Poeder, vloeibaar, capsules, wasbollen, wasnoten en wasdoekjes. Wasmiddel is te koop in allerlei vormen, geuren, verpakkingen en samenstellingen. Allemaal hebben ze één doel: je was zo schoon en fris mogelijk maken. Toch lukt dat niet altijd, want veel merken wasmiddelen bevatten chemische stoffen en microplastics. Hoe kom je erachter welke merken dat zijn? En welke merken juist echt goed schoon wassen? Met onze wasmiddelgids is een duurzame keuze zó gemaakt.
Albert Heijn is op dit moment de grootste supermarktketen in Nederland en wil een gezonde levensstijl voor zoveel mogelijk mensen bereikbaar maken.
Albert Heijn heeft ecologisch wasmiddel voor de gekleurde- en witte was. Het ecowaspoeder bevat geen kleurstoffen en geen parfum en is daarmee geschikt voor mensen met een gevoelige huid.
Al 40 jaar lang is de missie van Ecover: van de wereld een schonere plek maken. Een groep Vlaamse wetenschappers startte Ecover in 1979, omdat zij zagen dat fosfaten en andere chemische stoffen het oppervlaktewater vervuilden. Daarom ontwikkelden ze een fosfaatvrij wasmiddel.
De verpakking is ook duurzaam. De fles is gemaakt van 100% gebruikt en gerecycled plastic. De dop bestaat uit 99% gebruikt en gerecycled plastic en het plastic van de gehele fles is weer opnieuw te gebruiken.
Bijzonder is dat er in Nederland steeds meer supermarkten zijn waar Ecover een navulstation heeft, waar je met je bestaande verpakking opnieuw wasmiddel kan ‘tappen’.
G’woon naar een duurzame toekomst, dat is de missie van dit merk. Bij de inkoop van producten wordt rekening gehouden met de afkomst, en bij het productieproces met mens, dier, milieu en klimaat.
G’woon heeft een ecowasmiddel voor witte en gekleurde was.
Al een eeuw lang wil Jumbo boodschappen doen leuk maken. Daarbij willen ze lekker en gezond eten bereikbaar en makkelijk maken waarbij ze oog houden voor mens, dier en milieu.
Jumbo heeft een ecologisch wasmiddel met het Ecolabel-keurmerk.
Klok gebruikt alleen ingrediënten die huidvriendelijk en ecologisch zijn. Het wasmiddel bevat dan ook geen kleur- en geurstoffen.
Klok introduceerde in 1969 fosfaatvrij wasmiddel in Europa. “Hier wordt zeep gemaakt die klinkt als een klok”, aldus oprichter Johannes Lodewijk van Apeldoorn. Duurzaamheid staat centraal als kernwaarde bij Klok. Net als het doel om huidvriendelijke producten te maken, dus zonder parfums en kleurstoffen.
Klok heeft voor de gekleurde en de witte was zowel vloeibaar wasmiddel als waspoeder. Waarbij het waspoeder in een FSC-gecertificeerde kartonnen verpakking zit. De fles vloeibaar wasmiddel heeft een verpakking gemaakt van HDPE-plastic, wat volledig recyclebaar is.
Het Nederlandse Seepje heeft als missie om de toekomst schoon te wassen. Het bedrijf is hard op weg naar dat doel. De ingrediënten zijn bijna volledig natuurlijk: er is nog 0,02% te gaan.
Seepje heeft een breed assortiment aan wasmiddelen: universeel wasmiddel, wasmiddel voor wol en fijne was en een variant voor witte was.
Daarnaast biedt Seepje drie verschillende soorten wasschillen, het product waar het ooit mee begon. Deze worden verkocht in een kartonnen verpakking met een zakje van biologisch afbreekbaar plastic uit hernieuwbare plantaardige grondstoffen.
De verpakking van Seepje is gemaakt van Nederlands gerecycled HDPE-plastic (97%) en is recyclebaar.
