Dit kun je doen met kleding die je niet meer draagt

De impact van je kledingkast

De kledingindustrie vreet grondstoffen, energie en water. Zo is ze verantwoordelijk voor ongeveer 10% van de wereldwijde CO2-uitstoot. En als de industrie blijft groeien zoals ze dat nu doet binnen de trend van ultra-fast fashion, zullen we tegen 2050 op de 26% zitten. Verder slurpt het maken van kleding evenveel water als 5 miljoen mensen. Niet heel verrassend dus dat er gebieden zijn die in de problemen komen met waterschaarste als de mode-industrie meer prioriteit krijgt dan de lokale bevolking. 

De industrie is ook nog eens giftig, zowel voor milieu als mens. Tijdens het kleuren en verwerken van stof worden vaak schadelijke chemicaliën gebruikt, die onzorgvuldig geloosd worden en in ons oppervlaktewater terecht komen. Kleding die is gemaakt van synthetische stoffen (plastic dus) laat tijdens het dragen en wassen kleine micro-plastics los. Eenmaal in de natuur zorgen deze minideeltjes voor problemen. En dan hebben we het nog niet eens over de giftige werkomstandigheden waar veel werknemers in de kledingketen mee te maken hebben.

Dat we zoveel kleding kopen, en vaak maar weinig dragen, is dus een enorm probleem. We dragen een kledingstuk tegenwoordig 36% minder vaak dan 15 jaar geleden, en elke seconde wordt er ongeveer 1 vrachtwagen vol kleding gedumpt of verbrand. Terwijl je je ecologische voetafdruk met 20 tot 30% vermindert als je een kledingstuk 9 maanden langer blijft dragen.  

Gelukkig zijn er heel wat opties om je kleding een langer leven te geven. Bepaal welke staat jouw item heeft, en zie wat de opties zijn:

Als je kleding nog in prima staat is

Het gebeurt: jij en je kledingstuk matchen niet langer. Je bent uitgekeken op een bepaalde print, ging naar maatje meer of minder, of hebt besloten je stijl radicaal om te gooien. Wat doe je dan met de items waar je vanaf wilt, maar die verder nog in prima staat zijn? 

Je kleding in een daarvoor bestemde container droppen is zeker een optie. Het Leger des Heils bijvoorbeeld verkoopt de ingeleverde kleding in haar Reshare stores of aan sorteerbedrijven. Ja, er wordt verdiend aan jouw gratis gegeven kleding, maar dit geld wordt gebruikt om noodhulp en de sorteer- en transportprocessen mee te bekostigen. Wees wel kritisch waar je je kleding precies doneert, en of er geen andere opties zijn. Een groot deel van de gedoneerde kleding wordt namelijk in armere landen gedumpt. Er ontstaat dan een overschot die de lokale kledingmarkt op z'n kop zet. 

Een andere optie die aan populariteit wint, is ‘swappen’. Op steeds meer plekken vind je swapshops of swapevents, zoals The Swapshop met locaties in Amsterdam en Rotterdam, of Holy Swap!, die ook experimenteert met online swappen. Je ruilt hier heel makkelijk je oude kleding in voor een nieuwe, tweedehands vondst. Jij blij, en een vreemdeling blij. Als je geen goede swap kan vinden, kan je je kledingstuk vaak inruilen voor punten en tokens die je bij je volgende bezoek kan inzetten. Zo hoef je niet de aftocht te nemen met het gevaar dat je die afgeschreven trui toch weer in de kast stopt. Of organiseer zelf een kledingruil met vrienden of op je werk!

Was je plan juist om je garderobe wat af te schalen? Verkoop je kledingstuk dan op een online tweedehandsplatform zoals Vinted of Depop. Let er wel op dat je je kledingstuk zo dicht mogelijk bij huis verkoopt. De grootste impact van het online tweedehands shoppen zit ‘m namelijk in het transport. In 2020 kwam 98% van de totale emissie van Depop bijvoorbeeld uit het versturen van pakketjes. Overweeg dus of je kiest voor de hoogste bieder, of de dichtstbijzijnde bieder.

