Grote kans dat je vandaag al een paar e-mails hebt beantwoord, een video hebt gekeken, door je tijdlijn hebt gescrold of snel iets hebt gezocht via Google. Dit kost jouw vrijwel niets, slechts een paar clicks en swipes, maar elke seconde die je online doorbrengt stoot zo’n 20 milligram CO₂ uit.
Wanneer je bedenkt dat er ongeveer 4,6 miljard internetgebruikers wereldwijd zijn, dan loopt deze hoeveelheid snel op. Gelukkig zijn er nu ook groene zoekmachines en plug-ins die bomen planten tijdens het surfen, chatten en mailen. Welke opties zijn er en hoe gaat het precies in z’n werk?
De impact van het internetverkeer op het klimaat
Voor de meeste mensen is het internet een magische wolk waar je online kunt shoppen, eten kunt bestellen en berichtjes naar familie en vrienden over de hele wereld kunt sturen. Het lijkt allemaal gratis en voor niks te gaan. Helaas gaat er achter dat kabeltje in de muur een hele andere wereld aan toe. Een wereld van glasvezel, plastic, metaal en energieslurpende datacentra en servers.
Internetgebruiken betekent energieverbruiken. De energie die wordt gebruikt om je eigen laptop, smartphone, router en alle andere servers draaiende te houden komt van het energienet. En deze elektriciteit wordt grotendeels opgewekt uit niet-duurzame bronnen zoals fossiele brandstoffen, aardgas of steenkolen. Dit proces stoot grote hoeveelheden broeikasgassen uit, waaronder koolstofdioxide (CO₂). Overigens is er niet alleen veel energie nodig om alles soepel te laten verlopen, maar ook voor de airconditioning om te voorkomen dat de servers niet oververhit raken - één van de redenen waarom steeds meer bedrijven koude landen zoals IJsland aandoen als locatie voor hun datacentra.
Pagina herladen is CO₂ uitstoten
Onderzoek heeft aangetoond dat de hele ICT-sector jaarlijks zo’n 2 procent van de totale broeikasgasemissies uitstoot, dit is meer dan de hele luchtvaartindustrie bij elkaar (!). Het daadwerkelijke cijfer ligt waarschijnlijk vele malen hoger, omdat er alleen werd gekeken naar het totale energieverbruik. Andere vormen van milieuschade zoals de schadelijke kobalt- en lithiumwinning voor de fabricatie van batterijen werden niet meegerekend.
Het is dus duidelijk dat je surfgedrag een grote invloed heeft op het milieu: elke keer dat je een pagina herlaadt stoot je 6,8 gram CO₂ uit. Dat is ongeveer hetzelfde als de broeikasgassen die je genereert wanneer je een kopje thee zet! Gelukkig kan je met een paar klikken je internetgedrag vergroenen door de volgende internetbrowsers en plug-ins.
Er komt heel wat bij kijken voordat je een internet connectie hebt: een pc, een modem en een ISP. Al deze onderdelen vreten stroom.
Ecosia
Ruil je standaard browser in voor de gratis, duurzame browserextensie Ecosia. De extensie is beschikbaar voor elke standaard zoekmachine op mobiel en pc en werkt via de servers van Bing. Voor Google-gebruikers, waaronder ikzelf, is dat soms nog wel even wennen, omdat er andere resultaten bovenaan komen te staan.
Uit de opbrengsten van de advertenties die (net als bij Google) tussen de zoekresultaten verschijnen, worden bomen geplant. Ecosia claimt dat tenminste 80% van de winst wordt besteed aan het aanplanten van bomen. In de praktijk komt dit neer op een boom voor elke 28 cent. Dat wil zeggen, een boom voor elke 54 zoekopdrachten. De bomen worden over de hele wereld geplant, onder andere in Burkina Faso, Ethiopië, Peru en Spanje. Dit doet Ecosia overigens niet zelf, maar wordt gedaan via partners zoals het Wereld Natuur Fonds en WeForest.
Ondertussen zijn er al meer dan 96 miljoen bomen aangeplant en komt er volgens de website elke seconde een nieuwe boom bij. Elke boom helpt om de aarde af te koelen, bodemerosie en -uitputting tegen te gaan en om de biodiversiteit te herstellen. Weinig moeite dus voor een mooi resultaat!
Om te garanderen dat Ecosia ook daadwerkelijk doet wat het belooft, publiceert de organisatie maandelijkse rapporten met hierin een financieel verslag en een overzicht van het aantal geplante bomen. Deze transparantie kweekt vertrouwen bij de gebruikers en zorgt voor aansprakelijkheid.
Ecosia heeft inmiddels al meer dan 96 miljoen bomen geplant. | Foto: Ecosia.