Het Duitse Sodasan is opgericht in 1982. Sodasan kreeg in 1996 als eerste wasmiddelenproducent het biologische keurmerk. Vandaag de dag wordt Sodasan nog steeds gerund door oprichters Kerstin Stromberg en Jürgen Hack. Dagelijks zetten ze zich ervoor in om anderen te inspireren en te motiveren kleine stappen te zetten om het milieu en de biodiversiteit te beschermen en te behouden voor toekomstige generaties.
De verpakking is recyclebaar en Sodasan heeft vloeibaar wasmiddel in de varianten kleur, universeel, sensitive, wol en sport. Het waspoeder is er in de varianten universeel en kleur.
Het Duitse bedrijf Sonett ontwikkelde 40 jaar geleden al wasmiddel dat in harmonie is met mens en natuur.
Sonett verkoopt vloeibaar wasmiddel (in kleine en reuzeverpakkingen) en in poedervorm. Wat dit bedrijf ook uniek maakt, is zijn modulaire systeem. Je kunt wasmiddel, wasverzachter en ontharder apart kopen en zelf met elkaar mengen. Daarnaast heeft Sonett ‘reguliere’ wasmiddelen voor kleur, wit, wol en zijde. In 2022 heeft Sonett de German Sustainability Prize gekregen.
Sonett heeft het Nature Care Product (NCP) label. Dit is een label voor dagelijkse natuurlijke producten. Een natuurlijk product is volgens NCP een product dat is vervaardigd met natuurlijke ingrediënten en dat wordt gemaakt via processen die overeenkomen met natuurlijke processen. Ook heeft Sonett het Certified Sustainable Economics (CSE) label. Dit is een erkende ecologische productcertificering voor duurzame bedrijven in alle sectoren).
Brauzz wasstrips zijn lichte strips waarvan je er per wasbeurt eentje in de wastrommel doet. Je ontvangt ze in de brievenbus in een compact, kartonnen doosje. Je kunt kiezen of je wasstrips met of zonder geur wilt. Volgens Brauzz zijn de wasstrips geschikt voor wit, gekleurd en donker textiel. Ze zijn ook geschikt voor gevoelige stoffen en voor alle wastemperaturen.
De wasstrips zijn duurzaam omdat ze geen afval veroorzaken en precies zijn te doseren. Doordat ze licht zijn en weinig ruimte innemen, is er weinig CO2-uitstoot bij het transport. De kartonnen verpakking is recyclebaar. De strips zijn zelf gemaakt van PVA / PVOH – Polyvinyl Alcohol. Dit is een wateroplosbare polymeer (een vorm van plastic) die in principe helemaal oplosbaar is. Een kleine kanttekening hierbij is dat PVA mogelijk niet onder alle natuurlijke omstandigheden volledig biologisch afbreekbaar is.
Marcel’s Green Soap is opgezet door Marcel die het hoog tijd vond voor een schoon huis en een schone planeet in plaats van een gootsteenkastje bomvol agressieve schoonmaakmiddelen. Hij ging daarom experimenten in zijn eigen huis, wat goed aansloeg.
Bij Marcel’s Green Soap staan geur, zachtheid, verzorging en ecovriendelijkheid centraal. De zeep is plantaardig en is te koop in gerecyclede verpakkingen.
Neutral begon 40 jaar geleden in Scandinavië milde verzorgingsproducten te ontwikkelen die de gevoelige huid beschermen tegen irritatie en allergie. Neutral streeft ernaar om minder schadelijke chemicaliën te gebruiken. Alle producten, dus ook de wasmiddelen, zijn vrij van parfum, kleurstoffen en parabenen. Neutral maakt zijn producten in een fabriek die volledig op duurzame energie draait.
Verschillende wasmiddelen van Neutral zijn verkrijgbaar in navulverpakkingen die 80% minder plastic bevatten dan de fullsize flessen. Neutral werkt er hard aan gerecycled plastic te gebruiken voor de flessen in het assortiment.
