Er komen steeds grotere hoeveelheden CO₂ in de atmosfeer terecht. Hierdoor stijgt de gemiddelde temperatuur op aarde en ontstaat er klimaatverandering. Maar klimaatverandering is niet het enige gevolg van verhoogde concentraties CO₂ in de atmosfeer. Klimaatverandering heeft een evil twin: oceaanverzuring. Maar wat is oceaanverzuring precies en waarom is dit een probleem?
Wat is oceaanverzuring?
Oceanen spelen een belangrijke rol in de hoeveelheid CO₂ die zich in de atmosfeer bevindt, ze nemen namelijk CO₂ op uit de lucht. Oceanen absorberen ongeveer 25% van alle koolstofdioxide die mensen jaarlijks uitstoten. Hierdoor hebben ze dus een enorme invloed op de gemiddelde temperatuur op aarde. Wanneer koolstofdioxide in water oplost, wordt er koolzuur gevormd, ook wel waterstofcarbonaat genoemd (H₂CO3 ). De naam zegt het al, koolzuur is een zuur en heeft een verzurend effect. Hoe meer CO₂ in de oceanen wordt opgenomen, hoe zuurder de oceanen worden.
Bij verhoogde concentraties CO₂ in de atmosfeer, wordt er ook steeds meer CO₂ in de oceanen opgenomen. Hierdoor treed oceaanverzuring op: het steeds zuurder worden van de oceanen door verhoogde hoeveelheden koolstofdioxide in de lucht. Sinds de Industriële revolutie zijn de oceanen al zo'n 30% zuurder geworden. Zo'n hoge zuurgraad is als sinds 300 miljoen jaar niet meer voorgekomen. Deze verzuring is alarmerend omdat het desastreuze gevolgen heeft voor vele miljoenen organismen in het water.
Check deze video voor een gedetailleerde uitleg over oceaanverzuring.
Schelpdieren lossen op
Oceanen bieden een thuis aan een enorm diversiteit aan leven. Waterplanten en zeedieren hebben een bepaalde zuurgraad nodig om te kunnen overleven. Maar teveel is niet goed, door de sterk gestegen verzuring neemt de biodiversiteit onder water flink af en kunnen hele ecosystemen uit elkaar vallen. Dieren en organismen die calciumcarbonaat als bouwmateriaal gebruiken, zoals schelpdieren, zeesterren en koraal, hebben grote problemen in een te zure omgeving. Deze lossen namelijk op in water als het zuurgehalte te hoog is. Hierdoor kunnen schelpdieren geen schelpen meer vormen om in te leven en sterven koraalriffen af. Met het verbleken en afsterven van het koraal verliezen tallozen zeedieren hun natuurlijke leefomgeving. De verwachting is dat vele diersoorten hierdoor zullen uitsterven of sterk in aantal zullen afnemen.
Schelpdieren kunnen geen schelpen meer vormen in te zure omgevingen | Foto: Swabdesign
Is de CO₂ opname eindeloos?
Oceanen spelen nu nog een grote rol in het beperken van de opwarming van de aarde door CO₂ opname. Maar door opwarming van de aarde worden ook de oceanen warmer. Maar hoe warmer water wordt, hoe minder CO₂ opgenomen kan worden. Dit betekent dus dat naarmate het warmer op aarde wordt als gevolg van klimaatverandering, des te minder de oceanen een rol kunnen spelen in het beperken van deze opwarming. Hierdoor kun je een versneld en versterkt effect van CO₂ op klimaatopwarming krijgen.
Oceaanverzuring en de opwarming van de aarde hebben allebei dezelfde oorzaak: verhoogde concentraties CO₂ in de atmosfeer. Aangezien de mens verantwoordelijk is voor deze stijging, kunnen we er ook iets aan doen om deze processen tegen te gaan. Het is van groot belang om de uitstoot van broeikasgassen sterk terug te dringen.
Je hebt elke dag de mogelijkheid om voor een duurzame lifestyle te kiezen. Kies bijvoorbeeld voor een duurzame bank, neem vaker de fiets en kies voor een plantaardige dieet. De wereld van morgen begint vandaag!
Vissen verliezen hun natuurlijke leefomgeving door oceaanverzuring | Foto: Tamoe Steineck