Zo af en toe betrap ik mezelf op duurzaamheidsromantiek. Volgens mij is er voldoende reden dit nu al als woord van het jaar te nomineren. Nog bijna niemand heeft het erover maar wacht maar af: voor je het weet staat het in de Van Dale.

Meestal denken we bij romantiek aan verliefde stelletjes. Maar de Romantiek was ook een periode in onze geschiedenis: een emotionele reactie op het logische denken van de Verlichting en industrialisatie. Misschien is het bij duurzaamheidsromantiek wel vergelijkbaar. Dat gaat om het gevoel rondom duurzaamheid, niet om of iets ook écht duurzaamheid is. Romantiek heeft immers een hekel aan gezond verstand. 

Met enige regelmaat zie ik duurzame ideeën en plannen voorbijkomen waar, naar mijn idee, het romantische duurzaamheidsgevoel nogal verschilt van de ratio. Neem tiny houses. Ook ik val als een blok voor die huisjes: de eenvoud, rust, het groen, minder gedoe met spullen, je eigen overzichtelijke moestuintje, zelfvoorzienend.. Heerlijk! En allemaal kenmerken van duurzaam wonen. Ze vervullen mij met een instant dosis duurzaamheidsromantiek. 

“Tiny houses vervullen mij met een instant dosis duurzaamheidsromantiek. Tót ik aan appartementen denk.”

Piet Sprengers

Duurzaamheidsexpert ASN Bank

Tót ik denk aan de appartementen waar mijn kinderen in wonen. Qua oppervlakte identiek aan een tiny house van maximaal 50m2, maar dan 4 stuks op elkaar gestapeld, dus met aanzienlijk minder ruimtebeslag. Ook delen ze verwarming en andere voorzieningen en is het materiaalverbruik van deze samengepakte appartementen veel lager, evenals het energieverbruik. Iets minder romantisch, maar een stuk duurzamer! 

Of wat dacht je van de houtkachel. Een warm en zacht knisperend vuurtje waarbij ik helemaal kan wegzinken in de hypnotiserende vlammetjes. Geen warmte uit fossiele energie, maar warmte uit hout dat bovendien elk jaar weer bijgroeit door broeikasgas uit de atmosfeer op te nemen. Die duurzaamheidsromantiek vind ik onweerstaanbaar! Totdat de kamer vol staat met rook door een slecht trekkende schoorsteen. Een stuk minder romantisch en duurzaam.

Dan maar dat postkaartje met bloemenzaadjes in mijn tuin gooien of de gemeentelijke berm verrijken met zaadbommen. Zoveel bloemen, zoveel schoonheid. Need I say more? Dat kán niet anders dan een gevoel van duurzaamheidsromantiek over ons afroepen, juist omdat ze het verhaal van de bloemetjes en de bijtjes vertellen. Maar, je raadt het al, ook hier slaat de ratio genadeloos toe. De zaadbommen bevatten vaak zaad dat helemaal niet in het Nederlandse klimaat thuishoort. Het wordt goedkoop ingekocht, tot buiten Europa. Bloeit te vroeg of juist te laat voor onze bijen. En verdringt de genen van meer streekgebonden soorten. Ook geen goede match dus. 

“Romantiek en ratio kunnen zéker een prima stelletje vormen. Of misschien zelfs wel een perfect huwelijk.”

Piet Sprengers

Duurzaamheidsexpert ASN Bank

Zo legt de duurzaamheidsromantiek het vaak af tegen de duurzaamheidsratio. Maar daarmee hoeven we ons romantische verlangen naar een meer authentiek, eenvoudiger en minder materialistisch leven niet op te geven. Romantiek en ratio kunnen zéker een prima stelletje vormen. Of misschien zelfs wel een perfect huwelijk. 

De vakantie in eigen land (of vooruit, net over de grens) met de trein of met de fiets. Het vega restaurant, het verwilderde hoekje in de tuin, gewoon minder drukte door minder spullen, de tweedehands meubeltjes: ze vervullen mij van oprechte duurzaamheidsromantiek, waarbij de ratio zich ook op haar gemak voelt. En daar krijg ik het een stuk warmer van dan van die houtkachel.