Albert Heijn is op dit moment de grootste supermarktketen in Nederland en wil een gezonde levensstijl voor zoveel mogelijk mensen bereikbaar maken.
Het eco-wasmiddel van AH staat bij de koplopers. Het reguliere wasmiddel bij de achterblijvers, omdat het onbekend is welk percentage van de ingrediënten van natuurlijk oorsprong is. Het AH-wasmiddel bestaat uit vloeibaar wasmiddel, waspoeders en wascapsules.
Ariel startte in 1967 en inmiddels is het merk, een onderdeel van Procter & Gamble, nog steeds een belangrijke speler. Het merk biedt vloeibaar wasmiddel, waspoeder, wascapsules en wasgel. Ariel meldt op zijn website dat het constant bezig is met duurzaamheid. De verpakking is 100% recyclebaar.
In 2019 werden er nog microplastics in Ariel wasmiddel gevonden. Het is niet bekend of dit nu nog zo is.
Dreft werd in 1957 in Nederland gelanceerd met de claim: "Niets is veiliger dan Dreft". In de reguliere lijn biedt Dreft vloeibaar wasmiddel, waspoeders en wascapsules aan.
Het moederbedrijf Blue Sun schrijft op haar website te werken volgens het Nordic Swan Ecolabel, maar dit keurmerk is niet terug te zien op de verpakking van het wasmiddel.
Duurzaamheid en een gezonde leefstijl voor iedereen betaalbaar en toegankelijk maken, dat is belangrijk voor Lidl. De Duitse keten opende in 1996 het eerste filiaal in Nederland.
De Consumentenbond heeft het wasmiddel Formil White in 2022 bekroond tot Beste uit de test en Beste Koop.
Op het gebied van transparantie is er nog wel een stap te zetten, want er is geen informatie op de site te vinden over de ingrediënten van het wasmiddel en de verpakking. In 2019 werden er nog microplastics in Formil wasmiddel gevonden. Het is niet bekend of dit nu nog zo is.
Fleuril, een onderdeel van Henkel, startte in 1969 met als doel de kleur van wasgoed te behouden. Het biedt vloeibaar wasmiddel en wascapsules aan.
Fleuril is transparant over de ingrediënten van het wasmiddel en ook over de duurzaamheid van de verpakking.
G’woon naar een duurzame toekomst, dat is de missie van dit merk. Bij de inkoop van producten wordt rekening gehouden met de afkomst, en bij het productieproces met mens, dier, milieu en klimaat. G’woon heeft een ecowasmiddel (in de middenmoters categorie) voor witte en gekleurde was, maar ook regulier wasmiddel.
Al een eeuw lang wil Jumbo boodschappen doen leuk maken. Daarbij willen ze lekker en gezond eten bereikbaar en makkelijk maken waarbij ze oog houden voor mens, dier en milieu.
Jumbo heeft een ecologisch wasmiddel met het Ecolabel-keurmerk, die is opgenomen in de koplopers categorie. Voor de overige wasmiddelen geldt dat het huismerk van Jumbo verschillende geuren en kleuren vloeibaar wasmiddel, waspoeder en wascapsules heeft. Het vloeibare wasmiddel zit in een recyclebare verpakking.
In 1963 was Lenor, onderdeel van Procter & Gamble, de eerste wasverzachter op de markt. De naam Lenor verwijst naar het Latijnse woord lenis, dat zacht betekent. Inmiddels heeft Lenor zijn assortiment uitgebreid met wasmiddelen in de vorm van vloeibaar wasmiddel, waspods en poeder.
Lenor zet zich in om het gebruik van plastic te beperken door te focussen op de principes van renew, recycle, reduce en reinvent (vernieuwen, recyclen, verminderen en opnieuw uitvinden). De plastic verpakking van Lenor is recyclebaar. De verpakking van de pods is gemaakt van karton dat voor 70% uit oud papier bestaat.
