De keuken; elk huis heeft er een, het is de plek waar velen van ons met liefde eten bereiden en waar het op feestjes vaak het gezelligst is. En ook al koken we vaker biologisch of plantaardig, in de branche zelf veranderde er in de afgelopen 50 jaar nauwelijks iets. Reden voor startup Chainable om de branche eens flink op te schudden en een ware duurzame revolutie te ontketenen met hun Kitchen-as-a-service keukenconcept. Simon Rombouts, CEO en co-founder van Chainable, vertelt hoe hij - samen met Cees van Nispen en Jordy van Osch -een keukenwereld zonder afval creëert.
Een keuken gaat in de meeste huizen zo’n 7 tot 15 jaar mee en belandt daarna zonder pardon op de stort. Niet per se omdat de keuken aan het einde van zijn leven is, maar omdat we de kleur niet meer mooi vinden, het blad beschadigd is, of omdat we het model wat ouderwets vinden. Keukens zijn nou eenmaal noodzakelijk in elk huis, maar tegelijk ook trendgevoelig.
Alleen al in de Nederlandse huursector wordt jaarlijks meer dan 40.000 ton aan oude keukens afgedankt. Deze keukens zijn van spaanplaat en dat is vaak niet geschikt om één op één te hergebruiken of te demonteren. Doodzonde natuurlijk. Helemaal als je bedenkt dat de Nederlandse economie in 2050 circulair moet zijn en we een miljoen nieuwe woningen nodig hebben.
Een positieve bijdrage aan de keukenmarkt
Simon vertelt: “Toen ik van Cees van Nispen hoorde hoeveel materiaal er in de keukenwereld wordt afgedankt, werd ik er volledig door gegrepen. Cees had zijn hele carrière in de keukenbranche gewerkt en na zijn pensionering het concept voor Chainable bedacht. Hij wilde een positieve bijdrage leveren aan de markt. Ik werkte als product-as-a-service specialist bij een Nederlandse bank en zo kwamen we met elkaar in contact. Ik gaf hem wat tips en we raakten met elkaar in gesprek.” Het klikte en ze besloten hun krachten te bundelen. En ook Sustainable Technology Specialist, Jordy van Osch sloot zich bij Chainable aan. Samen besloten ze de status quo in de branche flink uit te dagen en in 2020 gingen ze van start.
Een vrijstaand meubel
Wat de keukens uniek maakt, is dat ze bestaan uit een stalen frame, dat modulair wordt opgebouwd. Het frame geeft stabiliteit, waardoor het niet nodig is om dubbele tussenplaten te plaatsen en dat scheelt heel veel spaanplaat. Daarnaast is de keuken een vrijstaand meubel, dat niet aan de muur wordt bevestigd. “Hierdoor kunnen we heel gemakkelijk iets aanpassen. Wil je de keuken uitbreiden? Dan klikken we een zijpaneel los en maken er een deel aan vast. We lijmen niets, behalve de spoelbak, maar die kunnen we ook weer losmaken.” De deurtjes zijn van gerecycled spaanplaat van onder andere oude geoogste keukens. “Toen we hoorden dat er in de huursector 200.000 keukens per jaar worden weggegooid en verbrand, besloten we die te ‘oogsten’ en op te werken tot nieuw plaatmateriaal. Dit doen we in samenwerking met een fabriek in België, die het spaanplaat vermaalt er weer nieuwe platen van maakt.”
Kitchen-as-a-service (K-a-a-S)
Chainable richt zich volledig op de zakelijke markt. Vooral op woningbouwcorporaties en institutionele beleggers. Zij bezitten 40% van alle woningen in Nederland en plaatsen over het geheel gezien de meeste keukens. “Wij bieden deze partijen onze keukens aan volgens het Kitchen-as-a-service concept. Dit betekent dat we onze keukens – inclusief de apparatuur – met een terugkoopverklaring verkopen, of voor een vast bedrag per maand verhuren aan onze klanten. Daarbij nemen we de volledige verantwoordelijkheid voor de keuken over en bieden we volledige service & garantie over de levensduur aan. Komt er een nieuwe keuken in een huis, dan komen we de oude keuken demonteren en nemen we alles mee terug. De eigenaar krijgt daar dan het afgesproken bedrag voor en wij gebruiken alle onderdelen weer opnieuw. Zo gebruiken we minimale grondstoffen en zorgen we voor ketenverandering. Alle materialen blijven namelijk in de keten. Dankzij deze aanpak gaan onze keukens nooit met pensioen.”
Naast het circulaire ontwerp, zijn de apparaten ook altijd energiezuinig. Hierdoor helpen ze huurders om energie te besparen en de woonlasten te verminderen, zonder dat ze daar zelf in moeten investeren. “We nemen de volledige zorg voor de keuken uit handen.”
Problemen lossen we direct op
Elke keuken heeft een materialenpaspoort en een serienummer. Hierin staat de opstelling, welke apparaten er in de keuken zitten en welke materialen en kleuren er zijn gebruikt. Dit is belangrijk voor het geval er iets kapotgaat. “Door dit materialenpaspoort weten we precies hoe en wat we moeten repareren.” Met een QR-code of via de website kunnen mensen aangeven wat het probleem is. Vervolgens neemt de huurder contact op met de woningbouwvereniging, die Chainable weer belt om het op te lossen. Maar er zijn ook vaste momenten voor (preventief) onderhoud. “Zo zorgen we dat alle onderdelen van de keuken goed blijven.”
ASN Bank Wereldprijs
In november 2021 werd Chainable tweede bij de ASN Bank Wereldprijs. “We kregen veel publiciteit en consumenten benaderden ons met de vraag of zij ook een keuken bij ons konden kopen. Helaas past dat (nog) niet in ons businessmodel. Aan een particulier verkoop je maar één keer een keuken, kun je lastiger grip houden op de materialenen wij hebben nu echt schaalgrootte nodig om een verschil te maken. Ook zijn onze keukens gestandaardiseerd. Maar zeg nooit nooit. Misschien dat we over een aantal jaar ook die markt kunnen aanboren of dat zich een partner aandient waar je geen nee tegen kunt zeggen.”
Een ambitie om te groeien
“We hebben inmiddels zo’n 100 keukens uitgeleverd, verdeeld over 14 projecten. Voor 2022 hebben we nu al de opdracht voor 200 keukens en is ons doel om 500 keukens te leveren. De jaren daarop willen we blijven groeien, naar 10.000 keukens over 5 jaar. Ook ons team groeit mee. We werken nu met 11 mensen en we zijn verhuisd naar een grotere hal voor de assemblage. Het prijzengeld van de ASN Bank Wereldprijs gebruiken we om ons product nog beter te maken en onze assemblagehal verder in te richten. Het is niet onze ambitie om alle keukens in Nederland te leveren, maar om de keukenbranche in beweging te krijgen en dat gaat ons zeker lukken.”