een papieren zak en zitten er bijvoorbeeld geen vetvlekken van de croissant in de broodzak? Dan mag hij bij het karton. Maar wanneer de broodzak deels van plastic is, moet hij helaas bij het restafval. Twijfel je toch nog? Raadpleeg dan de afvalscheidingswijzer van Milieucentraal.
Cijfers: Papier Recycling Nederland