In 2019 werden er nog microplastics in Lenor wasmiddel gevonden. Het is niet bekend of dit nu nog zo is.
Omo maakt al sinds 1952 wasmiddel onder het motto: Omo wast door en door schoon, niet duur! Dat mag niet ten koste gaan van de planeet. De ingrediënten van de meeste producten van OMO zijn voor 90% biologisch afbreekbaar. Wat elk ingrediënt inhoudt, staat op de website vermeld.
Afhankelijk van de grootte van de fles is er minimaal 25% gerecycled plastic in verwerkt. Hierover is de informatie onduidelijk: op verkoopsites staat dat de fles kleurwasmiddel van 70% gerecycled plastic is gemaakt, maar dat is niet op de website van Omo terug te vinden.
In 2019 werden er nog microplastics in Omo wasmiddel gevonden. Het is niet bekend of dit nu nog zo is.
Persil ontwikkelde het eerste zelfwerkende wasmiddel in 1907, waardoor het vermoeiende en zware boenen niet meer nodig was. Persil doet zijn best om die innovatieve geest vast te houden, waarbij een schonere wereld centraal staat. Zo biedt het merk tegenwoordig power bars, voorgedoseerde blokjes wasmiddel met een biologisch afbreekbaar folie eromheen. Dit zorgt voor 97% minder plastic en is extra makkelijk in gebruik.
De verpakking is recyclebaar. Persil streeft ernaar in de toekomst meer gebruik te maken van bioplastic en gerecycled plastic. Daaruit leiden we af dat de verpakking nu bestaat uit nieuw plastic.
In 2019 werden er nog microplastics in Persil wasmiddel gevonden. Het is niet bekend of dit nu nog zo is.
Robijn begon in 1971 met wasverzachter en breidde al snel zijn assortiment uit met wasmiddelen. Al jarenlang is het motto van Robijn dat wat mooi is mooi moet blijven. De focus ligt erop de kleuren van je kleding mooi te houden en je kleding fris te laten ruiken.
Robijn is transparant over de ingrediënten en werkt aan het verduurzamen van de verpakkingen.
Volgens Aldi wast Una stralend schoon. Verder is er geen informatie te vinden op de website over de ingrediënten en de verpakking van het wasmiddel.
Witte Reus begon zo’n vijftig jaar geleden met wasmiddel dat volgens de reclame reuzenwaskracht heeft. Door de jaren heen is het assortiment uitgebreid met producten voor witte, gekleurde en fijne was, wol en zwarte was in verschillende vormen.
De ingrediënten zijn duidelijk en de verpakkingen zijn 100% recyclebaar.
Sinds de oprichting van Dirk in 1942 strijdt het bedrijf voor de laagste prijs voor zijn klanten. De vijf kernwaarden van Dirk zijn dan ook klantgericht, kostenbewust, resultaatgericht, proactief en respect.
Op de website is Dirk niet transparant over de ingrediënten van de verschillende soorten wasmiddelen en ook niet over de verpakking.
Als je wasmiddel koopt, kun je letten op keurmerken en certificeringen. Maar let op: soms staan er niet-erkende keurmerken op een verpakking. Voor duurzame wasmiddelen zijn er drie officiële keurmerken: Ecocert, EU Ecolabel en Nordic Swan Ecolabel. Staat een van deze drie op de verpakking, dan zit je sowieso goed. Maar let op: ook tussen deze keurmerken zit nog een groot verschil. Een Ecocert keurmerk krijg je als merk als het wasmiddel minimaal 95% natuurlijke ingrediënten heeft. Een merk met dit keurmerk is dus de optimale keuze. Een EU Ecolabel is ook goed, maar heeft minder strenge eisen.
