In Wales (Verenigd Koninkrijk) wordt fors geïnvesteerd in duurzame sociale huurwoningen. Goed nieuws voor de bewoners en het klimaat. Want de woningen moeten méér energie gaan opleveren dan ze gebruiken met een negatieve energierekening als resultaat. Zo kan het dus ook! Hoe zijn deze woningen precies gebouwd en zijn er ook dit soort projecten in Nederland?

Het begon als een onderzoeksproject van The Welsh School of Architecture (Cardiff University) om energiebesparende maatregelen te testen. In 16 weken werd het Solcer House gebouwd met verschillende betaalbare technieken die het huis energiepositief moesten maken. Zodat het méér energie aan het elektriciteitsnet zou terugleveren dan dat de bewoners verbruikten. Het project wilde ook de lokale ondernemers steunen, zo werd er zo veel mogelijk materiaal van fabrikanten en installateurs uit Wales gebruikt. 

Een Tesla-batterij in het keukenkastje

Het project was een succes en werd dus al snel uitgebreid naar een huisvestingsproject van 14 woningen inclusief alle slimme oplossingen. Zo maken de huizen geen gebruik van centrale verwarming op gas,maar wordt een slimme techniek gebruikt die lucht opwarmt met zonnekracht. De hele installatie bestaat uit een zonne-luchtcollector met een warmteterugwinningseenheid en een warmtepomp waardoor het in huis altijd een aangename 20°C is. Water wordt verwarmd met de elektriciteit van het dak dat geheel gemaakt is van zonnepanelen. En elk huis is voorzien van een Tesla batterij in het keukenkastje voor de energieopslag. Op een tabletscherm in de keuken is te zien hoeveel stroom er is verbruikt en hoeveel de batterij nog is opgeladen. De goed geïsoleerde huizen hebben de hoogst mogelijke energie classificatie A, vergeleken met het Welshe nationale gemiddelde van een D. 

De duurzame sociale huurwoningen in Wales (Foto's: Welsh Government)

Begin 2021 trokken de bewoners in de huizen en in maart ontvingen de bewoners van het  Rhiw Cefn Gwlad project in Bridgend zelfs hun eerste negatieve energierekening. De huizen wekken namelijk méér energie op dan dat de bewoners verbruiken. En voor de energie die wordt teruggeleverd aan het net worden de bewoners dus gecompenseerd.  Allyn King, zijn vrouw Anne-Marie en hun drie kinderen waren in hun oude huis ongeveer £250 per maand kwijt uit aan elektriciteit, gas voor verwarming, wassen en drogen. Allyn: "Nu betalen we standaard £20 per maand en zo hebben we in de zomer al meer dan £250 aan krediet opgebouwd, wat erg handig is nu we de winter in gaan!"

Een kijkje in de keuken van het Solcer house dat 31% meer energie opwekt dan dat er door bewoners wordt verbruikt (Foto: Cardiff University)

Een kwart miljard investeringen

In navolging van dit huurproject investeert de overheid van Wales nu een kwart miljard in de bouw van duurzame sociale huurwoningen. Met dat geld moeten 20.000 nieuwe energiepositieve woningen worden gebouwd. Dit komt nadat de regering in mei 2021 het ministerie van Climate Change heeft opgericht waar ook huisvesting onder valt. En de ambities van de klimaatminister Julie James zijn groot: zo gaf zij aan dat de 20.000 woningen niet het einddoel zijn maar juist het absolute minimum dat de regio aan duurzame huizen wil realiseren.

Klimaatminister Julie James voor een van de sociale huurwoningen in Wales (Foto's: Welsh Government)

Ligt Nederland op schema?

Nederland heeft het hoogste percentage sociale huurwoningen in Europa, maar liefst een derde van de totale woningvoorraad is sociale huisvesting. De doelstelling van onze woningcorporaties om in 2050 álle huurwoningen CO2-neutraal te maken, betekent het verduurzamen van 60.000 woningen per jaar naast het jaarlijks bijbouwen van 25.000 duurzame sociale huurwoningen. Maar liggen we een beetje op schema?

Volgens de vereniging van woningcorporaties zijn er vorig jaar zo'n 75.000 woningen van nieuwe zonnepanelen voorzien, waardoor er nu zo'n 250.000 sociale huurwoningen zijn met zonnepanelen op het dak. En ook nieuw gebouwde sociale huurwoningen worden een stuk duurzamer: waar in 2018 maar 27% van de sociale nieuwbouw vernieuwende technieken had zoals stadsverwarming en elektrisch koken in plaats van gas is dat in 2021 al bij zo'n 66% van de sociale huurhuizen het geval. 

We zijn er dus nog lang niet. Er moet nog heel wat gebeuren voor de meer dan 2 miljoen sociale huurwoningen volledig duurzaam zijn gemaakt. Beter geïsoleerde woningen, zonnepanelen en het plaatsen van een warmtepomp zorgen uiteindelijk voor een lagere energierekening. En dat is goed nieuws voor de bewoners met een krappe beurs, zéker nu de energieprijzen de pan uitrijzen. 

Verduurzaming begint bij een nieuwe voordeur

Er ligt nu wel een routekaart voor de gehele sector, maar sommige woningcorporaties pionieren met hun investeringen in de verduurzamingen. Bijvoorbeeld woningcorporatie Domijn in Enschede. Géén ellenlange bewonersavonden zonder inspraak maar voorbeeldhuizen en duurzaamheidspakketen. Zo kunnen ze slim inspelen op de aanvragen van bewoners. Willen die een nieuwe voordeur? Dan wordt aangeboden ook meteen de muren te isoleren of zonnepanelen te plaatsen.

Want wat blijkt, bewoners wilden niet een zo laag mogelijk energierekening of zo veel mogelijke winst. Maar ze wilden vooral dat de voordeur wordt vervangen omdat die kraakte, of omdat ze de deur er niet mooi uit vonden zien. En deze aanpak werkt! Bewoners hoeven niet mee te doen als ze dat niet willen, maar tot nu toe is bijna iedereen in gegaan op het voorstel! Met deze aanpak worden de huizen duurzamer, zijn de huurders tevreden én blijft het binnen het budget van de corporatie.