Een plastic zakje, een rietje in je drankje, een wattenstaafje… het zijn allemaal producten die je misschien dagelijks gebruikt, maar die ook vaak in de oceanen terechtkomen. Maar niet voor lang meer, als het aan deze regeringsleiders ligt. Zij hebben in hun land of regio een verbod op wegwerpplastics ingevoerd. Natuurlijk geldt het verbod alleen als er ook alternatieven voorhanden zijn, want sommige producten zijn soms ook gewoon heel erg handig.
Bali loopt voorop in wegwerpplastic
Eén van de plekken waar als eerst een verbod op wegwerpplastic gaat gelden is Bali, Indonesië. Daar is wegwerpplastic vanaf juni 2019 eigenlijk niet meer welkom. En dat is mooi, want op sommige dagen spoelt wel 100.000 kilo plastic afval aan, en 80% van al het plastic op de stranden en in de zeeën rond Bali is afkomstig van het eiland zelf, aldus Nu.nl. Wanneer je de regels overtreedt, kun je op een flinke boete rekenen. En bedrijven en hotels kunnen zelfs hun vergunningen kwijtraken als ze geen alternatieven bieden. In 2019 wil het eiland een afname van 70% van plastic afval realiseren!
Europees verbod op wegwerpplastic
Ook in de Europese Unie moet wegwerpplastic in de ban worden gedaan. De Europese Commissie heeft een voorstel gedaan voor een verbod op wegwerpplastic in 2021, en eind mei 2019 werd dit verbod definitief. Plastic wegwerpbestek, rietjes en wattenstaafjes én bepaalde soorten verpakkingsmateriaal voor eenmalig gebruik worden verboden. Bovendien moet in 2029 90% van alle plastic flessen ingezameld worden, en voor 30% uit gerecycled materiaal bestaan. Bijzonder aan deze Europese Plastic Strategy is dat ook regels voor visnetten, grote vervuilers, worden meegenomen.
Verbod op wegwerpplastic in Canada
Geïnspireerd door de maatregelen in Europa heeft ook Canada een stap gezet. Zij wil, net als de EU, in 2021 wegwerpplastic in de ban doen. Premier Justin Trudeau kondigde dit aan in een conferentie, en het bericht werd meteen opgepakt op social media. In Canada worden nog zo’n 34 miljoen plastic zakjes per dag weggegooid volgens het Canadese ministerie van Milieu, dus de maatregel is hard nodig. De producten die onder het verbod vallen, zijn hetzelfde als de producten uit de Europese strategie; namelijk oxo-afbreekbare plastics. Dat zijn plastics die niet volledig afbreekbaar zijn en vaak additieven (om het bijvoorbeeld soepeler of sterker te maken) bevatten.
Verbod op plastic tasjes in Kenia en California
Naast een volledig verbod op wegwerpplastics zijn landen ook bezig met het verminderen van een bepaald product. Zo heeft Kenia bijvoorbeeld als één van de eerste landen een verbod op gratis plastic tasjes ingevoerd (dat vervolgens onder andere ook in Nederland is ingevoerd!) en wil ook Californië nu van de plastic tassen af. Nog zo’n 98 andere landen hebben gedeeltelijke maatregelen ingevoerd, aldus WRI.
Het probleem met een verbod op plastic
Dit lijkt natuurlijk geweldig, maar één ding is erg opvallend, volgens onderzoekers van het World Resources Institute. In de landen waar een ban op (wegwerp)plastic is ingevoerd, zijn eigenlijk geen maatregelen genomen tegen het produceren van plastic tasjes. Kaapverdië is het enige land dat, naast een verbod op het gebruik van gratis plastic tasjes, óók een verbod op de productie invoerde. Ook hebben veel landen bepaalde uitzonderingen in de ban opgenomen. Zo is het bijvoorbeeld nog wel toegestaan om plastic tasjes voor het vervoeren van eten, kleine aankopen of medische producten te gebruiken. Ook geldt eigenlijk nergens een subsidie voor het stimuleren van (duurzamere) alternatieven.