Daarnaast kun je ook nog andere labels op de verpakking van het wasmiddel tegenkomen. Fabrikanten met het Cleanright Charter Productlogo (A.I.S.E) zijn aangesloten bij de koepelorganisatie voor duurzaam schoonmaken. Producten met dit logo mogen geen ingrediënten bevatten die schadelijke effecten hebben op het waterleven, moeten transparant zijn over de ingrediënten en verpakkingsmaterialen verminderen. Dit logo zegt echter niets over het gebruik van dierproeven en microplastics.
Zegt een wasmiddelenproducent dat het bedrijf een Certified B Corporation is, dan is dat ook positief. Het zegt iets over de standaarden van het bedrijf op het gebied van transparantie, duurzaamheid en ethiek.
Tenslotte, als je twijfelt aan de ‘echtheid’ of betekenis van een keurmerk kun je de Keurmerkenwijzer van Milieu Centraal checken.
Wasmiddel kan schadelijk zijn voor jou en het milieu. De ingrediënten kunnen je huid irriteren en het milieu vervuilen. Het is – gek genoeg – niet verplicht om alle ingrediënten die in wasmiddel zitten te vermelden op de verpakking. De ingrediënten hebben vaak moeilijke namen die je niet veel zeggen, maar je kunt letten op de claim ‘natuurlijke ingrediënten’ en ‘biologisch afbreekbaar’. In combinatie met een erkend keurmerk is dit betrouwbaar.
Natuurlijke ingrediënten
Een wasmiddel met natuurlijk ingrediënten bevat geen synthetische wasactieve stoffen gemaakt van aardolie. Hoe hoger het percentage ‘biologisch afbreekbaar’ of ‘ingrediënten van natuurlijke oorsprong’ is, hoe beter het wasmiddel is voor het milieu. Daarnaast bevatten duurzame wasmiddelen geen bleekmiddelen en fosfonaten. Fosfonaten verminderen de waterhardheid en verwijderen vlekken. Helaas zijn ze niet zo goed voor het milieu. Bleekmiddelen bevatten chloor, dat schadelijk kan zijn voor het milieu en de gezondheid van mensen.
Microplastics
Je kunt ook letten op microplastics. Dit zijn minuscule plasticdeeltjes die je met het blote oog niet kunt zien. Ze zijn schadelijk voor je gezondheid en het milieu. Producenten voegen microplastics toe omdat ze producten dikker, stabieler of effectiever maken. Als de producent niet expliciet vermeldt dat er geen microplastics in een product zitten, kun je de ingrediënten scannen met de app Beat the Microbead en weet je precies waar je aan toe bent. Ook op de rode lijst van de Plastic Soup Foundation vind je welke ingrediënten microplastics bevatten.
Wasmiddel is te koop in verschillende soorten verpakkingen. Afhankelijk van het soort wasmiddel (vloeibaar, poeder, strips of pods), koop je het product in een fles, kartonnen - of plastic doos of in een plastic zak. Karton is natuurlijk goed te recyclen, maar vooral geschikt voor waspoeder. Plastic verpakkingen voor vloeibaar wasmiddel zijn steeds vaker gemaakt van gerecycled plastic, of kunnen na gebruik weer volledig worden gerecycled.
Maar: let op! Op de tekst van veel verpakkingen vind je sterretjes, bijvoorbeeld bij de claim ‘gemaakt van gerecycled plastic’. Laat je daardoor niet voor de gek houden. Als je goed doorzoekt op de verpakking, vind je het percentage gerecycled plastic dat voor de verpakking gebruikt is. Dat valt vaak tegen.
De duurzaamheid van een wasmiddel hangt ook van de substantie af. Aan elke vorm zitten voor- en nadelen zijn.
Waspoeder
Met waspoeder is er een kans dat je per wasbeurt te veel poeder gebruikt. Dat is niet goed voor je kleding, maar ook niet voor het milieu. Het nadeel van poeder is dat de resten kunnen achterblijven op je was. Je moet dan extra spoelen om dat op te lossen.