Als je kleding een beetje gehavend is

Het slijten van je kleding kan je niet voorkomen, al doe je er nog zo zuinig mee. Er zit inmiddels misschien een scheurtje hier en daar, maar het liefst draag je het stuk nog de komende 8 jaar. Nu hoeft een klein scheurtje je relatie niet te breken…

Ga eens langs voor wat reparatietips bij die oudtante met een liefde voor quilten, of die ene vriendin die lekker handig is. Ken je niemand die handig is met naald en draad, en in staat is om je wat bij te spijkeren? Check dan of er een naaicafé bij je in de buurt zit. In Den Haag kan je bijvoorbeeld langs bij de Naaierij van Roosmarijn en Isabel. De slogan van de twee: ‘We gaan het niet voor je repareren, maar we gaan het je wel leren’. Handig is ook dat ze alle benodigdheden voor je reparatie al in huis hebben. Je hoeft dus alleen nog maar op te komen dagen met je gatenkaas.

Juist zin om het op je eigen tempo vanuit huis uit te vogelen? Er zijn genoeg tutorials te vinden op YouTube (onze favorieten zijn die van WithWendy & Coolirpa), maar je kan ook volledige online lessen volgen op creatief educatieplatform Skillshare. Hier vind je cursussen die uiteenlopen van basisnaaisteken tot volledige kledingstukken in elkaar zetten. 

Is je kledingstuk niet kapot, maar is de kleur niet meer zo levendig? Dan kan je de boel bijkleuren met textielverf. Er zijn ook duurzame, natuurlijke manieren om je kledingstuk weer tot leven te brengen. Een vaal shirt wordt opnieuw pikzwart door een paar kopjes sterke koffie mee te draaien in het spoelprogramma. En een groezelige trui wordt weer spierwit door het een dag te weken in half water en een halfje natuurazijn en het vervolgens te wassen.

Vooralsnog zijn we als consument verantwoordelijk voor het repareren van onze aankopen, maar dit is aan het veranderen. Steeds meer merken, vooral van luxeproducten, zetten in op aftercare, waarbij er reparatieservices bij het product worden geboden. De leasebroeken van Mud Jeans, en de producten van Patagonia worden bijvoorbeeld gratis gerepareerd door de bedrijven. Je betaalt alleen voor de verzendkosten. 

Als je kleding echt op z’n einde is

Soms is je kledingstuk echt onherstelbaar versleten. Weggooien in de prullenbak dan maar? Dat is écht zonde. Je kledingstuk wordt dan gewoon verbrand, terwijl zelfs je meest trieste slaapshirt met gaten nog een toekomst heeft. Wist je namelijk dat je ook kapotte kleding gewoon mag weggooien in de textielbak? Deze bakken worden nog zorgvuldig gesorteerd en kapotte items krijgen een prima bestemming. Vaak worden ze verwerkt als isolatie- of vulmateriaal. Twijfel je toch nog of je kledingstuk er echt in mag? Raadpleeg dan even deze Afvalscheidingswijzer van Milieu Centraal. Of ga op zoek naar een van de textielstatiegeldautomaten van Drop & Loop, daar zit je sowieso goed. 

Nu worden de Nederlandse textielbakrestjes nog omgezet in andere producten, maar in de nabije toekomst kunnen je restjes weer omgezet worden in een nieuw kledingstuk. De technologie bestaat sinds kort, maar op het moment wordt maar 1% van al het materiaal daadwerkelijk opnieuw tot textiel omgezet.  In Nederland wordt er gelukkig lekker geïnnoveerd. In Amsterdam opent Bright.Loops in 2023 een 100% circulaire kledingfabriek waar onze restjes en afdankertjes weer worden omgezet in grondstoffen. En sinds kort heeft Den Haag ’s werelds eerste circulaire viltfabriek.

Moraal van het verhaal: dat jij niet verder kan met een kledingstuk is niet het einde. Buiten je kledingkast ligt er nog een duurzame toekomst voor je broek, trui of jurk in het verschiet!