De zomervakantie zit er weer op. Een periode die bij mij vooral draait om keuzes maken én keuzes van anderen doorgronden. Bijvoorbeeld van de mensen die ik tijdens mijn vakantie ontmoet. Een ontmoeting in Zuid-Duitsland is me vooral bijgebleven.
Vakantie is best een vreemd verschijnsel. En nog niet eens zo heel lang beschikbaar voor iedereen. Pas toen de vakbond de strijd aanging werd het van het voorrecht van de rijken naar iets voor iedereen. Dat was niet voor niets want onderzoekers zijn het erover eens dat minimaal een keer per jaar wat langer afstand nemen van je werk en dagelijkse ritme goed is voor je balans. Vakantie is dus gezond. Tegelijkertijd is er rond deze periode vaak een hoop te regelen en te beslissen.
Als er iets is wat vakantie voor mij typeert is het keuzes maken. Dat begint bij het kiezen van de bestemming. Van ‘rund um hause’ (Achterhoeks voor rond het huis) tot voorbij de horizon. Maar de vakantie zelf kan er ook wat van. Wat gaan we vandaag doen, wat eten we, welk boek ga ik lezen, welke wandeling ga ik maken, welke bezichtiging wil ik doen, welk festival bezoeken we, moeten we hier links of rechtsaf?
Doorpakken met keuzes maken
Misschien dat ik daardoor tijdens een vakantie ook meer stil sta bij keuzes die veel verder reiken dan de vakantie zelf. Als je eenmaal lekker bezig bent met keuzes maken dan kun je ook maar beter doorpakken. Op een andere plek zijn werkt daarbij aanstekelijk. Want daar wonen en leven mensen die andere keuzes maken.
Dat gaat soms over eenvoudige keuzes: de keuze voor een cappuccino of filterkoffie en het tijdstip waarop je geacht wordt die te nuttigen. In Italië luistert dat bijvoorbeeld heel nauw. Maar het gaat ook over diepgaandere keuzes. Naar die keuzes ben ik nieuwsgierig. Mijn nieuwsgierigheid maakt dat ik op mijn vakantiebestemming vaak met mensen in gesprek ga. Op een bestemming niet zo heel ver over de horizon. De gesprekken daar zijn net zo waardevol en het scheelt weer vlieguren, maar dat verhaal bewaar ik voor een andere keer.
“Ons leven is een aaneenschakeling van keuzes. We hangen als mens van keuzes aan elkaar. Vakanties confronteren ons met die keuzes. ”
Duurzaamheidsexpert ASN Bank
Een gesprek uit de afgelopen vakantie is me speciaal bijgebleven. Het was een ontmoeting met de waardin van een wandelrestaurant, prachtig gelegen in de bergen van Zuid-Duitsland. De plek was alleen wandelend bereikbaar. Alle ingrediënten voor een geluksmoment waren aanwezig. Een kop koffie op het terras, een weidse blik op de bergen en het groene dal daaronder, getingel van koeienbellenen en uitgelaten kindergeluiden vanuit het bos. Wij waren samen met twee andere wandelaars de enige gasten.
Nee, tegen economische groeirace
Wat een prachtige plek zeiden we tegen de eigenaresse. “Ja zei ze, het is hier prachtig en dat wil ik ook zo houden. Gasten vragen me vaak om de slagboom beneden te openen zodat je hier ook per auto kunt komen, maar dat wil ik niet. Geen muziek, geen parkeerplaatsen, geen drukte. Ik wil dat het zo blijft.”
Ik had het idee dat ze daarmee in een paar zinnen haar hele leven samenvatte. De keuzes die ze had gemaakt. Geen volle terrassen met een fraaie omzet, geen leger aan personeel, harde muziek en een moderne four wheel drive voor de deur. Van haar hoefde je geen grote bijdrage aan de groei van de landelijke economie te verwachten. Het was precies zoals ze het wilde. Het was mooi zo, elke dag opnieuw.
Gevraagd: moed om nee te zeggen
In die paar zinnen, zat voor mij een wereld van fundamentele keuzes verborgen. Er is moed nodig om als individu bewust te kiezen niet in de economische groei-race mee te gaan. Dan lijkt het de makkelijkste keus om je autonoom en onafhankelijk van de samenleving ergens in een dunbevolkt gebied terug te trekken. Maar dat werkt het naar mijn idee niet echt.
Bij het maken van zo’n keus hangt alles met elkaar samen. Zich helemaal terugtrekken van alle drukte wilde ze niet. Ze bleef gasten van over de hele wereld ontvangen. Haar wandelrestaurant was eigenlijk een internationale hot spot. Maar ze koos ervoor om het op haar manier te doen, niet op de manier van de economische groeiwetten.
Ons leven is een aaneenschakeling van keuzes. We hangen als mens van keuzes aan elkaar. Vakanties confronteren ons met die keuzes. Doordat we tijdelijk zélf anders leven en doordat de bewoners op die plek anders leven. Het mooie is dat vakanties aanzetten na te denken over de keuzes die we in ons leven maken. Hoe dat leven ook uitpakt.
Misschien heb je tijdens jouw vakantie via een inspirerende ontmoeting of observatie stil kunnen staan bij een belangrijke keuze. Zo niet, dan op naar volgende vakantie. Voor mij is vakantie een fijne spiegel om na te denken over belangrijke keuzes.