Vloeibaar wasmiddel
Vloeibaar wasmiddel is vaak geconcentreerd. Daarom heb je voor elke wasbeurt maar een klein beetje nodig. Pas dus op dat je niet te veel gebruikt. Een maatbekertje kan daarbij helpen. Vloeibaar wasmiddel zorgt ervoor dat er minder vezels van je was loslaten. Dat is bijvoorbeeld bij het wassen van fleece heel belangrijk, want zo komen er minder microplastics in het milieu.
Capsules of pods
Capsules of pods zitten in een klein plastic vliesje. Daardoor gebruik je een goed afgemeten hoeveelheid wasmiddel. Maar bij een kleine was kun je de hoeveelheid wasmiddel niet aanpassen.
Wasstrips
Relatief nieuw zijn de wasstrips, die je in een papieren of kartonnen verpakking koopt. Ze zijn net zo afgemeten als een pod. Doordat het wasmiddel in een velletje is samengeperst, is het heel licht. Het vervoer van wasstrips kost dan ook weinig CO2-uitstoot.
Wasballen en wasnoten
Wasballen, wasnoten en wasdoekjes zijn alternatieve producten voor wasmiddelen. Het zijn vaak simpele producten, met 1 of 2 ingrediënten, die niet alle vlekken kunnen verwijderen. Dat komt doordat ze geen enzymen, waterontharders, kleurbeschermers en witmiddelen bevatten. Voor het opfrissen van je was is dat helemaal geen probleem, maar heb je echt vieze was met vlekken dan maken deze middelen vaak niet afdoende schoon.
De merken in de categorie ‘Koplopers’ hebben een officieel keurmerk, dat de duurzaamheidsclaim van het product onderbouwt. Daarnaast gebruiken de merken natuurlijke ingrediënten is het wasmiddel zo duurzaam mogelijk verpakt.
De merken in de categorie ‘Middenmoters’ schuren tegen de categorie koplopers aan. Ze communiceren transparant over het product, het product heeft een duurzame verpakking, maar ze missen (nog) een keurmerk om hun duurzaamheidsclaim te onderbouwen en/of het percentage biologisch afbreekbare ingrediënten van het product is niet bekend.
De merken in de categorie ‘Achterblijvers’ kunnen op verschillende vlakken nog stappen zetten om hun producten te verduurzamen. Er liggen kansen voor deze merken in het gebruik van meer biologisch afbreekbare ingrediënten, duurzamere verpakkingen en/of heldere, transparante communicatie.
We onderzochten de merken op basis van openbare bronnen en informatie van de websites van de merken en verschillende retailers. Heb je aanvullende informatie die je nog wil delen in het voordeel van een merk, of beschik je over informatie dat een bewering niet klopt? Laat het ons dan weten.
Wij onderzoeken beursgenoteerde bedrijven op duurzaamheid. Op basis van deze onderzoeken bepaalt ASN Impact Investors, de beheerder van de ASN Beleggingsfondsen, of bedrijven worden goedgekeurd of afgekeurd voor belegging. Voor dit onderzoek naar wasmiddelen hebben we andere criteria gebruikt. In sommige gevallen zijn het merk en het bedrijf hetzelfde, zoals bij Seepje. In andere gevallen brengt één bedrijf verschillende merken op de markt met honderden producten, zoals Unilever, waar Omo en Robijn onder vallen. Als een merk of product goed scoort in dit overzicht, betekent dat niet dat het moederbedrijf goedgekeurd wordt voor de ASN Beleggingsfondsen. Als je meer wilt weten over hoe wij bedrijven onderzoeken en beoordelen, kijk dan hier.
Let op: Met beleggen loop je risico en maak je kosten. Je kunt je inleg of een deel daarvan verliezen.
Niet alleen het merk wasmiddel dat je kiest is belangrijk om duurzaam te wassen. Ook de manier waarop je wast. Daarom verwijzen we je graag naar dit artikel met 7 praktische tips.