ZoekGroen
Naast het welbekende Ecosia is er ook een duurzame, Nederlandse zoekmachine: ZoekGroen. Sjoerd Huijbregts richtte de groene zoekmachine een paar jaar geleden op, met het doel om gebruikers het gemak te bieden van Google met dezelfde impact als Ecosia.
ZoekGroen gebruikt 95% van de opbrengsten uit gesponsorde zoekresultaten om bossen aan te leggen en verwoestijning tegen te gaan. De overige 5% gebruikt Huijbregts om de kosten te dekken van zijn website. Er wordt dus niets uitgegeven aan marketing en dergelijke.
Elke drie maanden doneert ZoekGroen het geld aan twee Nederlandse non-profitorganisaties: Trees for All en JustDiggIt (elk de helft). Trees for All legt bossen ter compensatie van CO₂-uitstoot aan in ontboste gebieden zoals Bolivia, Oeganda en de Filipijnen. JustDiggIt heeft als motto “als we de aarde kunnen opwarmen, dan kunnen we haar ook weer afkoelen”. Deze organisatie maakt droog land weer groen door gaten te graven en de grond weer open te maken.
In tegenstelling tot Ecosia is ZoekGroen nog klein. Het heeft op dit moment een paar honderd gebruikers, maar dat doet niets af aan de achterliggende gedachte. Huijbregts: “Het is een initiatief vanuit mijn persoonlijke drive. Ik doe dit naast mijn baan en gezin. ZoekGroen is dus een particulier [non-profit] initiatief.”
Browsy
Behalve duurzame zoekmachines zijn er ook andere manieren om je surfgedrag te vergroenen. Zo is er bijvoorbeeld Browsy, een extensie voor Chrome en Firefox die een gratis boom plant bij elke online aankoop die je doet. Inmiddels heeft de browserextensie al meer dan 3000 bomen op zijn naam staan.
Browsy werkt als volgt:
- De online aankoop: in je zoekresultaten zie je met welke online winkels Browsy samenwerkt. Een klein, lichtgroen logo van Browsy verschijnt bij deelnemende winkels (meer dan 2000);
- De donatie: na je online aankoop ontvangt Browsy een klein percentage van het bedrag, afhankelijk van de winkel en het product. Uiteindelijk doneert het bedrijf 80% van de omzet aan goede doelen die bomen planten;
- De boom: net zoals bij Ecosia en ZoekGroen maakt Browsy gebruik van partners om de bossen aan te leggen. Zo werkt Browsy samen met WeForest en Eden Projects die bomen planten in onder andere Nepal, India en Indonesië.
Via non-profitorganisaties als WeForest legt Browsy bossen aan over de hele wereld. Zo kun je je online aankoop volledig klimaatneutraal maken.
CO₂ok
CO₂ok wil iedereen die online shopt de mogelijkheid bieden om zijn aankoop klimaatneutraal te maken. Daarvoor heeft het bedrijf een speciale knop ontwikkeld voor aangesloten webshops. Deze button wordt zichtbaar wanneer je de extensie van CO₂ok in je standaard browser toevoegt.
Per product wordt berekend hoeveel broeikasgassen vrijkomen tijdens de productie en het vervoer. Op basis hiervan wordt een bedrag vastgesteld, doorgaans 2 procent van het aankoopbedrag. Met dit geld steunt CO₂ok vervolgens duurzame projecten om klimaatverandering tegen te gaan, zoals bijvoorbeeld FairClimateFund.
Deze non-profitorganisatie levert duurzamere kooktoestellen aan gezinnen in ontwikkelingslanden om schoner te kunnen koken. Op de website van CO₂ok verschijnt ook jaarlijks een verslag waarin staat hoeveel geld aan elk project is uitgegeven.
Nog meer tips om je surfgedrag te vergroenen
Je kunt bomen planten voor elke zoekopdracht die je doet via Ecosia of ZoekGroen. Ook kun je de CO₂-uitstoot van je online aankopen compenseren via Browsy of CO₂ok. Naast deze groene alternatieven voor standaard browsers zoals Google, Firefox of Safari zijn er nog meer tips om je digitale vervuiling terug te dringen:
- Verwijder e-mails die je niet meer nodig hebt om te voorkomen dat ze onnodig op een server worden opgeslagen
- Meld je af van online nieuwsbrieven en maillijsten die je nooit opent
- Verwijder onnodige apps op je telefoon
- Verwijder overtollige screenshots en foto’s op clouddiensten zoals Google Foto’s of iCloud
- Gebruik je telefoon in plaats van je laptop voor snelle zoekopdrachten, dit bespaart energie
Verwijder apps en e-mails die je niet gebruikt en meld je af van nieuwsbrieven je die toch niet meer leest: een kleine moeite, maar het bespaart een hoop. | Foto: ready made via Pexels
